سیاق یکی از قرائن پیوسته در متن قرآن است که به مثابه ابزاری برای فهم بهتر قرآن به کار می رود. ابعاد گوناگون سیاق عبارتند از: سیاق کلمات، سیاق جمله ها، سیاق آیات و سیاق سوره ها. امام رضا، علیه السّلام، که از بزرگ ترین مفسران قرآن کریم هستند و قرآن در اندیشه، گفتار و کردار ایشان تجسّم و عینیت تمام یافته است، سیاق و روند کلی کلام را یکی از قواعد زبان شناختی در تفسیر قرآن کریم دانسته و در موارد زیادی...

 بررسى تأثیرات قراءت و قراءات مختلف در تفسیر قرآن است. نویسنده، اختلافات موجود در قراءات را به شش دسته تقسیم کرده و در دو بخش جایگاه قراءات در تفسیر و اقسام قراءات از جهت تفسیر به تأثیر اختلاف قراءات در تفسیر پرداخته است. قراءات را به مقبول و مردود و شاذّ تقسیم‌بندى کرده و نتایج ذیل را گرفته است: 1. معانى تفسیرى که از اختلافات قراءات مقبول نتیجه گرفته مى‌شود همان تفسیر قرآن به قرآن است، 2. معانى...

چکیده: وجود معانی عمیق در آیات قرآن، موجب می­شود که برخی مفسران عصر کنونی بدون محدود کردن فهم قرآن در روش­ها و نگاه مفسرین گذشته و با استفاده از شیوه­های جدید، البته با مبنا قرار دادن اصول حاکم بر تفسیر قرآن، روز به روز به نتایج نو و گاه دقیق­تری از قرآن دست یابند، یکی از این شیوه­ها تفسیر بیانی است؛ در عصر حاضر بنت الشاطی با نامگذاری تفسیر خود به نام «التفسیرالبیانی» خواسته است تفاوت و تمایز ...

حیات علامه محمدباقر مجلسی مصادف با دوران حکومت صفویان بود. این دوران شاهد شکوفایی مسائل دینی بود که هر یک نقشی چشم گیر در تحوّلات ساختار ایران داشتند. در این دوران ساختار دینی ایران از سویی در پیوند نزدیک با ساختار سیاسی فعالیت می کرد و از سوی دیگر با بهره گیری از این نزدیکی بر شکوفایی علمی و پژوهشی خویش می افزود. آنچه در پرتو این تحوّلات چشم گیر علمی شکل گرفت دگرگونی در ساختار تنظیم و شیوه ارائه...

فریقین سند احادیث نهی از تفسیر به رأی را پذیرفته و دربارهء مفاد این احادیث به دوگروه کلی تقسیم شده اندهء گروهی با استناد به این روایات هر نوع کوششی را برای استنباط مراد خدا از ظواهر آیات مردود و حرام می دانند، گروه غالب با رد این نگرش نهی از تفسیر به رأی را به معنای نفی مطلق تفسیر قلمداد نمی کنندو بر این باورندکه مقصود از این روایات تفسیر بدون علم، یا تحمیل رأی بر قرآن است. برخلاف تصور برخی اخت...

این کتاب ناظر به شبهاتی است که در حال حاضر نسبت به فهم و تفسیر قرآن وجود دارد و در واقع پاسخ بخش مهمی از چالش های تفسیری و قرآن شناختی عصر حاضر تلقی می شود و تا حدودی نیز بازکننده ابعاد قرآن است و با هدف استفاده دانشجویان و محققان حوزه های کلام، تفسیر و علوم قرآنی به رشته تحریر در آمده است. کتاب حاضر اثر شایسته تقدیر در شانزدهمین جایزه کتاب سال در این حوزه انتخاب شده است. دکتر ابوالفضل ساجدی؛ ن...

بررسی گونه های مختلف نقد آراء تفسیری دیگر مفسّران، در تفسیر المیزان است. نقدهای المیزان بر آراء دیگر مفسّران در دو دسته قابل بررسی است: 1. نقدهای مربوط به قرآن و سنت و 2. نقدهای مربوط به ابزار و مقدمات تفسیر. در دسته نخست، اشکالاتی چون ناسازگاری با آیات قرآن، ناهمسازی با ظاهر آیات قرآن، بهره جویی از قاعده سیاق، ناسازگاری با آغاز یا فرجام آیه، مخالفت با اسلوب قرآن کریم، مخالفت با اسلوب ادب عربی، م...

تفسیر اجتماعی را باید یکی از مهم ترین دستاوردهای حوزه تفسیر نگاری در عصر حاضر دانست. شاخصه های اصلی این رویکرد جدید تفسیری- که می توان آنها را مبانی نیز نامید- عبارت اند از : نگاه جامع گرایانه به قرآن، عقل گرایی در تفسیر، تأکید بر هدایتگری قرآن و ساده نویسی در تفسیر.       مبانی پیش گفته به طور مستقیم یا غیر مستقیم موجب بروز برخی ویژگی های دیگر در تفاسیر اجتماعی شده است که از جمله مهم ترین آنه...

در میان تفاسیر قرآن، « المیزان» اثر گرانقدر علامة معاصر طباطبایى، ب ى تردید یکى  ، از بهترین تفاسیر ترتیبى قرآن است که هرچند روش تفسیرى آن مبتنى بر تقسیر قرآن به قرآن است، اما استناد به منابع حدیثى فریقین در تفسیر قرآن و بالاخص در تبیین مقام والاى اه لالبیت پیامبر 6، این تفسیر را از صرف فقط تفسیر قرآن به قرآن بودن خارج کرده و از جهت تکیه بر روایات و استفاده از منابع حدیثى، آن را به عنوان میزان ...