در عرصه مطالعات تطبیقی – یافتن مفاهیم – ریشه ها و الگوهای مشترک در شرق و غرب دانشی و جغرافیایی عالم می تواند زمینه ساز حصول معارفی ناب تر و تاثیر گذارتر بر ذهن و زبان و رفتار جامعه انسانی باشد و اگر موضوع مورد بررسی خود از موضوعات پایه ای و اساسی باشد این امر دامنه ای فراتر و عمقی ژرف تر می یابد. در این مقاله سعی در طرح موضوع پویایی و حرکت از منظر پویایی سیستم ها به عنوان یک علم متاخر و حرکت جو...

در تفسیر وجود متغیر، اقوال متفاوتی بیان شده که برآمده از مبانی مختلف است؛ این اقوال عبارتند از: کون و فساد، حرکت، حدوث ذاتی و تجدد امثال. در این نوشتار، تفاوت تجدد امثال با دیگر معانی طرح شده دربارۀ وجود متغیر، بیان شده است. نظریۀ تجدد امثال با تجدد اعراض اشاعره ـ که قولی ناصواب است ـ قابل انطباق نیست. این نظریه با حرکت جوهری ـ که قولی مبرهن و صواب است ـ توضیح داده می شود. در پایان بحث، وجود اس...

طبق مبانی حکمت متعالیه، نفس انسانی بعد از حدوث در این عالم، بنا بر استعدادی که دارد، آن به آن از فعلیّتی خارج می¬شود و فعلیّتی جدید می¬یابد و در این سیر به تجرّد می-رسد تا آنگاه که بدن را رها می¬کند و مسیر تکاملی خود را بدون بدن عنصری (دنیوی) ادامه می¬دهد. تلقّی ابتدایی این است که طبق این مبانی، بازگشت نفس به بدن دنیوی در دار دنیا امری ناممکن است؛ و مهم¬ترین دلیل آن نیز قاعده امتناع تراجع است. اما ...

تلاش فکری ملاصدرای شیرازی در قالب حکمت متعالیه بعد از حدود چهار قرن که از ارائه آن می گذرد، همچنان دارای ظرفیتها و زوایای پنهانی است که م یتواند پاسخگوی را در « هستی » ، مسایل و ابهامات اندیشه معاصر باشد. وی با پرده برداشتن از اصالت وجود عالم معنایی دوباره بخشید و با اثبات حرکت جوهری، حرکت در طبیعت را بر بنیاد درستی نهاد و بر هدفمندی آن صحه گذاشت. با وجود این، مطالعات مرتبط با اندیشه ایشان، بیش...

مسئله این جستار، واکاوی تحلیل خواجه از کیفیت حرکت و استکمال نفس (اشتداد وجودی یا حرکت در اعراض) است. دیدگاه خواجه طوسی را می­توان در دو مرحله بررسید: 1. قبل از تکون نفس: بیان خواجه برخلاف کون و فساد مشائی، ملتزم اثبات حرکت اشتدادی برای صورت نوعیه نفس است. 2. در طول حیات آدمی: اگرچه طوسی در مواضعی به زعم مشاء، حرکت جوهری نفس را ابطال می­کند، اما در تحلیل سیستمی از آرای وی به­ویژه در بررسی استکما...

مقاله حاضر، با واکاوی مبانی وجودی و معرفتی فلسفه ملاصدرا، رویکرد خاص وی را به نظریه حرکت جوهری بررسی می کند. ملاصدرا بر اساس نگرش تلفیقی خود، مؤلفه ها و لوازم نظریه خویش را بازنگری می کند. بر این اساس، دوگانه های ماده و صورت و اتصافشان به جوهریت، در ذیل کارکردهای نفس تبیین می شود. وی، با وضع تفکیک بین اشتداد وجودی و اشتداد جوهری، موضوع اشتداد را امری ورای جوهریت و عرضیت و اسناخ حقیقت وجود می دا...

اهمیت دیدگاه فلسفی ملاصدرا آن است که جهان مادی، به ویژه مادیت، بستر خلقت و سیر تکاملی انسان به سوی تجرد محض می باشد. از آنجا که بر اساس نظریۀ حرکت جوهری، تمام عالم مادی دارای حرکتی تدریجی از مادیت به سمت تجرد کامل است، نفس انسان نیز دارای همین حرکت جوهری است. بدین سان، پیش فرض های این مقاله چنین است: اولاً،  حرکت جوهری حرکتی تدریجی و مستمر است که در کل جهان هستی سریان دارد. ثانیاً، نفس انسان جسما...

سازمان های کوچک و متوسط نقش بسیار مهمی در اقتصاد ملی و توسعه ی کشور ها دارد. این پژوهش با هدف اولویت بندی برنامه های مدیریت تحول در سازمان های کوچک و متوسط صنایع غذایی شهر تهران انجام شد. از اهداف دیگر این پژوهش می توان به سنجش میزان آگاهی و استفاده مدیران از برنامه های تحول سازمانی اشاره کرد.روش انجام این پژوهش توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش مدیران سازمان های کوچک و متوسط صنایع غذا...

چکیده یکی از براهین صدرالمتألّهین برای اثبات حرکت جوهری برهان از طریق تلازم میان طبیعت و آثار و حرکات آن است. حکیم سبزواری با این برهان به مخالفت برخاسته، و آن را صرفاً دلیلی الزامی و جدلی، مطابق با مبانی اشراقی، و ناسازگار با مبانی صدرالمتألّهین دانسته است. اشکالات حکیم سبزواری نشان می‌دهد که این برهان با تقریری که صدرالمتألّهین از آن به دست داده است تمام نیست. شهید مطهّری کوشیده است با بازسا...