سلیم تهرانی ،پس از صائب و کلیم،یکی از بهترین گویندگان طرز نو،مشهور به سبک هندی است. در حدود سال 1040به هند سفر نموده است.پس از چهارده سال زندگی در هند به کشمیر رفته و گوشه ای برای آرام گرفتن اختیار می کند.دو سـال بعد نیـز در کشمیر دار فانی را وداع می گوید.او از سخن سرایان قادر و مضمون یاب طرز نو مشهور به سبک هندی اسـت اگـرچـه کـم گـوسـت امـا پاکیزه گفتار است و بسیار رنگین سخن و از میان شاعران گ...

بر خلاف آنچه بسیاری از پژوهشگران در باب زیبائی و هنر در تفکر اسلامی می گویند نوعی تفکر و معرفت به زیبائی و هنر در اسلام وجود دارد که البته با آنچه در عالم غرب از قرن هیجدهم تحت عنوان aesthics رایج شد تفاوت اصولی دارد مبادی هنر و زیبائی در اسلامی کاملا عرفانی و تابع نگرش معنوی مسلمین به حقیت و هستی و آدم و عالم است از این رو فقط با ورود به عرفان اسلامی و انس با آن می توان درکش کرد مهم ترین این ا...

« مَثَل »چاشنی کلام و یکی از جلوه های فرهنگ عامّه و آینه ی افکار ، عادات و فرهنگ مردم یک جامعه ، در طول زمان است ، شهری یا روستایی ، تحصیل کرده یا بی سواد ، مرد ، زن ، پیر و جوان ، همه به تناسب نیاز از آن ، استفاده می کنند ، چون موجب می شود ، کلام ، بهتر به دل نشیند ، نه تنها مردم عامّی بلکه گویندگان و نویسندگان بزرگ نیز در بسیاری موارد ، برای تقویت نیروی استدلال و افزایش تأثیرانفعالی سخن خویش ، بد...

یکی از موضوعات اصلی بلاغت، استعاره است؛ مبحثی که همیشه ذهن بلاغیون را به خود معطوف کرده و محققان این حوزه به پژوهش در جوانب آن پرداخته­اند. این روند در روزگار ما  پویاتر شده و پژوهشگران از چشم­اندازهای متفاوتی بدان توجه کرده­اند. پژوهش در جوانب استعاره نشان می­دهد محققان اضلاع آن را گاه با دیگر مباحث بلاغی در هم آمیخته­اند و  گروهی نیز بی توجه به موضوع، نظر دیگران را تکرار کرده اند. ازجمله مباح...

شهاب‌الدین محمد زیدری ­نسوی، صاحب کتاب نفثةالمصدور، به عنوان یکی ­از نویسندگان بزرگ و صاحب سبک نثر فنی و مصنوع، از آرایه‌های بدیعی و بیانی برای آرایش ­کلام خود بهرة زیادی برده است. وی به­ویژه به تشبیه به عنوان عنصر اساسی خیال‌انگیزی، رویکردی ­خاص برای ارائة مضامین و اندیشه‌ها و گاه انتقال عواطف و احساسات مورد نظرش داشته است. این پژوهش، این شگرد بیانی را در کتاب نفثةالمصدور، به ویژه از دیدگاه بل...

معرفی، نقد و بررسی هر آشوب در سه بخش انجام گرفته است . در بخش نخست شهر آشوب سرا به صورت اجمالی معرفی شده است و در صورت نیاز به اوضاع اجتماعی و سیاسی روزگار او نیز اشاره شده است . در بخش دوم، شهر آشوب از نظر ساختار، دورن مایه، ویژگی های زبانی و تنوع وزن های بررسی شده است . بخش سوم "زیبایی شاسی ادبی" شهر آشوب است . در این بخش پرکاربردترین صورت های خیالی هر شهر آشوب بررسی شده است . در شهر آشوب های...

یکی از موارد برجسته­سازی در شعر، هنجارگریزی معنایی است. در این نوع هنجارگریزی، شاعر براساس قواعد معنایی حاکم بر زبان هنجار، از دو روش همنشینی و جانشینی کمک می­گیرد. با توجّه به اینکه حوزۀ معنا بیش از دیگر سطوح زبان در برجسته­سازی مورد نظر است، هر شاعری که بتواند بر حسب توانایی­های ذوقی و علمی خود در این زمینه موفّق باشد، از اشعار ناب­تری برخوردار خواهد بود. در این پژوهش گونه­های مختلف هنجارگریزی ...

خیال که عنصر اصلی شعر محسوب می‌شود پل ارتباطی بین احساس و اندیشه و بیان شاعر است که انتقال عاطفه از طریق آن صورت می‌گیرد و ملاک سنجش یک اثر ادبی می‌باشد. شاکه و خان‌منصور دو تن از شاعران کردی‌سرای ایلامی هستند که به سان مولوی و شمس تبریزی مرید و مراد بوده‌اند و دارای دیوانی به گویش کلهری از شاخه کردی جنوبی هستند که به همّت محمدعلی قاسمی و علیرضا خانی جمع‌آوری شده است. این شاعران توانمند در دیوان...

تشبیه نخستین و رساترین صنعت در عرصه صور خیال است که شاعر با بهره گیری از آن بین عالم ذهن و جهان محسوسات پل می‌زند و مخاطب شعر را در عین آگاه کردن از ما فی الضمیر خود دچار اعجاب و شگفتی کرده و برخوردار از التذاذ ادبی می‌کند. در میان ارکان تشبیه توجه اکثر صاحبنظران بیشتر معطوف به اهمیت ماهیت و ذکر یا حذف وجه شبه و بعد از آن ناظر به ذکر یا حذف ادات تشبیه بوده است و دو رکن دیگر یعنی مشبه و مشبه‌به ...

 تشبیه پرکاربردترین صورخیال در روح‌الارواح و ابزاری است که نویسنده برای تبیین و توضیح اندیشه‌های خود از آن استفاده کرده است. بیشترین تشبیهات روح‌الارواح از نوع معقول به محسوس و نیز از نوع بلیغ است که به‌صورت اضافه تشبیهی به‌کاررفته است. با توجه به اینکه  از میان عناصر تشبیه، مشبه‌به بیشترین نقش را در بیان جهان‌بینی نویسنده دارد، مقاله حاضر با تأکید بر این عنصر به بررسی و تحلیل تشبیهات روح‌الارو...