حدیث اریکه مشهورترین و پراستنادترین دلیل روایی وحیانی خواندن سنت پیامبر واپسین (ص) است. در برخی از متن های این حدیث، به روایت از پیامبر خدا (ص) این گزاره آمده است که «اوتیت الکتاب و مثله معه؛ به من کتاب و همسان آن، به همراهش داده شده است». شماری از دانشیان، برای وحیانی خواندن سنت به این گزاره از حدیث، استناد کرده اند. در این جستار برآنیم تا بازنماییم که حدیث اریکه، به مثابۀ مستند وحیانی خواندن ...

علم کلام، علمی است که دربارۀ اصول و عقاید اسلامی بحث می کند و با استفاده از روش‌‌‌های مختلف استدلال به دفع شبهات مخالفان می‌‌‌پردازد. حدیث نیز به معنای سخنی است که حاکی ازقول وفعل وتقریر معصوم باشد.این پژوهش باروش تحلیل محتوا به کارکرد حدیث درکلام می پردازد و این نتیجه به‌‌‌ دست آمد که در دورۀ نخست کلام اسلامی بنای متکلمان بر آن بود که اعتقادات اسلامی را با ذکر آیات و روایات بیان کنند و حتی درد...

از زمانی که مسلمانان برای صیانت از سنت نبوی (ص) به ضرورت تدوین حدیث پی بردند ، کتابها و مجموعه های بسیاری در حدیث فراهم آمد. در جملگی این کتابها احادیث به یک سبک تدوین نشده ؛ بلکه روش دسته بندی و تدوین احادیث در این کتابها به تناسب هدف، ذوق و سلیقه مؤلف ، و یا زیر تأثیر زمانه و ابزارها و وسایل علمی موجود بکلی با یکدیگر فرق دارد. نگارنده در این مقاله می کوشد تا به اجمال معروفترین روشهای تدوین حد...

حدیث پژوهان برای شناخت روایات سره از ناسره که در گذر زمان به مجموعه های حدیثی راه یافته اند. معیارهایی عنوان کرده اند. این معیارها از یک سو ناظر به سند حدیث و از سوی دیگر ناظر به متن احادیث هستند. از آنجا که بررسی سند حدیث با محدودیتهایی مواجه است، بررسی متن مهمترین راه ارزیابی حدیث است که حتی در صورت صحت سند آن، حکم بطلان حدیث را امضا میکند. قرآن، سنت، شأن معصوم، علم، واقع، عقل و تاریخ اموری ه...

«الأخبارالدّخیله»اثرعلّامهمحمّدتقیشوشتری (م. 1374 ش.) بههدفاثباتمحرَّفوموضوع بودنبعضیاحادیثشیعهتألیفشدهاست. دراینمقالهپسازبررسیسخنانمؤلّفکتابپیرامونشماریازاحادیث،نشاندادهشدهکهشواهدویدروقوعایندوپدیدهدراحادیث،باعث یقین‏ واطمینان‏ نشدهو نیز بسندهنیست. نوشتارحاضردرچهاربخش«ناهماهنگینامکتابودرون‏مایه‏اش»، «‏توجّه نکردنبهمعانیلغویوظرایفادبی»، «دریافت نکردنِ مراد و هدف حدیث»، «تکیهبررأیشخصی» بهناسازگارییاد شده...

چکیده یکی از دغدغه های پژوهشگران در حدیث پژوهی ارائه «روش»است.روشی که توالی و ترتیب منطقی داشته باشد و بتواند پژوهشگر را گام به گام در بررسی حدیث از زوایای گوناگون همراهی نماید. هدف این رساله صورت بندی و ارائه روش علامه شوشتری در حدیث پژوهی است . در این رساله پس از معرفی ،توصیف و تحلیل آثار علامه شوشتری از بعد شکلی و محتوایی و نقد و بررسی آنها، روش او در علوم گوناگون حدیثی آمده است.در این ...

فهم و نقد احادیث از موضوعات بسیار مهم دانش حدیث است، امروزه با توجه به توسعه ی علوم بشری برخیبرداشت های پیشین از احادیث مربوط به طبیعیات به چالش کشیده شده است. از جمله برخی از برداشت ها از احادیث مربوط به خواص خوراکی ها، با کمک آن چه امروز بشر در اختیار دارد، بسیار تغییر کرده، دقیق تر شده و جلوه یتازه اییافته است. این رساله به گردآوری، گزارش، دسته بندی و تحلیلناهمسانی برخی روایات مربوط به خواص ...

ارزیابی احادیث منقول از معصومان از دغدغه های همیشگی عالمان شیعه بوده است. ایشان در ضمن نگاشته های خویش و به گاه بررسی های حدیث پژوهانه به این مهم می پرداختند. در این میان برخی از عالمان کتاب هایی با هدف اعتبارسنجی احادیث نگاشتند. آیت الله محمد آصف محسنی با نگارش معجم الأحادیث المعتبره در این شمار است. او با رویکردی سندمحور و با بررسی اتصال یا عدم اتصال سند، تمییز مشترکات و توحید مختلفات و واکاو...

کلمات گهربار ائمهٔ اطهار(ع) پس از قرآن کریم، گران قدرترین میراث دین مبین اسلام و دستورالعملی برای سعادت هر دو جهان است. این محتوای غنی و هویت بخش قابلیت آن را دارد که در حوزه های مختلف علوم بشری استفاده شده و مبنای مطالعات بنیادین و کاربردی در نظر گرفته شود. به نظر می رسد آنچه امروز می تواند راهگشای فهم بسیاری از وقایع آن دوران باشد، تبیین دیدگاه ها و مبانی نظری ائمۀ اطهار(ع) از خِلال تجزیه و تحل...