مفاهیم جدایی از عالم علوی، غربت روح در قفس تن، و بازگشت به اصل در ادبیات عرفانی ایرانی- اسلامی، غالباً در آثار تمثیلی و با زبانی نمادین بیان شده است. یکی از مهم‌ترین این آثار رسالة کوتاه قصۀ الغربة ‌الغربیة شیخ‌شهاب‌الدین سهروردی است. هدف ما در این مقاله این است که با روش توصیفی ـ تحلیلی، مفهوم «غربت غربی» سهروردی در این رساله را که در قالب جغرافیای مثالی مطرح می‏شود، در مثنوی مولوی جست‌وجو کنیم...

سرزمین دوردست مغرب، از آغاز گسترش اسلام تا قرن چهارم قمری، پذیرای دولت‌های اسلامی از جمله: ادریسیان (172ـ372ق)، خوارج ‌بنی‌مدرار (155ـ352ق) و خوارج بنی‌‌رستم (160ـ296ق) بوده است. تقارن زمانی و هم‌عصری میان دولت‌های یادشده، به نزدیکی در روابط میان آن‌ها انجامید. در خلال هم‌عصری این دول، گونه‌ای از مناسبات و رفتار سیاسی در دو بعد مسالمت‌آمیز و خشونت‌آمیز در حوزه‌های مذهبی، سیاسی و اقتصادی شکل گرف...

پس از آنکه اندیشمندان مسلمان با تمدن مغرب زمین آشنایی پیدا کردند، ازیک طرف همتشان معطوف به نجات جهان اسلام ومملکت خویش گردید واز طرف دیگر نیز تلاش نمودند تابه هجمه مخالفین دین که اساساً دین را عامل مهم عقب ماندگی جهان اسلام می دانستند پاسخ لازم را بدهند. بنابراین چون درصدد بهره گیری از دانش مغرب زمین وتلفیق وسازش آن با مبانی دینی بودند از آنان به روشنفکران مسلمان یاد می شودکه درگذر زمان باتوجه ب...

پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 57 باعث تحول عمیق و اساسی در روابط ایران و آمریکا شد و به یکباره آمریکا را به عنوان فعال­ترین کشور در سیاست خارجی ایران، از صحنه روابط بین­المللی ایران کنار زد این تغییر نمی­تواند امری فی البدایه باشد و قطعاً دارای سوابق و ریشه­هایی است که برخی ریشه­های آن را با استفاده از بیانات حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری و بازکاوی تاریخ انقلاب و حوادث قبل و بعد از آن تحت...

چکیده ندارد.

تاریخ نگاری اسلامی و به تعبیری تاریخ نگاری مسلمانان به عنوان یکی از ابعاد و مظاهر مهم فرهنگ و تمدن اسلامی از جایگاه ویژه ای در بین سایر مولفه های آن برخوردار است. در فرایند تدوین تاریخ نگاری اسلامی؛ افراد، طبقات و گروههای مختلف از جمله پزشکان، حکما، مورخان و... سهیم بوده داند. با وجود مطالعات و بررسی های گسترده ای که درباره پزشکان دوره اسلامی انجام گرفته است؛ مطالعه درباره افرادی که به صورت همز...

بیان مسأله از یک صد و پنجاه سال قبل که مدارس جدید و دانشگاه‏ها در ایران ایجاد شدند، دانش فقه و اصول، نقطه کانونی تحصیل در حوزه‏های علمیه شدند. هرچند فلسفه و تفسیر نیز آخرین رمق حیات را طی می‏کردند امّا متفکرانی همانند امام خمینی، علامه طباطبایی و... تکیه گاهی شدند تا آن شاخه‏ها، اندک رمقی یافته و با رسیدن جویبار خروشان انقلاب اسلامی و با «انفجار نور»، به شکوفایی و بهار علم و دانش امیدوار شوند. ا...

سفرنامه نویسی یکی از فنون ادبی است. سفرنامه نویسان مغرب و اندلس در نگارش، گردآوری و تدوین سفرنامه‌هایشان، ویژگی‌هایی خاص و مشترک دارند و خصلت بارز آن‌ها توجّه و نگارش سفرنامه‌های ادبی است. یکی از این سفرنامه نویسان، ابو عبدالله عبدری صاحب «الرحلّه المغربیه» در قرن هفتم هجری می‌باشد. از دلایل سفر وی ادا کردن فریضه‌ حج، کسبِ دانش از بزرگان و تجارت بوده است. سفرنامه‌ وی شامل توصیف احوال مردم، مکان‌ها...

یکی از مباحث مهم در فلسفه و منطق، انواع مفاهیم است. در منطق سنتی و فلسفه اسلامی، مفاهیم به سه دسته ماهوی، معقولات ثانی منطقی و معقولات ثانی فلسفی تقسیم شده اند. در مقاله حاضر، ابتدا دیدگاه های فیلسوفان مسلمان درباره معقولات ثانی منطقی بررسی شده است. در فلسفه مغرب زمین نیز کانت از مفاهیم محض فاهمه یا مقولات سخن گفته است که با معقولات ثانی منطقی و فلسفی قابل مقایسه است. از این رو پس از گزارش چگون...

دنیای جدید با پدیده سرعت تاریخ روبه­روست، بدین معنی که حوادث بسیار سریع­تر از گذشته رخ می دهد. با گذشت زمان سرعت این تغییرات بیش­تر شده است و اکنون در مرحله­ای از زندگی بشر هستیم که یک فرد درطول زندگی خود تغییرات زیادی را تجربه می کند. این تغییرات نه تنها در عرصه زندگی مادی و دستاوردهای تکنولوژیک مربوط به زندگی مادی انسان رخداده، بلکه تغییرات گسترده­ای در عرصه زندگی فرامادی انسان، باورها، اعتقا...