سید قطب، ادیب، شاعر و اندیشمندِ معاصر مصری، از جمله شاعران رمانتیکی است که در شعر خود، متأثر از اندیشه­های عرفانی است. توجّه بسیار وی به کشف و شهود روحانی، و نیز مطالعه اشعار و آثار عرفانی، به ویژه غزلیات حافظ، سبب گردیده تا مضامین و اصطلاحات عرفانی در شعر او نمودی پررنگ داشته باشد. بسیاری از رموز عرفانی مانند حیرت، غربت، وحدت وجود، مناجات عارفانه با شب، طیف، سماع، جمع و تفرقه و پرنده روح و ... ب...

«عشق» مهم‌ترین مقولة ادبیات عرفانی است که گسترة مفهومی آن از چهارچوب پدیدارهای هستی تا فراسوی عالم حس فراتر رفته‌است و بیشتر اندیشه‌های متعالی حکما و عرفای اسلامی در این مقوله متجلی شده‌است. در این میان، سه رویکرد مهم فلسفی، عرفانی و رویکردی که حدّ فاصل این دو است، طیف‌هایی از خیال و اندیشة خود را برای تبیین و تشریح مقولة عشق به‌کار بسته‌اند. دو کتاب عبهرالعاشقین روزبهان بقلی شیرازی و مشارق أنوا...

خاتم الشعرا، نورالدین عبدالرحمان جامی، در قرن نهم هجری می¬زیسته و گرایش عرفانی و صوفیانه داشته است. نگرش عرفانی جامی، متأثر از عرفان محیی الدین ابن العربی است و این تأثیر، در آثار وی، از جمله هفت اورنگ، به ویژه مثنوی¬های تحفة¬الاحرار، سبحۀالابرار و سلسلةالذهب، نمود بارزی دارد. پیر جام در قرن نهم، در بیان و شرح اصطلاحات عرفانی و صوفیانه، نظیر سماع، مراقبه، عشق، تجلی، قرب، عزلت، اراده و نظایر آن ...

سخن انسان بیانگر ارزش فکری و اندیشه والای اوست، تنها راهی که بتوان به خوبی شخصیت واقعی شخص را دریافت سخن و شیوه بیان اوست . از ویژگی¬های شاخص ادبیات ایرانی، این است که غنی از مضامین و مفاهیم مذهبی و عرفانی است. این مضامین، جزء جدایی¬ناپذیر ادبیات منظوم و منثور ماست و پیوندی گسترده با شعر فارسی دارد. طالب آملی (طالبا) از شاعران مشهور ایران در قرن یازدهم هجری است که در سرزمین هند شهرت بسیاری به د...

شعر انقلاب هر چند عمدتاً در حوزه  قالب­های شناخته شده کلاسیک و نو حرکت کرده است اما فضاهایی تازه و درون مایه­ای متفاوت با پیشینه­ ریشه­دار خویش آفریده است. نگاه به انسان و جهان و حرکت در قلمرو اندیشه­ها و مضامین مذهبی به گونه­ای در شعر انقلاب دیده می­شود، که هرگز به این گستردگی و عمق در سروده­های قبل از انقلاب و حتی دوره­های دوردست ادبیات ما سابقه نداشته است. پیوند با تاریخ، تلمیح و تطابق تاریخی...

یکی از مهم‌‌ترین شگردهای هنری در کتاب «نیستان» ادیب قاسمی‌‌کرمانی که نقش بارزی در شهرت این اثر داشته، بهره‌‌گیری از صورخیال و عناصر علم بیان بوده که تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز، متناقض‌‌نما و حس‌‌آمیزی را دربر‌‌می‌‌گیرد. علوم بلاغی از آغاز طلوع شعر فارسی تا به امروز، همواره مورد توجّه شاعران بوده و حتّی در نخستین اشعار عروضی فارسی نیز می‌‌توان جلوه‌‌هایی ازآن را جستجو کرد. کتاب «نیستان» که در قا...

این پایان نامه، پژوهشی است: درباره ی «بررسی تطبیقی اصطلاحات عرفانی احوال و مقامات» در اُمّهات کتب عرفانی با نگرشی بر : اللّمع، رساله ی قشیریّه، شرح تعرّف، کشف المحجوب، مرصاد العباد، تذکره الاوّلیاء، مصباح الهدایه و ... . دو اصطلاح «حال و مقام»، از اصطلاحات اساسی و بنیادین در عرصه عرفان و تصّوف است و در عرفان اسلامی ایرانی از عمق و گستردگی برخوردار بوده و نقش بنیادین دارد.دست یابی به این مهّم، منوط به...