تا آنجا که می دانیم نخستین مولفی که تاریخ و جغرافیای علمی را به سبکی ممتاز و درخشان با هم درآمیخت مسعودی بود. در آن زمان هنوز هم یعقوبی کتابهای تاریخی و جغرفیای خود را مجزا نگاشته بود. مسعودی بیش از آنکه در تاریخ خویش به شرح وقایع تاریخی بیاغازد به وصف شکل زمین شهرها، پدیده های جغرافیای برجسته، اقیانوسها، کوهها، رودها، جزیره ها، دریاچه ها، بناها، تغییر شکلهای حادث بر زمین و موضوعاتی از این دست ...

رساله حاضر مشتمل است بر ترجمه و تفسیر متن و شرح خواجه نصیرالدین طوسی بر کتاب اشارات و تنبیهات شیخ الرئیس ابوعلی سینا که هر دو از استوانه های حکمت مشا و از نوابغ روزگار خود بوده اند ابن سینا شارح بزرگ سخنان و آرا ارسطو و رئیس حکمای مشا است او موسس بسیاری از اصول و قوانین محکم و متقن فلسفه و مرجع مطلق علم طب و فلسفه و حکمت است خواجه نصیر را نیز استاد بشر و عقل حادی عشر نام نهاده اند او در تمام عل...

این پژوهش که با استفاده از روش تحلیلی و استنتاجی و به منظور بررسی نظام معرفت شناسی ابن سینا و دلالت های آن در برنامه درسی انجام شده است، بر این فرض استوار می باشد که دیدگاه های معرفت شناختی فیلسوفان بر ساختار و عناصر برنامه درسی اثر می گذارند. بر این اساس، یافته های تحقیق حاکی از آنند که حس و عقل کانون نظام معرفت شناسی ابن سینا را تشکیل می دهند. از نظر شیخ، با این که بیش تر معرفت های بشری در اث...

بررسی آثار ادبی به صورت تطبیقی اگر چه بیشتر یادآور آثار ادبی در زبان¬های متفاوت است؛ ولی می¬تواند در میان آثار ادبی موجود در یک زبان نیز مورد توجّه قرار گیرد. پژوهش حاضر با عنوان تأثیرپذیر حسین پژمان بختیاری از غزلیّات سعدی، با دیدگاه دوّم؛ یعنی تأثیرپذیری پژمان از سعدی به انجام رسیده است؛ هر چند می¬توان بررسی مقایسه¬ای را شایست? این گونه مطالعات دانست. این پژوهش با توجّه به تأثیرپذیری پژمان از س...

موضوع این پژوهش عبارت است از معرفی الگویی برای نمایش و مقایسه نظام های متافیزیکی، به طور کلی و، نظام های متافیزیکی ارسطویی و سینایی، به طور خاص. در این راه، با مطالعه و سپس، اندراج نظامهای متافیزیکی ارسطو و ابن سینا در قالب الگوی پیشنهادی، به سه نتیجه دست یافته است. نخست این که نشان داده است می توان نظام های متافیزیکی فیلسوفان را بر اساس الگویی مبتنی بر هشت مولفه( شامل: موضوع محوری، مفاهیم کلید...

بی تردید یکی از برجسته ترین نابغه های شعر وپر آوازه ترین نخبگان ادبیات عرب در قرن چهارم هجری، ابو الطیب احمد بن الحسین، ملقب به متنبی است. متنبی از شاعران ومدیحه سرایان نامدار عصر دوم عباسی است و مدحیات، بیشتر اشعار وی را در بر می گیرند. تقریبا همه ادیبان وصاحب نظران قدیم ومعاصر، از عرب وعجم، به توان ادبی متنبی اذعان داشته، تألیف شروح متعدد ونقدهای گوناگونی که تا کنون نیز بحث محافل ادبی است، ...

امام سجاد(ع) چهارمین پیشوای شیعیان است که در این پژوهش، زندگی و شخصیت این بزرگوار با تأکید بر جایگاه دینی و عرفانی و سیاسی ایشان در متون و دیدگاه اهل تسنن مورد بررسی قرار می گیردو با توجه به اختناق و خفقان موجود در جامعه آن عصر و وجود امرای ستمگر، ایفای رهبری دینی و سیاسی مردم امری سخت و دشوار بود اما از آنجا که امام از اهل بیت نبوت و معدن علم و وحی بودند با یک سیاست مدبرانه و به کار بردن مهمتر...

ارسطو در نظریه شناخت خود قائل به دو نوع عقل شد؛ یکی عقل منفعل و دیگری عقل فعال. مفسران ارسطو درباره جایگاه عقل فعال نظریات متفاوتی ارائه کردند؛ عده ای همچون اسکندر افرودیسی و پس از او فیلسوفان اسلامی عقل فعال را بیرون نفس قرار دادند. اسکندر افرودیسی آن را با خدا یکی دانست و فیلسوفان اسلامی آن را در سلسله عقول و به عنوان عقل دهم به حساب آوردند. عده ای دیگر همچون یوحنای نحوی آن را درون نفس تفسیر ...

انسان به عنوان اشرف مخلوقات دارای نفس ناطقه است؛ نفس ناطقه از دو قوه نظری و عملی برخوردار است. ماهیت، مراتب و کارکردهای این دو قوه از دیر باز در اندیشه حکمای مسلمان جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است. ابن سینا، قطب الدین رازی و ملاصدرا از جمله فیلسوفان مسلمانی هستند، که به این مسأله پرداخته اند. از آنجا که موضوع اصلی این رساله تحلیل و بررسی آرای این سه حکیم در مورد عقل نظری و عقل عملی است؛ پ...

با روی کار آمدن دولت صفوی برای اولین بار تشیع به عنوان مذهب رسمی در ایران شناخته شد. در نتیجه اداره کشور بر مبنای فقه شیعه سبب شد تا شاهان صفوی علما را شریک حکومت قرار دهند. ایجاد شغل هایی مانند شیخ الاسلامی، ملاباشی و امامت جماعت، روحانیت شیعه را به عنوان یک طبقه اجتماعی خاص با نقش های جدید مطرح کرد. از طرفی نیاز مبرم مردم تازه شیعه به فراگیری احکام بر مبنای فتوای مکتب اهل بیت (ع) نیز در رشد ک...