در چند دهه اخیر شهر ها با سرعت زیادی گسترش یافته و به شهرهای بزرگ تبدیل شده اند، در این میان رشد سریع شهر نشینی در همه ی شهرها به صورت متعادل صورت نگرفته است بلکه عمدتاً شامل شهرهای بزرگ و پایتخت بوده است. (نظریان،1372 :ص66) امروزه تحولات اقتصادی، اجتماعی و زیرساختهای جغرافیایی، تحولات جمعیتی شهر و منطقه آ ن در تغییرات کالبدی شهرها نقش بسیار مهمی ایفا می کند. روند گسترش شهر نشینی ، تغییرات کالب...

نقاط روستاها از گذشته به عنوان اجتماعات اولیه، نقش اساسی در شکل گیری و شکوفایی تمدنها داشته اند و افول بسیاری از تمدنها نیز، به ویرانی روستاها و بی توجهی به آنها، به عنوان عناصر پایۀ تولید و رونق اقتصادی مربوط می شود. در حال حاضر یکی از از عوامل اصلی در افول و ناکارآمدی تولیدی و زیستی نقاط روستایی ، مسئلۀ فقر می باشد. بنابراین مطالعه جهت شناخت عوامل فقر و ارائۀ راهکار برای حل آن از ضروریات است....

هدف از اینمقاله بررسی زمان بندی گذار به سالخوردگی در بستر گذار باروری و آثار و پیامدهای آن در 47 کشور با اکثریت مسلمان است. داده ها از پایگاه داده های بخش جمعیت سازمان ملل متحد اقتباس شده است. نتایج نشان می دهد که کشورهای با اکثریت مسلمان، به استثنای کویت، سوح متفاوت اما روندهیا باروری مشابهی را در طول دوره ی 2010-1990 تجربه کرده اند. بر پایه ای این بررسی، سالخوردگی جمعیت پدیده ی جمعیت شناختی م...

رشد شتابان جمعیت شهرها منجر به بروز مشکلات و مسائل پیچیده، به ویژه وقوع انواع ناهنجاری های اجتماعی شده است. افزایش جرم و جنایت در شهر ها، امنیت و آسایش شهروندان را تهدید می کند. ساختار کالبدی شهرها در بروز جرایم تأثیر بسزایی دارند و توزیع فضایی متفاوت بزهکاری را در سطح شهرها پدید می آورد. در این میان خصیصه های جمعیت شناسی و اجتماعی – اقتصادی در مورد مکانی که بزهکاران و مجرمان در آن زندگی می کنن...

امروزه اهمیت و نقش تغییر و تحول، بیشتر از هر زمان دیگری بویژه در ارتباط با طرح های تامین اجتماعی مفهوم واقعی خود را یافته است. اکنون در دوره ای از تحولات سریع و آنی زندگی می کنیم که زمینه ساز بوجود آوردن عوامل متفاوت و تاثیر گذار بر تامین اجتماعی است و این وظیفه سازمان های بیمه ای است تا عوامل مذکور را شناسایی و با تحلیل آنها نقش سازنده در روند حرکت بیمه های اجتماعی داشته باشند. از جمله این عوا...

اهمیت شبکه ی شهری در جغرافیای سیاسی و اقتصادی و به طور کلی پویش شهرنشینی یک منطقه به اندازه ای است که نیاز به تأکید خاصی در این زمینه نیست. از آن جا که شبکه ی شهری هم به مفهوم فضایی آن، یعنی نحوه ی استقرار و توزیع شهرهای مختلف (اندازه، جمعیت و ...) و هم به مفهوم اقتصادی آن، یعنی نظام مبادله و داد و ستد بین شهرها بر اساس عملکردهای پایه ای آنها، هم حاصل و هم علّت بسیاری از مسائل و پدیده های شهرنشی...

نابرابری اجتماعی پدیده جدیدی نیست. پیدایش آن به آغاز زندگی اجتماعی انسان برمی گردد. انسان از دیرباز با برداشت های مختلف به تبیین و یا توجیه این پدیده پرداخته و نظراتی در ضرورت رد یا ابقای آن در جوامع بشری عرضه داشته و بر آن تأکید کرده است. « نابرابری اجتماعی » در عصر حاضر به علت جهانی شدن روابط اجتماعی، معنایی عمیق تر و گسترده تر یافته، از مرزهای قومی، اجتماعی و سیاسی جوامع انسانی فراتر رفته و ...

در دهه های گذشته بر کاهش جمعیت، و در دهه نود بر افزایش جمعیت تأکید می شود. به راستی علت این تفاو تها در سیاست گزاری چیست؟ نوشتار حاضر، بخشی از این مسئله را مورد کاوش قرار داده و نشان م یدهد فراباورهای جمعیتی، به آن دسته از عناصر واقعی اشاره میکند که در تصمیم گیری های مربوط به سیاست هایِ جمعیتی و رشد مناسب جمعیت در جامعه اسلامی، مؤثر است. در این مقاله، علاوه بر بیان سیاست گزاری های کمی و کیفیِ ج...

کشور ایران نظیر بسیاری از کشورهای در حال توسعه با مشکل تمرکز جمعیت و فعالیت در چند نقطه روبرو است. روند رو به رشد شهر نشینی در دهه های اخیر، همگام با مهاجرت های شدید روستا- شهری و همزمان با سیر تحولات اقتصادی - اجتماعی و سیاسی از مهم ترین عوامل ایجاد الگوی نظام نامتوازن شهری در ایران بوده که می توان ریشه آن را در نحوه توزیع منابع در سطح این مناطق جستجو کرد. منطقه زاگرس شامل استان های ایلام، کرم...

مهاجرت به معنای کلی آن فرایندی است که در دهه های اخیر و به ویژه از دهۀ 1340 به این سوی، در بین دانش پژوهان ایرانی اهمیت فزاینده ای یافته است. مانند بسیاری از موضوعات مهم اجتماعی، مهاجرت نیز دارای ابعاد خاص اجتماعی، جمعیتی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، و غیره است. بر همین پایه، باید عوامل موثر بر مهاجرت و پیامدهای آن را نیز در این حوزه ها بررسی کرد. بنا بر این مطالعۀ نسبتاً جامع، مهاجرت، مستلزم کوششی ...