تمثیل عرفانی چون حماسه ای است روحانی که از عشق ورزی به معشوق ازلی حکایت می کند و حکایات صوفیه در قالب حکایات و تمثیل ها، بخش مهمی از ادبیات عرفانی را تشکیل می دهند. این حکایات با اهداف گوناگونی در کتب صوفیه به کار گرفته می شوند که عمده ترین آنها تعلیم و ترغیب صوفیه در سیر و سلوک است. مجموعه ای از این حکایات تمثیلی به ادبیات مانوی، به ویژه تمثیل های عرفانی این متون، بازمی گردد. با وجود اینکه هیچ...

این مقاله به بررسی غزل‌های صائب تبریزی از لحاظ کاربرد انواع تشبیه تمثیل و کارکردهای آن پرداخته است. تشبیه تمثیل از گونه‌های خاص تشبیه است. در یک طبقه‌بندی ساده می‌توان آن را به سه نوع گسترده، نیمه‌فشرده و فشرده (اسلوب معادله) تقسیم کرد. در شعر صائب تبریزی، دو گونۀ اخیر کاربرد فراوان دارد. به همین دلیل، صائب را شاعر تمثیل نام داده‌اند. در این مقاله، با در نظر گرفتن ساختار بلاغی ابیاتی که تشبیه ت...

‏پیشینه پژوهش موضوعات قرآنی در دانشگاه ها و مؤسسه  آموزشی عالی کشورمان به چهار دهة قبل برمی گردد. وجود پایان نامه های قرآنی در مقاطع مختلف کارشناسی ارشد و دکترا با بیش از چهل سابقه گواه این مدعی است. ‏پژوهش در موضوعات قرانی در دو دهه اخیر به برکت انقلاب اسلامی که اصول و قوانین آن براساس احکام مقدس قرآنی پایه گذار شده، رشد چشمگیری داشته، آن چنان که غیرقابل مقایسه با ‏دو دهه قبل است و اکنون در بس...

در این مقاله، بخش کوچکی از تمثیل سغدیِ مانویِ «پسرک کر و لال» که از زبان مانی برای یکی از روحانیون زرتشتی نقل شده، بازسازی شده است. متن این تمثیل که مشتمل بر چندین قطعه دست نویس به زبان و خط سغدی است، در مجموعه دست نویس های لنینگراد قرار دارد که سال ها پیش دانشمند روسی راگوزا آن را منتشر کرده بود و چندی بعد نیکلاس سیمز ویلیامز آن ها را پس از ویرایش مجدد، بازسازی کرد. در این مقاله، قطع? تاکنون منت...

تمثیل از مادة «مثل» تشبیه کردن چیزی را به چیزی گویند. در تمثیل، شاعران با آوردن مثالی گسترده­تر به وضوحِ سخن و گفتة خود می­افزایند. اما در ارسال المثل گوینده به سخنی مشهور و آوردن آن در کلام بسنده می­کند؛ ضرب المثل یا مثل، چاشنی اصلی ارسال المثل است. اما در تمثیل چنین نیست. باید گفت در اقسام سه گانة تمثیل اعم از تشبیه تمثیل، استعارة تمثیلیه و داستان تمثیلی، نوع تمثیل­های جهان ملک خاتون شاعر سدة ...

برومر در ادامه مقاله به بررسی «تمثیل هویات» پرداخته و دلیل روی‌آوردن آکویناس به این نوع تمثیل را بیان می‌کند. آکویناس در این نوع از تمثیل سعی می‌کند تا با تمسک به «اصل سنخیت علت و معلول» مشکل معناشناختی اوصاف الهی را حل کند. کارل‌بارت می‌کوشد تا با طرح «تمثیل نسبت‌ها» به جای تمثیل هویات مشکل را حل کند. به نظر بارت ما فقط در صورتی که خداوند خود را از طریق وحی آشکار کند می‌توانیم به او شناخت پیدا...

سه حکایت عرفانی ابن سینا از لحاظ مفهوم و شیوه ی بیان با آثار مشائی وی تفاوت دارند ولی در کلیت با نظام فلسفی وی ساختار یگانه ای را پی ریزی می کنند این سه داستان در مقایسه با نمط سوم به بررسی قوای ظاهری و باطنی نفس می پردازند .رساله ی حی بن یقظان مرحله ابتدایی سلوک را نشان می دهد رساله الطیر بیان مراحل میانی سیر است و سلامان ابسال ختم این حرکت را با نماد ابسال بازگو می کند .

تفسیر قرآن به سنّت در مرحلة بعد از تفسیر قرآن به قرآن و در طول آن است و معیّت آن دو با هم، لازم و ملزوم است. یعنی حجّیّت قرآن به جهت اینکه کلام خداست، ذاتی است ولی حجّیّت سنّت را خداوند در قرآن تجویز فرموده است. بدان جهت که نمی توان همه آیات قرآن را با خود قرآن تفسیر کرد که لازمه اش کفایت قرآن و عدم نیاز به سنّت و اهل بیت(ع) است، چاره ای جز رجوع به سنّت معصومین برای تفسیر قرآن نیست که آن، یکی از بهترین ...

زبان تمثیلی از زیرمجموعه های زبان شعر و آفریننده تمثیل است و تمثیل بیان غیرمستقیمی است که بر تشبیه بنا می شود. بدین ترتیب که شاعر یا نویسنده برای ذهنیت خویش که معمولا یک مفهوم عقلی و نامحسوس است ، عینیتی را که غالبا پدیده ای محسوس است برمی گزیند. عینیت برگزیده شده باید ذهنیت و عاطفه پدیدآورنده خویش را القا کند . تمثیل با دیگر صور خیال شباهتها و تفاوتهایی دارد و شایسته آن است که یک شیوه مستقل بی...