انقلاب اسلامی موجد یک تحول فرهنگی- اجتماعی در جامعه ایران بوده است که در ارتباط و تعامل با دولت‌ها و ملت‌های دیگر بر ابزارهای فرهنگی و گفتگو تأکید دارد. آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی بر اساس آموزه‌های اسلام نقش و جایگاه ویژه‌ای را برای عناصر فرهنگی در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی قائل هستند. ایشان با تأکید بر ارزش‌های فطری و الهی که در همه انسان­ها مشترک است درصدد بیداری و آگاهی مردم و ایجاد...

سرزمین ایلام صاحب فرهنگ و تمدنی اصیل و تاریخی چند هزار ساله است. آثار و تپههای باستانی و حتی زبان و واژههای موجود، حکایت از مردمی ایرانیالاصل با فراز و نشیبهای فراوان دارد. این سرزمین در دامنه های غربی زاگرس و در حد فاصل فلات مرکزی ایران و جلگه میان رودان واقع شده است. شرایط مناسب جغرافیایی و موقعیت اقلیمی استان موجب شده است تا از دیرباز، مأمن و جایگاه سکونت انسانها باشد . آثار متعددی از دوره ه...

ایران فرهنگی قلمرو وسیعی است که به مراتب از محدوده مرزهای سیاسی کنونی فراتر می رود. یکی از مناطقی که در حوزه قلمرو فرهنگی ایران قرار می گیرد، مناطق کردنشین و به ویژه منطقه ی کردستان عراق است که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش این نوشتار تاریخی-تحلیلی است که با استناد به مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی انجام گرفته است. پرسش های اصلی نوشتار حاضر این است که نخست عناصر مهم ...

از آن جایی که بسیاری از منابع تاریخی، متکی بر وقایع یا شرح زندگانی بزرگان می باشند، کم تر می توان به اسنادی برخورد که وضعیت زندگیِ مردم عادی و جامعه ی موردنظر را به طور ویژه، به تصویر کشیده باشند. از طرفی، پرداختن به این مقوله، مستلزم فراهم آوردن حجم بسیار زیادی مطلب و استنباط از اسناد موجود می باشد. بنابراین استفاده از مفاهیمی چون حماسه و سروده های حماسی ـ با تعاریف و مفاهیم ویژه و مرتبط با وضع...

فرهنگ و ادب بخش مهم هر جامعه محسوب می شود. با بررسی اوضاع فرهنگی هر جامعه می توان به زوایای فرهنگی و تمدنی آن پی برد. تاریخ فرهنگی جرجان طی قرون اولیه اسلامی، از جمله موضوعات پژوهشی بوده که در این رساله بدان پرداخته شده است. شهر و ناحیه باستانی جرجان به مناسبت موقعیت جغرافیایی و راههای ارتباطی، اهمیّت سیاسی و نظامی اش از دیرباز به عنوان یکی از کانونهای تمدنی و فرهنگی فلات ایران آوازه ای گران داش...

بعد از فروپاشی اتحاد شوروی و استقلال کشورهای منطقۀ آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی به‌عنوان همسایگان شمالی جمهوری اسلامی ایران، زمینه برای برقراری روابط ایران با این کشورهای تازه تأسیس فراهم شد. کشورهای این منطقه نسبت به سایر مناطق پیرامونی ایران از نظر تاریخی، تمدنی، قومیتی و فرهنگی با ایران نزدیکی بسیاری دارند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نگاه ایران به مناطق هم‌جوار براساس مسائل فرهنگی است. ایران ب...

آیین­های مرتبط با مرگ در فرهنگ­های گوناگون، صرفاً نوعی مراسم کلیشه­ای نیست، بلکه حاوی مضامین و نمادهای مذهبی و اساطیری­ای است که نشان­دهندۀ گفتمان­های حاکم بر آن فرهنگ است. آیین­های مرگ، اگرچه در حوزه تمدنی هلیل­رود، مانند سایر نقاط ایران، تحت تأثیر گفتمان مذهبی- اسلامی شکل گرفته، امّا در ضمن این آیین­ها، باورها و رسومی وجود دارد که در عین اشتراک با فرهنگ­های دیگر، نشانگر نوعی اعتقادات اساطیری اس...

امروزه قضیه فلسطین اصلی ترین حاد ترین و پر اهمیت ترین مضووع حوزه مطالعاتی سیاست جهانی و روابط بین ملت ها است به جرات می توان ادعا کرد که کشمکش فلسطین در حال تبدیل شدن به یک موضوع بحرانی و تعیین کننده در تعاملات بین دو مجموعه تمدنی اسلام و غرب می باشد بیش از نیم قرن است که مجموعه تمدنی غرب با همه امکانات و توانایی های خود جهت برقراری صلح در خاورمیانه و تامین امنیت و کسب مشروعیت سیاسی برای رژیم ا...

مقاله پس از تبیین مفهوم جهانی‌شدن و توضیح رویکردهای سه‌گانه بدبینانه، خوش‌بینانه و تحول‌گرا به آن، رویکرد سوم یا میانه مبنی بر قلمداد شدن جهانی‌شدن به عنوان پدیده را اختیار می‌کند و با تشریح تمایز بین مدرنیته و مدرنیسم، معتقد است که انقلاب اسلامی با جهانی‌سازی که ادامه مدرنیسم به عنوان یک ایدئولوژی است، در تقابل و تعارض است؛ در حالی که با جهانی‌شدن به مثابه ادامه مدرنیته امکان هم‌خوانی، هم‌افزا...

تاکنون تحلیل‌های گوناگونی از واقعۀ مهم هجرت امام رضا(ع) به ایران ارائه شده است. در این میان شاید آنچه تاکنون تا حدی مهجور مانده، هویت تمدن‌ساز این هجرت باشد. در این رویکرد، این هجرت مبارک، بر خلاف ظاهر تبعیدگونۀ آنکه خود در پس پردۀ ادعای تکریم اهل بیت و بازگرداندن حق حکومت به ایشان از سوی غاصبان بنی‌عباس پنهان بود، نه‌تنها حرکتی برای تثبیت تشیع در کشور ایران و ایجاد تمدنی اسلامی ...