کتاب جواهر‌الاسمار از کتاب‌های داستانی منثور فارسی است که به‌سبب داشتن داستان‌های دل‌انگیز و جذاب از دیرباز مورد توجه و علاقة فارسی‌زبانان بوده است. این کتاب سال‌ها پیش به اهتمام شمس‌الدین آل احمد به چاپ رسید و در دسترس مشتاقان ادب فارسی قرار گرفت. به‌رغم آن‌که مصحح در طبع کتاب تلاش فراونی کرده‌ است، تصحیح و حواشی و توضیحات کتاب کاستی‌هایی دارد که برشمردن و اصلاح آن‌ها ضروری به‌نظر می‌رسد. در ا...

شعر یکی از مهم ترین انواع ادبی است که باتوجه به ویژگی های زبان شعر ترجمه ی آن غالباً با دشواری های مختلفی روبرو است. شعر از آغاز با دو دیدگاه ترجمه پذیری و ترجمه ناپذیری روبرو بوده اما به هر حال ترجمه ی شعر از زبانی به زبان دیگر پیوسته انجام شده و جایگاه ویژه ای یافته است. یکی از مهم ترین شاخصه ها ی شعر به عنوان یک اثر ادبی تأثیر گذاری است و حفظ این ویژگی تنها از رهگذر ترجمه خوب امکان پذیر است. ...

این پژوهش به روش تحلیلی ـ توصیفی، چالش های جامعه آماری 35 نفری دانشجویان ترم پنجم رشته زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران ـ پردیس قم را در برگردان یک جمله سیاسی ـ رسانه­ای عربی به پارسی، در آزمون پایان نیمسال درس« فن ترجمه» بررسی می کند. از رهگذر این بررسی، پنج چالش بنیادین «نگسستن از زبان یک»، «کم­گویی یا پرگویی»، «برگردان واژه به واژه»، «سوگیری» و «ناآشنایی با درونمایه متن» یافت شد. از آنجا که ...

حیات سیاسی - ننظامی صفاریان پس از شکست و اسارت عمرولیث ، در منابع تاریخی قرون چهارم ، پنجم و ششم هجری قمری با ابهامات و تیرگی هایی همراه شده است. بیشتر این منابع در هنگام نقل اخبار سلسله های قدرتمند معاصر با امیر خلف و جانشینان او، به گونه ای سخن گفته اند که گویی امارت آنها در سیستان پس از عمرولیث پایان یافته است . اما واقعیت امر چنین نبوده است. امارت خاندان صفاری نه تنها پس از عمرولیث به حیات ...

در این مقاله ، کوشش شده است تا دو ترجمه آغازین از ترجمه‌های قرآن با دو گویش مورد بررسی و مقایسه از نظر زبانی و واژگانی قرار گیرد. ترجمه اول، ترجمة قرآن قدس با گویش سیستانی و دیگر ترجمه قرآن پاک با گویش خراسانی، است. در هر دو ترجمه واژه‌های مشترک وجود دارد چرا که زبان دری زبان پایه و معیار بوده است امّا در بعضی موارد می‌بینیم که در ترجمه واژه عربی قرآنی به زبان فارسی، گویش خاص منطقه دخیل است. در ...

یکی از حوزه­های پژوهشی و مطالعاتی مهم در ادبیّات تطبیقی، به بررسی سیر مکتب­ها، انواع و جریان­های ادبی و البتّه تبیین تفاوت­ها و همانندی­های سرگذشت و چگونگی ظهور و بروز و زوال این گونه­ها و جریان­ها و مکتب­ها در ادبیّات ملل مختلف اختصاص دارد. شعر حماسی، ادبیّات نمایشی، داستان و... در ادبیّات فارسی و عربی چه سیر و سرگذشتی داشته­اند؟ رمان تاریخی چگونه از ادبیّات اروپا به ادبیّات فارسی و عربی راه پیدا کرد...

با توجه به اینکه مهمترین هدف از بکارگیری زبان، نقش ارتباطی آن است، در تحلیل هر کلامی باید به تمامی عواملی که در شکل گیری پیام آن کلام مؤثرند، توجه کرد. در ترجمه نیز با توجه به نقش اساسی کلام و هدف از ترجمه، باید عوامل شکل دهندة پیام کلام در زبان مبدأ و معادلهای آن در زبان مقصد مورد بررسی قرار گیرد. یکی از مهمترین عوامل شکل دهنده پیام هر کلامی ساختهای نحوی زبان است، لذا در ترجمه از هر زبانی به ز...

اعتقاد و گرایش ژرف نسبت به دین اسلام باعث شد ایرانیان زبان عربی را یک زبان بیگانه ندانند و در برابر ورود واژگان عربی، به‌ویژه واژگان دارای هویت دینی، موضع دفاعی نگیرند. از این رو، کلمات عربی به‌راحتی وارد زبان فارسی شدند و به دلیل سابقة زیادی که در این زبان داشتند، دچار تحول معنایی شدند. این امر چالش بزرگی را فراروی مترجمان قرار داده‌است. مترجم تازه‌کار نمی‌داند این کلمة عربی که اکنون در فارسی ...