چکیده جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی دو قدرت مؤثر در جهان اسلام هستند. این دو کشور نقش مهمی در تحولات منطقه‌ی خاورمیانه ایفا می‌کنند. در این مقاله تلاش می‌شود با بررسی تحولات اخیر سه کشور عراق، بحرین و یمن به‌عنوان سه حوزه‌ی نفوذ ایران و عربستان، وجه ریشه‌ای رقابت این دو دولت کاوش و در پرتو چنین وضعیتی، راهکارهای لازم استخراج شود. هدف این پژوهش آن است که نشان دهد ماهیت منازعه‌ی منطقه‌ای ا...

قراداد صلح عمومی؛ هدف‌ها و پی‌آمدها (1820 م/ 1235 ق) محمد علی رنجبر* جواد موسوی دالینی** چکیده دو دهه نخست سده نوزدهم به ویژه 1820 میلادی (1235ق) در تاریخ سیاسی خلیج فارس بسیار مهم است؛ زیرا دولت بریتانیا در این زمان در قالب دزدی دریایی، چند بار به کرانه‌های جنوبی خلیج فارس یورش آورد که به انعقاد قراردادی سرنوشت‌ساز با عنوان «صلح عمومی» با جوامع و شیوخ سواحل جنوبی این خلیج انجامید. انگلیس با ان...

بلوچستان در آغاز حکومت قاجار گرفتار آشوب های ناشی از منازعات خان های محلی شد. بخش وسیعی از این منطقه که همواره جزو جغرافیای تاریخی ایران بوده است، سرانجام با دخالت انگلستان جدا شد. پژوهشگر می کوشد پاسخ مناسبی برای این پرسش بیابد که آیا قاجارها در آغاز حکومت شان توانستند حاکمیت دولت مرکزی را در بلوچستان تثبیت کنند؟ پرسش دیگر اینکه چه کسانی طی دوران زمامداری فتحعلی شاه و محمدشاه در صحنه سیاسی این...

مقصود این مقاله بیان این نکته است که کسب قدرت برای انسان تنها از طریق میل دایم او به اقتدار و تأسیس دولت برآورده نشده بلکه وی به طور طبیعی به نابودسازی اقتدارهای محیط و مسلط دولت های بیگانه و نابیگانه روی می آورد. طبیعت انسان صرفاً در ساختن دولت ها نیست؛ بلکه کوشش انسانی به نابودی دولت ها نیز معطوف است. تحقیق درباره امکان ضددولت کوششی برای شناخت راه های دیگر وحدت سیاسی گروه هایی از انسان هاست که...

حق تعیین سرنوشت یکی از موضوعات بسیار مهم در حقوق بین الملل معاصر است که در بسیاری از اسناد بین المللی به آن اشاره شده است.، این حق با وجود اینکه یکی از اساسی ترین موازین حقوق بشری است، همچنان چالش برانگیز، مبهم و نامشخص می باشد. به لحاظ تاریخی، این حق تا مدت ها صرفاً به موارد استعماری مربوط می شد و دارای مفهومی سیاسی بود، اما به تدریج با درج این حق در اسناد بین المللی و منطقه ای، به عنوان یک اصل...

بلوچستان در آغاز حکومت قاجار گرفتار آشوب های ناشی از منازعات خان های محلی شد. بخش وسیعی از این منطقه که همواره جزو جغرافیای تاریخی ایران بوده است، سرانجام با دخالت انگلستان جدا شد. پژوهشگر می کوشد پاسخ مناسبی برای این پرسش بیابد که آیا قاجارها در آغاز حکومت شان توانستند حاکمیت دولت مرکزی را در بلوچستان تثبیت کنند؟ پرسش دیگر اینکه چه کسانی طی دوران زمامداری فتحعلی شاه و محمدشاه در صحنه سیاسی ای...

بررسی اوضاع مرو در دوره قاجار بدون توجه به اقدامات و روابط متقابل حکومت های اطراف آن ممکن نیست، بنابر این در این مقاله نخست به مناسبات و روابط آقامحمد خان با حکام مناطق مذکور پرداخته می شود که عبارت است از اقدامات و لشکرکشی های حاکم بخارا در مرو و خراسان وتصرف مرو، و واکنش دولت ایران به آن اقدامات، که از حد اعزام سفیر و نوشتن نامة تهدیدآمیز فراتر نرفت و امکان اقدام بر ضد امیر بخارا برای بنیان گ...

در هر حیطه از مباحث علوم انسانی چاره ای جز بحث و بررسی پیرامون شناخت انسان به عنوان مادر و سرمنشأ علوم انسانی نیست. از جمله موضوع هایی که تأمّل و تعمق در مباحث انسان شناسی در آن گریزناپذیر است، حاکمیت و نظریه های پیرامون آن به عنوان یکی از مؤلفه های مهم حیات اجتماعی می باشد. به ویژه آنجا که با داعیه تبیین تئوری های بومی و با نگاهی میان رشته ای وارد این عرصه گردیم. رویکرد اصلی این نوشتار نقد و بر...

یکی از اصلی‌ترین مفاهیم‌ نظری در عرصة روابط بین‌الملل، مفهوم دولت- ملت است که تمام ‌نظریه‌ها و گفتمان‌هایی که در این حوزه مطرح‌اند، موضع و دیدگاه خود را نسبت به آن بیان می‌کنند. در این میان، گاهی زمزمه‌هایی دربارة افول دولت- ملت شنیده می‌شود. در چارچوب گفتمان اسلام سیاسی- فقاهتی و انتقادی غربی، اما ضمن پذیرش عنصر دولت به‌مثابة یکی از بازیگران اصلی حوزة روابط بین‌الملل و احترام به استقلال و حاکم...

هدف: بررسی و فهم دلایل فروپاشی، خشونت و فرسایش حاکمیت ملی در دولت نوین عراقی که از سال 2003 به بعد پایه گذاری شد. برای کشف این دلایل سعی شد تا با بهره گیری از نظری محرومیت نسبی بتوانیم ریشه‌های فرسایش حاکمیت ملی در عراق به نمایش گذاریم.روش: در این مقاله ما با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه‌ای، سعی در دستیابی و پیشبرد هدف کاری خود داشتیم.یافته‌ها: نویسندگان ...