بحث درباره عامل اصلی حرکت در تاریخ، از مهمترین مباحث فلسفه نظری تاریخ است که چگونگی حرکت تاریخ را مورد توجه قرار می‌دهد. بررسی این موضوع از دیدگاه عالمان معاصر شیعی می‌تواند گامی مؤثر برای تبیین رویکرد دینی به این مقوله باشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اندیشه علامه طباطبایی (ره) درباره کیفیت حرکت تاریخ است. علامه طباطبایی (ره) تاریخ را سیر حرکت از وحدت به کثرت و  از کثرت به وحدت دانسته است. انسان‌ها...

اندیشه پست مدرن یکی از آخرین رهیافتهای فیلسوفان و مورخان در سالهای اخیر است. هرچند دوران آن به نظر برخی متفکران به پایان رسیده و عصر نگره های جدیدی آغاز شده است.پست مدرنیته از نقد مدرنیته می آید. هرچند در آغاز شکلی ادبی داشت اما توسط متفکران برجسته فرانسوی از جمله میشل فوکو، لیوتار، بودریار و ریچاردرورتی امریکایی ودر سالهای اخیر واتیمو از متفکران ایتالیایی به جهان شناسانده شد.اما این دسته از مت...

در این مقاله, هدف نه نگارش ((تاریخ موحدون)), بلکه توضیح فرایند ظهور یک رهبر دینی مورد نظر است که ابتدا با اندیشه اسلامی و بعد گرایش به مهدیگری, در برابر یک امپراتوری قرار گرفت و سرانجام نظریه اش تا بجایی گسترش یافت و پذیرفته شد که تشکیلاتی را که بنیاد نهاد به شکل یک امپراتوری نمود یافت. ابن تومرت خواه در آفریقای شمالی و خواه در تاریخ اسلام به عنوان شخصیتی انقلابی در جریان حوادث زمان قرار گرفت ا...

بحث حاضر حاصل نشست علمی با موضوع صورت بندی امنیت ملی در حوزه فقه سیاسی است که در تاریخ 12/3/84 در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شده است.

تاریخ وصول مقاله: 27/5/1389. تاریخ تأیید نهایی: 8/6/1389.   تبیین مفهوم کانونی عدالت در فلسفه سیاسی غرب، وامدار اندیشمندان بزرگی چون افلاطون است؛ همچنان که مبنای نظریه پردازی افلاطون و طرح مدینه فاضله وی، موضوع عدالت و طراحی جامعه عدالت محور و آرمانی است تا عالم مثالی در زمین محقّق شود. از آنجا که نظریه عدالت افلاطونی دارای ایرادهای فراوانی است، این نوشتار با تأکید بر سترگی اندیشه های امام علی(ع...

امروزه رعایت «حقوق شهروندی» یکی از سنجه‌های حکمرانی‌های مردم‌سالار و نیز کارآمدی نظام-های سیاسی به شمار می‌آید. در گذشته چنین تصوری از حقوق برای همه اتباع یک حکومت وجود نداشت. در واقع، حق‌های محدودی برای برخی از گروه‌ها در بعضی از جوامع وجود داشت. در تاریخ فکر سیاسی، برداشت‌های متنوعی از مفهوم شهروندی صورت پذیرفته تاجایی‌که از تصوری فضیلت-مدارانه و مبتنی بر اخلاق مشارکت، به برداشتی حق‌مدارانه و...

اگرچه، نظام سازی، متافیزیک ستیزی و تاریخ گرایی، واگرایی دو حوزه بزرگ فلسفی، تحلیلی و قاره ای را سبب شده است، اما می توان زبان را دغدغه مشترک اندیشمندان معاصر این دو جریان دانست. زبانی که، شاخصه خصوصی بودن را وانهاده و درون مایه ای فرهنگی- اجتماعی به خود گرفته است. این در حالی است که حقیقت، با دعاوی تطابق و سازگاری، سر سازش نداشته و در قالب امری بین الاذهانی و برآمده از گفت و گو در دل سنن و فرهن...

در این پژوهش تلاش بر این است تا دو مفهومِ مهم اندیشه سیاسی یعنی عدالت و آزادی را در اندیشه های سیاسی امام خمینی(س) به گونه ای مورد بررسی قرار دهیم که در پایان نه تنها آگاهی روشنی از چیستی این دو مفهوم کلیدی(عدالت و آزادی)در اندیشه سیاسی ایشان به دست آورده باشیم، بلکه اهمیت، جایگاه و نسبت این دو مفهوم نسبت به همدیگر، در اندیشه سیاسی حضرت امام برای ما روشن شود. آزادی به عنوان یکی از موضوعات و مفاه...