چکیده   اهمیت به ‌کار گیری روش‌های عقلانی و نظام‌مند برنامه‌ریزی در مدیریت و استفاده بهینه از منابع، به ویژه منابع طبیعی برای همگان روشن است. از آنجایی که توسعه کالبدی شهرها، نابودی اراضی کشاورزی و گسترش به سمت پهنه‌های آسیب‌پذیر، نظیر حوزه‌های سیلابی و نیز شیب‌های نامناسب را به‌دنبال دارد که در حقیقت باعث به‌هم خوردن تعادل و پایداری اکولوژیک در شهرها می‌شود، ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک کار...

برنامه‌ریزی تغییرات کاربری زمین، همواره به دلیل تعیین نحوه استفاده از زمین و ساختار فضایی شهرها از یک سو و تعیین ارزش اقتصادی هر قطعه از سوی دیگر، بخشی اساسی در فرایند شناخت و تدوین اسناد برنامه‌ریزی شهری به‌شمار آمده است. اما در طول سابقه برنامه‌ریزی شهری، آنچه که به عنوان طرح پیشنهادی کاربری، تراکم و ... ارائه می شد، با آنچه که در واقعیت بر اثر جریان های اقتصادی و اجتماعی حاکم بر اجتماع به وق...

برنامه‌ریزی محیطی با هدف پایداری و ایجاد زمینه‌های لازم برای کاهش آلودگی‌های محیط‌زیست شهری انجام می‌شود. این نوع برنامه‌ریزی ازنظر موضوعی و موضعی، ابزاری برای رویارویی با آلودگی‌های محیط‌زیست شهرها و محله‌های شهری است. شکل کلی شهر همدان، شعاعی است و این امر، سبب ازدیاد تردد وسایل نقلیه به حلقۀ اول شهر شده است. نتیجۀ تراکم و تعدد رفت‌و‌آمد، بروز مشکلات زیست‌محیطی بسیاری در محله‌های واقع در محدو...

همزمان با رشد شتابان شهر نشینی در نیم قرن اخیر، تغییر کاربری اراضی روستایی نیز شدت گرفت. تراکم جمعیت، کمبود زمین، شهر را ناگزیر به توسعه، به سمت اراضی پیرامونی هدایت می­نمایند. شهر نیز با رشد افقی خود به سمت روستاهای حاشیه که در محل بلافصل آن واقع شده­اند حرکت کرده و اراضی روستایی را در خود حل می­کند و با گذشت زمان روستاها به صورت کامل  توسط شهر بلعیده می­شوند. در طی این فرآیند رفته رفته اراضی ...

در دهه‌های اخیر توسعه‌ی حمل و نقل محور به عنوان یکی از الگوهای جدید توسعه شهری، در راستای توسعه پایدار جوامع مطرح شده است. این توسعه براساس اقدام هماهنگ بین برنامه‌ریزی کاربری زمین و برنامه‌ریزی حمل و نقل استوار است که سعی در ایجاد جوامعی پاکیزه، انسان دوستانه، با نشاط و با جایگاهی افزون در اقتصاد محلی دارد. از سوی دیگر مراکز کهن شهری امروزه با چالش‌های عظیمی در زمینه کارکرد و کالبد آنها مواجه ...

    آسیب‌پذیری ناشی از زلزله یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی شهرهای بزرگ در ایران است. وقتی شهرها علاوه بر فرسودگی، مناطق حاشیه‌نشین و اسکان غیررسمی دارند، حساسیت این موضوع دو چندان می­گردد. در این میان، شهر تبریز یکی از شهرهای پرجمعیت ایران می­باشد که به لحاظ خطر زلزله در وضعیت آسیب­پذیری بالا می­باشد.این شهر مانند سایر شهرهای بزرگ ایران دارای سکونت‌گاه‌های غیررسمی می­باشد که در کنار گسل فعال...

سیل یکی از انواع مخاطرات طبیعی است که همه ساله خسارات زیانباری را در سراسر جهان و از جمله ایران به وجود می‌آورد. برای جلوگیری از رخداد سیلاب، باید مناطق دارای پتانسیل بالا و همچنین مولفه های اصلی و تاثیرگذار در ایجاد آن را شناسایی نمود. به این منظور، این پژوهش با استفاده از پارامترهای شیب، ارتفاع، فاصله از رود، تراکم زهکشی، کاربری اراضی، لیتولوژی، انحنای پروفیل، انحنای پلانیمتری و بارش در چارچو...

زمین‌لغزش از جمله سوانح طبیعی است که همه ساله موجب بروز خسارت‌های فراوان مالی و جانی در کشور می‌شود . در سال‌های اخیر ، وقوع ز مین‌لغزش در مناطق شمالی کشور به دلیل تغییر کاربری و احداث جاده افزایش یافته است. این پدیده در کشورهای رو به رشد، به دلیل افزایش سریع جمعیت و تخریب سریع منابع طبیعی شدیدتر است. روش‌های متعددی برای پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش وجود دارد. در این تحقیق، از روش‌های تراکم سطح و فر...

امروزه تأمین آب به‌منظور تحقق اهداف توسعۀ پایدار یکی از مهم‎ترین دغدغه‌ها و چالش‌ها در اکثر کشورهای جهان است. به‌همین دلیل، تعیین مناطق دارای پتانسیل آب زیرزمینی، از ابزارهای مهم در حفاظت، مدیریت و بهره‌برداری از منابع آب به‌شمار می‌رود. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر پتانسیل آب زیرزمینی و پهنه‌بندی حساسیت آن با استفاده از مدل‌های انتروپی شانون و جنگل تصادفی در دشت بجن...

ارائۀ راه‏کارهای مفید برای پیشگیری و کاهش خسار‌ت‌های ناشی از زمین‌لغزش امری اجتناب‏ناپذیر است. از جملۀ این راه‏کارها، پیش‏بینی و پهنه‏بندی مناطق مستعد وقوع این حرکات است. بر همین اساس پژوهش حاضر به مقایسه و ارزیابی صحت دو روش تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) و رگرسیون چند‌متغیره (MR) در پهنه‏بندی خطر زمین‌لغزش در حوضۀ آبخیز ولی‏عصر با مساحت 198 کیلومتر‌مربع واقع در استان اردبیل پرداخت. شش عامل جهت جغرا...