تغییر در اوضاع سیاسی و اجتماعی همواره سبب تحول در نوع نگرش و تفکر ادبی می گردد، قرن نوزدهم برای دو کشور ایران و مصر از ادوار مهم تاریخی و سیاسی بود که در آن جامعه ای صنعتی و رخوت زده با شتاب وارد جریان تجدد و مدرنیته گشت؛ نتیجه این خیزش سیاسی و اجتماعی، شکل گیری مفاهیم و مضامین جدیدی در ادبیات بود که تا آن دوره بی سابقه می نمود. مفهوم وطن دوستی و عشق ورزی به میهن یکی از آن مضامین است که هم زمان...

آزادی، وطن و عشق مهم ترین مؤلفه هایی هستند که شاعران و نویسندگان کلاسیک و معاصر، آنها را در آثار و نوشته هایشان به تصویر کشیده اند. جبران خلیل جبران و قیصر امین پور مانند هر شاعر دیگری از محیط و اوضاع سیاسی ـ اجتماعی زمان خویش تأثیر گرفته اند؛ و به خوبی توانسته اند مضامینی مانند وطن، طبیعت، آزادی، عشق، درد و رنج، سیاست و... را به تصویر بکشند. این مقاله کوشش تطبیقی است در بررسی دیدگاه دو شاعر مع...

قرن نوزدهم میلادی، مخصوصاً نیمه دوم آن، هم برای ایران و هم برای سرزمین های عربی، دارای وضع نامطلوب اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بود. فساد و ظلم ستم حکام داخلی از یک طرف، تعرض و تهاجم خارجی از طرف دیگر، مردم را به ستوه آورد. غفلت و بی خبری مردم، فقر و بی سوادی جامعه را هم باید به گرفتاریهای آن روزگار اضافه کرد. سرزمین های عربی در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی دچار اوضاع بد اجتماعی، سیاسی و اقتصادی شد...

بی شک عشق به وطن و تلاش در راستای بهبود شرایط حاکم بر جامعه، از جمله دغدغه های همیشگی مردم هر سرزمین بوده و گویای وطن خواهی و میهن دوستی آنان است. این مسأله در اشعار برخی از شاعران، به ویژه زمانی که بیم تجاوز بیگانگان می رود، در طول تاریخ نمود بیشتری داشته است. در این راستا، ایلیا ابو ماضی و عارف قزوینی دو شاعر بزرگ عرصه شعر میهنی در لبنان و ایران هستند که ملقب به «شاعر ملی» شده اند.

نوستالژی به عنوان یک رفتار روانی و ناخودآگاه از روانشناسی وارد ادبیات شده و تبدیل به یک مضمون شعری گشته است. ابوفراس از جمله شاعرانی است که این مضمون در شعرش برجسته به نظر می­رسد. پژوهش حاضر بر آن است با روش توصیفی– تحلیلی نمودهای نوستالژی(جمعی و فردی) را در دیوان ابوفراس بررسی نماید. نوستالژی فردی خود دربردارنده مؤلفه­هایی همچون غم و درد پیری، مرگ اندیشی، دوری از وطن و حسرت بر روزگاران گذشته، ...

در گزاره‏های اخلاق اسلامی، احکام اخلاقی بر مطلوبیّت موضوعات خود و ارتباط مثبت یا منفی آن‏ها با سعادت انسانی دلالت دارند ولی در گزاره‏های اخلاقیِ موجود در آیات قرآن و روایات، کم‏تر از این دست مفاهیم استفاده شده است.  در این پژوهش «مطلوبیّت» به عنوان یکی از شاخصه های مهم‏ گزاره‏های اخلاق اسلامی شناخته شده و دلایل زیر را برای اثبات این ادعا شمرده ایم: «اشتمال بر امور مقرِّب یا مبعِّد نسبت به هدف نهایی»، ...

آثار معماری به عنوان یکی از منابع مهم تاریخ نگاری، جایگاه ویژه ­ای در شناخت مسائل تاریخی هر سرزمین، دارد و تحقیق در خصوص تبادلات فرهنگی، مهاجرت اقوام، ظهور افکار و عقاید متعدد، و وضعیت اقتصادی، اغلب به کمک آثار مذکور انجام می­ شود. از جمله، تزئینات به کار رفته در تعداد قابل توجهی از بناهای تاریخی آناطولی از علاقه و محبت مردمان آن سرزمین نسبت به علی(ع) و اهل­ بیت پیامبر حکایت دارد. جریان حب آل ع...

ادب مقاومت ووطن همواره دو مضمونی هستند ، که نویسندگان وشاعران بزرگ در هنگام جنگ و دفاع به آن پرداخته اند. ادبیات دفاع مقدس نیز از این قاعده مستثنی نبود و یکی از دغدغه های شاعران این مرز وبوم در طول هشت سال دفاع مقدس استفاده از مضامین حماسی بر گرفته شده از ادب حماسی فارسی بوده است ،و وطن ار مفاهیم قابل توجه این شاعران بود که به وسیله آن احساسات خود و سایر رزمندگان مبنی بر عشق به دین ووطن را در ق...

خداوند متعال، پیامبران (علیهم­السلام) را برای هدایت و رستگاری مردم فرستاده است. آنان همواره در این راه با مشکلات و سختی­های فراوانی روبرو بوده­اند. این بزرگواران در طول مسیر با خطرات و تهدیدهایی مانند اخراج از وطن، محاصره و تهدید به قتل مواجه گشته­اند. پژوهش حاضر کوشیده است با روش توصیفی- تحلیلی و بررسی داستان­های قرآنی و بهره‌گیری از تفاسیر مختلف، ضمن گونه‌شناسی سختی‌هایی که پیامبران (علیهم‌ال...

نوستالژی به عنوان یک رفتار روانی و ناخودآگاه از روانشناسی وارد ادبیات شده و تبدیل به یک مضمون شعری گشته است. ابوفراس از جمله شاعرانی است که این مضمون در شعرش برجسته به نظر می­رسد. پژوهش حاضر بر آن است با روش توصیفی– تحلیلی نمودهای نوستالژی(جمعی و فردی) را در دیوان ابوفراس بررسی نماید. نوستالژی فردی خود دربردارندة مؤلفه­هایی همچون غم و درد پیری، مرگ اندیشی، دوری از وطن و حسرت بر روزگاران گذشته، ...