هنگام بررسی اندیشه حکما و فلاسفه اسلامی برخی اندیشمندان علم سیاست در صدد استخراج اندیشه سیاسی منسجمی از میان اندیش ههای سیاسی فلاسفه یونان باستان همچون افلاطون و ارسطو درگذشته و یا برگرفته از مکاتب مدرن فکری در فلسفه سیاسی معاصر به صورت منفعلانه م یباشند و براین اساس داوری نموده و معتقدند اندیشه سیاسی و علم سیاست در دوران این فیلسوفان تقلیدی یا ترویجی بوده است و معتقدند اندیشه سیاسی در فلسفه مل...

گروه پژوهشی «فقه سیاسی» یکی از سه گروه اصلی پژوهشکده اندیشه سیاسی اسلام وابسته به مرکز مطالعات و تحقیقات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم است. پژوهشکده در سال 1373 به منظور باز پژوهی، تبیین، نظریه پردازی و تدوین اندیشه سیاسی اسلام راه اندازی شد و در نظر دارد با بررسی اندیشه سیاسی اسلام، زوایای پنهان آن را آشکار کند و کارآمدی آن را در حوزه‏های نظری و عملی نشان دهد. مهم‏ترین اهداف و ضرورت‏های تأ...

: انقلاب اسلامی ایران نتیجه فوران نیروهای نهفته در بستر سیاسی- اجتماعی ایران است که دست کم از دوران مشروطیت انباشت خود را آغاز کرده بود. این انقلاب بدون رهبری بی بدیل و فرهمند امام به نتیجه نمی رسید. نوشتار پیش رو در پی ارزیابی و واکاوی مبانی رهبری و مدیریت امام بر جریان انقلاب اسلامی و دگرسازی و خصومت سازی آن با گفتمان های رقیب، لیبرال (ملی- مذهبی) و چپ است. بر پایه فرضیه موجود، کیفیت کاربست ع...

این مقاله به بررسی نقش امام علی علیه‏ السلام در اندیشه سیاسی اسلام می‏ پردازد؛ از این رو ابتدا مروری بر تألیفات انجام شده در موضوع اندیشه سیاسی اسلام خواهیم داشت و جایگاهی را که این تألیفات برای آن حضرت، قائل شده‏اند، بررسی خواهیم کرد؛ سپس با استفاده از روش‏های تفسیری سعی خواهد شد زمینه‏ای برای فهم هر چه بیشتر جایگاه اصلی آن حضرت در تاریخ اندیشه سیاسی اسلام فراهم آوریم؛ بنابراین هدف اصلی در این...

منابع شناخت اسماعیلیه در هفت قرن اول هجری چهار دسته اند: امامیه، اسماعیلیه، اهل سنت، و تحقیقات اخیر. برای واکاوی دلایل اقبال شیعیان به اندیشه اسماعیلیه شناخت فضای فرهنگی، سیاسی، و کلامی حاکم بر این دوره ضروری است. تصور اولیه (ارشدیت اسماعیل و مورد علاقه امام بودن) و تکذیبه بعدی ایشان (گناه کار بودن اسماعیل) در کنار هم موجب بروز دو نوع اشتباه بزرگ شد. مبانی اقتدار اندیشه اسماعیلیه در ابتدا بیش ا...

پژوهش حاضر کوششی است در بررسی رابطه اخلاق و سیاست در اندیشه سیاسی اسلام تقدم اخلاق بر سیاست فرضیه اصلی این پژوهش است.اساسا فلاسفه و اندیشمندان سیاسی دوره میانه اسلامی همچون ارسطو غایت سیاست را خیر انسانی تلقی می کنند، با این وجود سیاست با سعادت گره خورده و سعادت جز در رفتارهای فضیلت مندانه که موضوع اخلاق است تحقق نمی یابد.لذا مفهوم سعادت به عنوان غایت سیاست تنها از مجرای اخلاق و در عرصه نظام سی...

دوگانگی شرق و غرب و تفاوتی که به دنبال دگرگونی جهان غرب با وقوع رنسانس در آن ظاهر شد متفکران اسلامی را به تأمل و تفکر در مورد جوامع خود به خصوص حکومت و شیوه ای حاکمیت های بومی و بحران و زوالی که آنها را در برگرفته است واداشته است که در این پیوستار اندیشمندان متعددی در دوران پیشامدرن و مدرن پا به عرصه گذاشته اند از جمله ابن خلدون و امام خمینی هر یک از آنها در دوران خود زوایایی از شرایط پیش آمده ...

انسان محور اصلی علم سیاست است بر این اساس نوع روابط انسان ها و همچنین شناخت انسان بماهو انسان و شناخت جایگاه او در هستی، منجر به نظریه پردازی مختلف در علم سیاست شده است. در حکمت صدرایی نفس انسان در بدو خلقتش مستعد کمالاتی است که فرد در طول دوران زندگی باید آن را از قوه به فعل برساند و تبدیل به انسان کامل شود. انسان کامل از عقلانیتی تام برخوردار می شود که شایستگی اداره اجتماع را دارد. از منظر ام...

آغاز نوزایی سیاسی همراه با تحولات مربوط به آن در کشور مصر از 1798 میلادی با فتح این کشور توسط فرانسه آغاز می گردد. کشورهای عرب منطقه نیز که همگی تحت سیطره و نفوذ امپراطوری عثمانی بودند علاوه بر اینکه با آغاز روند ضعف و زوال این حکومت تأثیرات متعددی را در متن خود مشاهده کردند بی تأثیر از تحولات کشورهای اروپایی نبودند. در همین اثناء تحولات سیاسی موجب شکل گیری اندیشه های نوین سیاسی در جهان عرب می ...

رفاعه طهطاوی به عنوان طلبه الازهر در سال 1826م هیئت دانشجویان اعزامی از قاهره به پاریس را همراهی کرد و چند سالی آنجا اقامت داشت. طهطاوی پس از بازگشت، برای بهبود وضعیت طبقه کشاورز و اصلاح نظام آموزشی در مصر، دهه­ها کوشش کرد و اندکی پس از مهاجرت سید جمال‎الدین اسدآبادی به مصر از دنیا رفت. آثاری که در زمینه اندیشه های سیاسی به زبان فارسی نوشته شده، طهطاوی را نواندیش و از پیشگامان اندیشه نو سیاسی ب...