معماری ایران در دوران اسلامی به مثابه کارآمدترین ابزار خلق فضا توانسته آثار درخشان و ماندگاری را در معماری و شهرسازی به وجود آورد. خلق آثار شاخص معماری اسلامی ایران در دوره سلجوقی و ایلخانی آغاز و در دوران صفویه به غایت رسید. معماری و شهرسازی سنتی ایران در دوران معاصر و با گسترش ارتباط با جهان غرب، از تفکرات و سبک‌های مدرن تأثیر پذیرفت. این سبک‌ها نتوانستند محملی برای انتقال فرهنگ ایرانی-اسلامی...

خانه‌های تاریخی کاشان مجموعه بی‌نظیری از معماری تاریخی این مرز و بوم است که از جهت معماری، خصوصیات منحصربه‌فردی دارد. هدف این مقاله تحلیل نشانه‌شناختی (ساختگرا، فرهنگی و پساساختگرا) این خانه‌ها (عامری‌ها، طباطبائی‌ها، بروجردی‌ها، و عباسیان) با توجه به نشانه‌های فرهنگی آنها است. تمرکز اصلی این تحقیق بر باز‌نمود عناصر فرهنگی مانند محرمیّت، امنیت، قدرت، شأن و احترام اجتماعی در نظام نشانه‌ای خانه‌ها...

هنر ایرانی در زمان قاجار به واسطه ی ارتباط این دوره با غرب پیشرفت چشم گیری داشته و هنرمندان زیادی در این دوران به اروپا و کشورهای غربی سفر کردند، تاریخ قاجاریه و از جمله سفرنامه های ایرانیان به فرنگ به عنوان منبع مهم متنی در هنرِ معماری قاجار مطرح می باشد. در این زمینه، تزئین مهم ترین عنصری است که تاکنون در هنرهای مختلف ایرانی نقش پررنگ داشته است. تزئینات معماری که به شکل های مختلف، خود را در نم...

معماری عمارت دارالحکومه مفخم شهر بجنورد بعنوان یکی از بناهای شاخص معماری دوره قاجار، هم به لحاظ عملکردی و هم به لحاظ زیباشناسی، از غنای اصیل معماری ایرانی برخوردار بوده است. معماری این عمارت از عوامل فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و هنری عصر خود بی‌نصیب نبوده و نمود عینی این اثرگذاری در تاروپود معماری عمارت از جمله در طراحی، پلان، تزئینات هنری و... قابل مشاهده است. از این رو مقاله حاضر سعی بر آن دارد ...

با گذر جامعه ایران از دوران کهن به نوین، مرحله متفاوتی در تاریخ این سرزمین آغاز گشته و درست یا نادرست تاکنون نیز ادامه یافته است. هدف این پژوهش، شناخت ریشه­ای علل تحولات ایجاد شده و چگونگی تأثیرآنها در معماری معاصر ایران است. ­از این‌رو با تحلیل عوامل سیاسی-اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و ویژگی­های معماری دوران تحول تاکنون، شاخص­های ایجاد این تغییرات بی‌سابقه در روح معماری گذشته ایران شناسایی شده تا ...

آثار ادبی زمینه‌های مناسبی برای پرداختن و ترسیم معماری حمام در آثار نگارگری ایجاد کرده است. این نگارگری‌ها رابطۀ بسیاری با عالم واقعیت دارند. با تطبیق ویژگی‌های این‌گونه آثار با معماری حمام‌ها می‌توان به این نتیجه رسید که در این نگارگری‌ها فضاهای حمام با رعایت بسیاری از ویژگی‌های معماری نمایش داده شده است و این امر نشان‌دهندۀ نوعی واقع‌گرایی در آثار نگارگری حمام است. هدف از این پژوهش بررسی و مق...

ایران در طول تاریخ اسلام  و به‌خصوص عصر سلجوقی همواره یکی از مراکز اصلی هنر اسلامی بوده است. از سوی دیگر عثمانی‌ها در زمینه معماری با الهام از هنر ایران و بیزانس، گام‌های بزرگی برداشته‌اند. به‌دلیل همجواری ایران و عثمانی و نیز تبادلات فرهنگی و وجوه مشترک حکومتی، هنر و معماری این دو سرزمین از یکدیگر ایده گرفته و تشابهاتی دارند. هدف مقاله بررسی تطبیقی شاخصه‌ها و عناصر معماری بناهای یادمانی و آرام...

سازه عامل مؤثری در خدمت هنر معماری است و معمار باید بتواند به گونه‌ای هنرمندانه در خلق آثار خود از آن بهره جوید. ضرورت آموزش سازه به دانشجویان معماری، دانشکده‌های معماری را با چالش‌های اساسی در فرآیند آماده‌سازی دانشجو جهت فعالیت‌ حرفه‌ای روبه‌رو ساخته است. در حال حاضر ساختار آموزشی سازه، به صورت مشخص برای بیشتر دانشجویان معماری ناکافی به‌نظر می‌رسد. آموزش به‌صورت سنتی بر پایه روش مهندسی صورت م...

روان ناخودآگاه جمعی انسان‌ها متشکل از کهن‌الگوهایی است که از طریق انتخاب‌ها، آئین‌ها و رفتار آنها در قالبی نمادین بازتاب می‌شود. یکی از رسانه‌هایی که می‌تواند با بازتاب این نمادها عرصۀ تبلور کهن‌الگوهای روان ناخودآگاه باشد، معماری و از مهم‌ترین کهن‌الگوها، کهن‌الگوی مادر است. بیانمسئله: مادر برای جنس مذکر بار نمادین بیشتری دارد. براساس آرای یونگ، مادر برا...

با هدف برقراری ارتباط هرچه بهتر میان معماری و انسان، نگاه به معماری از زاویه روان‌شناسی- به‌ویژه شخصیت‌شناسی- اهمیتی روز‌افزون یافته است. واکنش‌های متفاوت افراد در برابر یک اثر معماری، از تفاوت در نگرش و طرز تفکر افراد ناشی می‌شود و شناخت زاویه نگاه و درک هرچه بهتر مطالبات انسان، راه‌گشای این ارتباط است. در این تحقیق از دریچه تیپ‌های شخصیتی MBTI – نمایان‌گر گرایشات مادرزادی و غیراکتسابی افراد- ...