اندیشیدن درباره­ی مرگ و سخن‌گفتن از آن یکی از بن­مایه­های رایج در ادبیات و جریان اندیشگانی یک قوم است. ادبیات هر ملت زمینه‌ای مناسب برای بازتاباندن و شناسایی اندیشه­های ایشان درباره­ی مرگ خواهد بود. از سوی دیگر به دلیل ناشناخته‌بودن ماهیت این پدیده، پیوسته، دیدگاه­های اندیشمندان مختلف با یکدیگر متفاوت و گاه متناقض بوده است. بررسی تطبیقی نگرش اندیشمندان گوناگون درباره‌ی مرگ، حقایق بسیاری را بر م...

غایت عرفان، یکی شدن با هستی مطلق و درک حضور است؛ اهل تحقیق برای چشیدن طعم این حضور معنوی، ریاضت‌هایی برشمرده‌اند که «خاموشی» از جمله آن‌هاست و نه تنها  در مبادی سلوک، که بیش‌تر در آن جنبه تربیتی مراد است، که در وصال نیز سالک خود را ملزم به سکوتی می‌کند که حاصل اندیشه تیزنگر صوفیانه در تجربه‌های عرفانی است؛ این التزام گاهی در ارتباط با محبوب ازلی معنا می‌یابد، هم‌چون خموشی حاصل از حیرت در مقام م...

یکی از برجسته‌ترین آثار غنایی در ادب فارسی، منظومة خسرونامه است. این منظومه، داستان عشق گل و هرمز و رویدادهای مربوط به آن را به تصویر می‌کشد. درباره‌ی انتساب این اثر به عطار نظرهای متفاوتی وجود دارد، همچنین تاکنون پژوهشی درباره‌ی محتوای این اثر صورت نگرفته است؛ بنابراین در این پژوهش ابتدا به صورت مختصر، با در نظرگرفتن ادله‌ی اساتید درباره‌ی سراینده‌ی اثر به اثبات یا رد انتساب آن به عطار پرداخته...

ریخت شناسی رویکردی است که در دهه های اخیر مور توجه نقادان قرار گرفته است.در این نوع نقد، ساختار و شکل اثر ادبی بررسی میشود و پس شناسایی اجزا و عناصر سازندهء آن، رابطهء متقابل فرم با محتوا و مفهوم بیان میگردد. برای استفاده از این نوع تحلیل و بررسی محدودیتی وجود ندارد و میتوانیم آثار ادبی هر یک از ملتها را با اعمال این شیوه نگاهی دیگر اندازیم و به ارزیابی ها و نتایج جدیدی دست یابیم. در نوشتار ح...

سپاس و ستایش خداوندی را سزاست که هر چه داریم از اوست، آن ذات ازلی و ابدی که هر چه جز اوست باطل است. لبید چه زیبا سروده است: ألا کُلُّ شَیءٍ ، ما خلا اللهَ باطلُ و کُلُ نعیمٍ ، لا مَحَالَهَ زائِلُ (عامری، 1993: 145) خداوند پاک و منزهی که سزاوار همه مدایح است و هر مدحی باید با ذات او شروع شود . حسان در مورد ستایش خداوند می گوید: تعالیتَ رَبَّ الناس عن قول من دعا سواک إِلهاً أنتَ أعلی و أمجد (أنصاری، 1929: 79) ...

ساختارگرایی با طرح اید? نظام، به خوانشی علمی و روشمند از متون می پردازد که در طی آن همه اجزای درونی متن به یکدیگر مرتبط و کارکرد هر جزء وابسته به نظام تلقی میشود. روایت به سبب بنیان علّی و ظرفیت بالایی که در تحلیل ساختاری دارد توجه بسیاری از روایت شناسان را به خود جلب کرده است. عطّار یکی از بزرگترین روایتگران حوز? عرفان - چه در نظم و چه در نثر- محسوب می شود و دقت در ساختار روایت های او می تواند ز...

جاودانگی مبحثی است که پیشینه ای به اندازه تاریخ زندگی بشر دارد. عطار از جمله کسانی است که در آثار خود درباره این اندیشه بنیادی زندگی بشر اظهار نظر کرده است. او جلوه های چندی برای جاودانگی قائل است. از جمله: ماندن در یادها وخاطره ها، توالد نسل و...، ولی مهم-ترین نمود جاودانگی را فانی شدن در خدا و باقی شدن به او می داند. عطار مانند بیشتر عارفان اسلامی، انسان را دارای دو بعد روح و جسم می داند و مع...

یکی از دغدغه های جدی در ادبیات صوفیانه پارسی، کرامات و خوارق عادت بوده است ؛آن جا که سنن طبیعی فرو می ریزد و انسان پای به دنیایی از حیرت ها و رازها می نهد. حکایت حواریون عیسی (ع) و داستان حضرت ابراهیم و نیز یاد کردن خداوند از معجزات به عنوان بینّه، خود برهانی است برمیل و نیاز آدمیان به چنین وقایع تأیید بخش و اطمینان آوری. ادبیات صوفیانه و عارفانه ما در پاسخ به همین نیاز و به عنوان تأییدی بر ولای...

ادبیات عرفانی سرشار از واژگان و عباراتی است که مفاهیم و معانی والای عرفانی را به مخاطب القا می نماید. یکی از این واژگان « درد» است که علاوه بر معنای ظاهری و ملموس آن، می تواند دارای معانی دیگری نیز باشد و با توجه به قرار گرفتن در متون مختلف،معانی گوناگونی از آن حاصل گردد. هدف از این تحقیق، رمز گشایی و فهم بیشتر این واژه در گستر? ادبیات عرفانی است. در این پژوهش سعی شده است، این واژه از منابع مور...

چکیده ندارد.