چکیده هدف این پژوهش بررسی اسطوره های حیوانی موجود در شاهنامه فردوسی و کاربرد آنها توسط هنر گرافیک به منظور معرفی باورهای نمادین دوران کهن ایران به نسل معاصر، می باشد. بیان این مطلب که اسطوره چیست و چه نقشی ایفا میکند و اینکه هر یک از اسطوره ها بخصوص اسطوره های حیوانی تحت عنوان چه نمادی به کار گرفته شده اند و نقش آنها در دوره معاصر تا چه میزانی است، سوالاتی هستند که در ذهن مخاطب ایجاد می گردد. ...

داراب­نامه طرسوسی از جمله قصه­های عامیانه بلندی است که ظرفیت پژوهشی بالایی دارد؛ نقد نمادین و ظرفیت­های رمزی آن، نقد اسطوره­ای، نقد حماسی و نقد سوررئالیستی از جنبه­های پژوهشی این داستان است که اهمیت آن را نشان می­دهد. طرسوسی در این قصه با اقتباس از حماسه ملی ایران، نوعی حماسه تاریخی-دینیِ منثور به دست داده است. بی­تردید نقش حماسه­ها و شخصیت­های حماسی ملی در این قصه، بسیار تأثیرگذار بوده است. اسک...

فردوسی در روایتِ شاهنامه با یک مسئلة مهم مواجه شده است؛ آن هم طرز تلقیِ عصرِ وی از اساطیر است. گویی عصری که فردوسی در آن می‌زیست یکی از شکوفاترین دورانِ خردورزی در ایران زمین محسوب می‌شود. با این تصور، شیوۀ مواجهه فردوسی با اساطیری که یکسره از بندِ قواعدِ خرد آزاد و رها هستند چگونه می‌توانست صورت گرفته باشد. بدیهی است که فردوسی در گرانیگاه دو دنیای متفاوت از هم واقع شده بود: دنیایِ بیرونی خردورزِ قرنِ چ...

نظامی برجسته‌ترین شاعر ادبیات کلاسیک فارسی در حوزه منظومه‌های غنایی است که پنج‌گنج او از شهرت و اهمیّت خاصی برخوردار است. در میان منظومه‌های پنج‌گانۀ او، هفت‌پیکر تمایز و تشخّص ویژه‌ای دارد؛ زیرا در قالب افسانه‌های آن، مجموعه‌ای از اسطوره‌ها، رمزها، و نمادها به مخاطب ارائه شده است. در هرکدام از شخصیّت‌ها، اقلیم‌ها، سیّارات، گنبدها، و رنگ‌های توصیف‏شده در این افسانه‌ها رمز یا نشانه‌ای اسطوره‌ای نهفت...

محیط زیست بیولوژیک به ویژه حیات وحش جانوری، به طور قابل ملاحظه ای تحت تاثیر اثرات منفی پروژه های راه سازی قرار می گیرند. مطالعاتی که طی دهه های اخیر بر روی اکوسیستمهای طبیعی صورت گرفته است. راهها را به عنوان عاملی موثر در تشدید عوامل تهدیدکننده جانوران وحشی، به دلیل نابودی زیستگاهها و تقطیع آنها و همچنین ایجاد زمینه آلودگی و شکار بی رویه معرفی نموده است. برای جانورانی که زیستگاه آنها در مجاورت ...

در این مقاله، نگارنده کوشیده است تا به شیوه ای مستند و تحقیقی نشان دهد که مفاهیم، نگرش ها و اشارات اساطیری در میان شعرای معاصر تا چه اندازه مورد توجه قرارگرفته است, اما از آنجایی که بررسی مضامین اسطوره ای سروده های همه ی شاعران این دوره در قالب یک مقاله ناممکن به نظر می رسید ، با محور قرار دادن عمدگی های سبکی و برجستگی های فکری و هنری، چهار تن از شاعران مطرح این روزگار (نیما، اخوان، سپهری و شفی...

این مقاله نشان می دهد که اسطورة مهر به عنوان یکی از عناصر مهم خیال شاعرانه می تواند زمینه های ساخت تصاویر بلاغی، استعاری و تشبیهی را برای شاعر فراهم نماید. نویسنده کوشیده است روایت های اساطیری مهر را با مصادیق هنری آن در شاهنامه تطبیق دهد. مهر در شاهنامه صورت خیال شاعرانه و رنگ ادبی و اعتلای هنری و زیباشناختی یافته است. سایه روشن های سنّت پرستش و ستایش مهر و آیین میتراییسم و آراسته شدن مهر به او...

یکی از مؤلّفه­های مشترک متون دینی و عرفانی «مکاشفه» یا «آپوکالیپس» است. بازتاب آپوکالیپس در خلال متون دینی، حماسی، عرفانی و اساطیری ملل مختلف نشانة حضور ژرف و نقش کم­نظیر عناصر ماورای طبیعی در ایجاد پیوندهای ناگسستنی میان آثار کهن دینی و عرفانی و اسطوره­ای است. مشابهت­های کتب مقدّس جهان؛ از جمله کتاب مقدّس(عهد  قدیم و عهد جدید)، آثار خلّاق صوفیانه و عرفانی مثل مثنوی مولانا، اشعار شاه نعمت‌الله ولی ...

بشر پیوسته در مسیر پیشرفت و توسعه مدنیّت گام برداشته است و بی­ تردید جوامع متمدّن امروزی مرهون تلاش ­های نخستین انسان­ هایی است که گاه به صورت فردی و عالمانه و گاه به شکل جمعی و احیاناً تصادفی و به طریق آزمون و خطا مسیر تمدن و زندگی نوین بشری را فراهم آورده و سنگ بنای جوامع کهن را نهاده ­اند. در الگوهای تاریخی، نخستین آموزش ­ها و کردارهای تمدن­ ساز غالباً در میان جوامع ابتدایی و اولیه شکل گرفته است...