تاریخ قم از مهمترین کتب تاریخ محلی ایران است که اطلاعات بسیار سودمندی از اوضاع تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی ناحیه قم در سده های آغازین دوره اسلامی ‌ارائه می‌دهد و از آنجا که در آن دوران، کاشان مهمترین و بزرگترین رستاق از کوره قم بوده است، این کتاب، اطلاعات ارزنده‌ای از تاریخ و جغرافیای تاریخی این منطقه به دست می‌دهد. در این مقال سعی شده است به آبادیهای منطقه کاشان که در تاریخ قم، ‌وصفی از آنها آم...

هدف این پژوهش بازشناسی مولفه های هویت فرهنگی و تبیین جایگاه آن ها در اهداف تعلیم و تربیت ایران است که از جمله طرح های تحقیق کیفی محسوب می شود. در این مطالعه، ضمن تبیین مفاهیم فرهنگ، هویت و هویت فرهنگی، مولفه های اساسی هویت فرهنگی، با مطالعه اسناد و کتب مرتبط، توسط محقق، بازشناسی و مورد تحلیل قرار گرفته است. برای اطمینان از صحت مولفه های گردآوری شده، با استفاده از فرم نظرسنجی دلفی، نظرات صاحب نظ...

  خندیدن کنشی انسانی است که در نظام‌های اجتماعی و فرهنگی مختلف معنا، مصداق و شکل‌های بیانی و عملی متفاوتی دارد. معنای خندیدن در صورت‌بندی اجتماعی و فرهنگی جامعه اسلامی در قرون میانه در قالب ادبی طنز مفهوم‌پردازی شده و سبک بیانی معینی یافت. بررسی مبانی و تحول این نظام معنایی در فرهنگ ادبی طنز می‌تواند سبب شناسایی وضعیت اجتماعی-‌فرهنگی جامعه اسلامی شود. از اینرو روند ساخت‏یابی و نظام‏مند‌شدن مفا...

هر جامعه‎ به‏مقتضای شرایط‎ فرهنگی که ریشه در سنت‎ها، تاریخ و دیدگاه‎های ارزشی آن دارد، از سایر جوامع متفاوت خواهدبود. جامعه ایران نیز به‏واسطه عوامل‎ فرهنگی ‎خاصی که‎ دارد، ملغمه‎ای از فرهنگ ‎ایران‎باستان، فرهنگ‎اسلام و فرهنگ‎غرب است. به نظر می‏رسد در این فرهنگ دو وجه‎‎ «ایرانی و اسلامی» چنان با هم درآمیخته‎اند که تفکیک‎‎ناپذیر می‎نمایند، اما هنوز با وجه سوم یعنی مدرن‎شدگی به‏درستی پیوند نخورده...

یهودیان و مسیحیان ایران، جزو مهم ترین و قدیمی ترین گروه های مذهبی ساکن در ایران بوده اند. قدمت حضور یهودیان در ایران به بیش از دوهزار سال می رسد و مسیحیت نیز بنا بر روایات تاریخی از سده اول میلادی وارد ایران شده است. نوع روابط اقلیت یهودی و مسیحی با اکثریت شیعه مذهب ، از قرن یازدهم قمری ـ همزمان با تشکیل نخستین حکومت ملی و مستقل ایرانی بعد از اسلام(صفویه،905-1135 ش)ـ صبغه و سمت و سویی متفاوت ...

خاندان دنبلی از جمله خاندان های سیاسی برجسته ای می باشد که نقش موثری در تاریخ ایران ایفا نموده است. با توجه به اینکه روابط حکومت های محلی با دولت مرکزی از مسائل مهم تاریخ ایران به شمار می آید، بررسی نقش سیاسی و اجتماعی این خاندان اهمیت خواهد یافت. حکومت محلی دنبلی از دوره آق قویونلو تا دوره پادشاهی فتحعلی شاه قاجار، در آذربایجان دوام داشت. دنبلی ها پس از اسکان در آذربایجان، از خصلت های ایلی، ی...

انقلاب اسلامی ایران، به عنوان یکی از رخ داد های بزرگ قرن بیستم، یک نهضت فراگیر بود که تمام مناطق کشور را فراگرفت و اقشار مختلف نیز در این انقلاب هر یک به سهم خود ایفای نقش نمودند. اما با توجه به نقشی که شخصیت ها و نوابغ در ساختن جامعه و تاریخ دارند و از طرف دیگر با توجه به این که تاریخ و مذهب در ایران از هم تفکیک نا پذیرند و نقش تعیین کننده ای که علمای مذهبی در پیروزی یا عدم پیروزی نهضت ها و قی...

با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران به عنوان پل ارتباطی میان شرق و غرب، این منطقه از دوره باستان همواره در تبادلات فرهنگی، از اهمیت ویژه­ای برخوردار بوده است؛ به گونه­ای که گروه­های اجتماعی زیادی با قوم ها و فرهنگ­های گوناگون از این منطقه عبور کرده یا در آن ساکن شده­اند؛ درنتیجه برهمکنش فرهنگی، اقتصادی و سیاسی در میان آنان را در گذر تاریخ شاهدیم. یکی از مهم ترین بخش های مراودات فرهنگی شرق و غرب ب...

زبان به عنوان برترین پدیدة فرهنگی و تمدنی، یکی از مهارت‌هایی است که ما از سنت خارجی و اجتماع گویشوران کسب می‌کنیم. افزون بر این، زبان به عنوان مهم‌ترین عامل انتقال فرهنگ و میراث گذشته، نقش تعیین‌کننده‌ای در تبیین و ساماندهی افکار و اعتقادات افراد جامعه دارد که این عامل یکی از مؤلفه‌های اصلی تشکیل هویت، شخصیت و فرهنگ جوامع محسوب می‌شود. با نگاهی به روابط درهم تنیدة ایران و اعراب در ابعاد مختلف ف...

کاشان و آبادیهای پیرامونش، از دیر باز و در لابه‌لای تاریخ پرفراز و نشیب خود، خاستگاه حادثه‌ها و حادثه آفرینهای بسیاری در زمینه‌های گوناگون سیاسی، علمی، فرهنگی و دینی بوده‌ است و این مقاله، ‌در بر دارنده زندگی مردی چند بعدی از دیار فین کاشان است که ورق زدن برگهای کتاب زندگی‌اش،باز خوانی بخشهایی از تاریخ ایران عصر سلجوقی و نیز نگاهی به کارنامه تاریخ‌نگاری و نقل و نشر حدیث به شمار می‌رود.