طنز، ساز و کاری همسان با هنر و ادبیات دارد و شیوه‌­ی شکل­‌گیری و ماهیت محتوایی آن، بر دو اصل عادت‌­زدایی و انتقادگری نهاده شده­‌است. تفاوت آن با هنرهای دیگر، تنها در مجموعه­‌ای از رفتارهای کلامی است که می­‌توان آن را شگردهای بیانی نامید. آل­‌احمد سومین داستان‌­نویس طنزپرداز از نسل پیش از کودتا در ایران است که به دلیل برخورداری از روحیه­‌ی حسّاس، عجول، تند مزاج و بذله­‌گو، در داستان­‌های خود نیز ...

بخش مهمی از دیدگاه‌ها و احساسات و عواطف اقوام و ایل‌های ایران از جمله بختیاری‌ها، از طریق فرهنگ شفاهی به نسل حاضر انتقال یافته است. در این میان، شعر و ترانه­های حماسی بختیاری، پژواکی از  نوستالژی دوران شکوه ایل است که با دلاوری سلحشوران قوم، رقم خورده­ است. نام این مبارزان در شعرها و داستان­ های عامیانه جاودانه گشته، با تاریخ شفاهی پیوند م­ی یابد. اغلب حماسه­ ها در پی جنگ ­های میان ایل‌ها و عشا...

فرزند خاک، اثر طاهر بنجلون، نویسندة آفریقایی تبار فرانسوی است. در این اثر، بن جلون با تداعی خاطرات زادگاه خود و با حذف مرز بین واقعیت و خیال، رمانی می‌آفریند و دنیای آمیخته از هر دو عنصر را به خواننده عرضه می‌دارد. آن چه مایة موجودیت این رمان می‌شود، مضمون تراژیک آن است که مصداق زندگی عینی برخی از مردمان جوامع سنتی است. در این اثر، بن جلون به طرح موضوع جستجوی هویت در شخصیت داستان خویش که شباهت ...

گفتار اصلاح‌گرا چیست و چه تفاوتهایی با گفتار انقلاب‌گرا دارد؟مبانی ایدهء اصلاح‌ کدام است،و چرا در نیمه دوم قرن بیستم،گرایشهای اصلاحی جایگزین گرایشهای انقلابی‌ شد؟مقتضیات تعهد و تقید به اصلاحات چیست؟اینها پرسشهایی است که در مقاله حاضر مورد بررسی قرار گرفته است.به نظر می‌رسد تغییر پارادایمی در فلسفه شناخت و تردید در نظریه تناظری حقیقت،تغییر فرهنگ حماسی به فرهنگ تراژیک که در آن،قهرمان به انسان‌ مع...

داستان رستم و سهراب که در زمره داستان های پهلوانی و تراژیک شاهنامه است به نوعی تجلیگاه اندیشه و کردار رستم است و رستم در این داستان به خود مجال بروز نفس را نمی دهد، او مظهر مردی و کرامت انسانی است و فضاهایی که شاعر برای محقق شدن رویدادهای خود برگزیده است مملو از صوفیانگی است. در این داستان اسطوره و پهلوانی، با عرفان به سختی با یکدیگر درآمیخته اند؛ و رستم با سختی هایی که در جریان کشتن نفس و مجاه...

«درد و رنج»، یکی از وجوه تراژیک زندگی، در کنار مرگ، تنهایی، آزادی و گناه از مسائلی است که هر انسانی در زندگی با آن روبه روست. این مسئله در هنر و ادبیات به ویژه ادبیات زنانه به گونه ای بازتاب دارد که بررسی و تحلیل آن، نیازمند تحقیقی وسیع و جامع است. ازسویی دیگر، مقایسه ادبیات ملت های مختلف اعم از تطبیق انواع ادبی یا تطبیق آثار دو ماتن اعم از مؤلف یا شاعر، بیش از هرچیز می تواند به کشف نقاط مشترک ...

داستان رستم و سهراب که در زمرة داستان های پهلوانی و تراژیک شاهنامه است به نوعی تجلیگاه اندیشه و کردار رستم است و رستم در این داستان به خود مجال بروز نفس را نمی دهد، او مظهر مردی و کرامت انسانی است و فضاهایی که شاعر برای محقق شدن رویدادهای خود برگزیده است مملو از صوفیانگی است. در این داستان اسطوره و پهلوانی، با عرفان به سختی با یکدیگر درآمیخته اند؛ و رستم با سختی هایی که در جریان کشتن نفس و مجاه...

از روزگار باستان تاکنون، نمایشنامه نویسان اسطوره مده آ را دستمایه آفرینش نمایشنامه های خود قرار داده اند. پی رفت زنجیره کنش ها در اغلب نمایشنامه ها همسان است، اما نمایشنامه نویسان توانسته اند در بیان مضمون و آفرینش تفاوتی تاثیرگذار، رهیافت هایی متفاوت داشته باشند. چگونگی به کارگیری عنصر شخصیت، به لحاظ کمی و کیفی، و مقایسه شبکه ارتباطی میان شخصیت ها پرسش اصلی این پژوهش است. بررسی ابعاد گوناگون ع...

دفاع از تفسیر اخلاقی کاتارسیس ارسطوئی، یکی از ژانرهای مهم هنر نمایش و محور مباحث ارسطو در کتاب بوطیقا، تراژدی است. نزد ارسطو اقسام شعر، اموری مصنوع که حاصل میمسیس کارکرد آدمی است، به شمار می روند که از میان آنها شعر تراژیک نه فقط به لحاظ فرم و صورت بلکه به لحاظ محتوا، از جایگاهی ممتاز برخوردار است؛ زیرا قادر است با انگیزش شفقت و ترس در مخاطب، موجب کاتارسیس (پالایش) این عواطف شود. تفاسیر مختلفی ...