یکی از مشکلات نظام بانکی، تأخیر مشتریان در بازپرداخت اقساط تسهیلات در سررسید است که سبب افزایش حجم مطالبات غیرجاری و خسارت‌های ناشی از این مسئله می‌شود. در نظام بانکی ایران، وجه التزام تنها مبنای جبران خسارت است. این مبنا با مشکل ربوی بودن روبه‌روست. پژوهشگران در جست‌وجوی راهکار جایگزین، پیشنهادهایی داده‌اند. ضمان عدم‌النفع با استناد به دلیل «لاضرر»، از جملۀ این راهکارهاست؛ زیرا بانک‌ها براثرِ ت...

چکیده تبیین و تفسیر پدیده‎های طبیعی فرایند پیچیده‎ای است، زیرا عوامل متعددی چون تجربه، منطق و باورهای گوناگون روش‎شناختی، هستی‎شناختی و حتی دین در آن نقش دارند. طبیعت‎گرایی علمی با دو خوانش متافیزیکی و روش‎شناختی می‎کوشد این تفسیر را با زدودن نقش پاره‎ای از عوامل مذکور، ساده سازد و مدعی است طبیعت‎گرایی روش‎شناختی از مؤلفه‎های لازم علم است و توصیه می‎کند که ما در تبیین پدیده‎های طبیعی باید چنان ...

لودیک یوزف یوهان ویتگنشتاین از زمرۀ فیلسوفان تحلیلی زبان به‌شمار می‌آید. او امور ماورای طبیعی از جمله اخلاق و دین را به فراسوی مرزهای زبان می‌فرستد و معتقد است که آنچه نمی‌توان دربارۀ آن سخن گفت، پس به‌ناچار باید سکوت کرد. سخنان وی در باب دین در دورۀ نخست فکری بسیار موجز، فشرده و گاه مبهم به‌نظر می‌آید و همین امر سبب شده است تا شارحان و مفسران ویتگنشتاین در باب جایگاه دین از منظر وی، دو موضع کا...

‌با توجه به شرایط اقتصادی امروز جامعه و تغییرات قیمت‌ها و کاهش ارزش پول، معاملات بدون در نظر گرفتن جریمة تأخیر که در معاملات مدت‌دار مطرح است بسیار دشوار است از طرفی هم شبهة خلاف شرع بودن نهاد حقوقی مزبور، باعث شده در سالیان پس از انقلاب اسلامی در کشور ما، به لحاظ تحولات فراوان، اهمیتی دو چندان یافته و موضع­گیری گوناگونی از سوی مراجع قانونی دربارة آن صورت ‌گیرد حتی بعضی پرداخت خسار...

در تاریخ اندیشة اسلامی و مسیحی قانون طبیعی از مهم‌ترین نظریه‌هایی است که به توضیح سرشت اخلاق مورد توصیة دین پرداخته است. پروفسور فینیس (فیلسوف و متأله مسیحی) و علامه طالقانی (فیلسوف و متأله اسلامی) دو چهرة شناخته‌شده در فلسفه و الاهیات به شمار می‌روند. در این نوشتار با صرف نظر از محتوای اخلاقی نظریة این دو تفکر، به بررسی پیامدهای مترتب بر مبانی آنان می‌پردازیم و نشان می‌دهیم که بازخوانی منطقی م...

چکیده به علت نسبت وثیق میان علم و فلسفه از یک سو و نسبت وثیق میان فلسفه و مابعدالطبیعۀ فارابی و ابن سینا با الهیات و دین از سوی دیگر، علوم تجربی و طبیعی در اندیشۀ این دو فیلسوف ایرانی و مسلمان در ابعاد و مسائل متعددی با الهیات فلسفی که در مابعدالطبیعۀ مد نظر این دو ذیل حکمت نظری شاخۀ الهیات طرح شده است گره خورده و از مبانی این زیرشاخه تغذیه کرده است. در این نوشتار تلاش می شود، در چند موقف اساس...

«وعدۀ اجرا»ی تعهد، عقد عهدی است که تابع آثار و احکام عمومی قراردادهاست. مسئله این است که آیا «وعدۀ ایفای» تعهدات طبیعی نیز می‌تواند تنها با ارادۀ مدیون، این تعهد فاقد ضمانت اجرا را وارد جهان حقوق کند؟ یا، تحقق این امر، نیاز به رضایت طلبکار دارد؟ پراکندگی نظرها میان دکترین حقوقی و رویۀ قضایی، در این زمینه، درخور ملاحظه است. گاه نتیجۀ «وعدۀ اجرا» را تکوین تعهد جدید حقوقی با موضوع ادای دین اخلاقی ...

غیردینی سازی یا «سکولاریزاسیون» به معنای جدا کردن حوزه ی دین از تمام حوزه ها می باشد. این رویکرد به دین ادعا دارد که دین فاقد تأثیر بر امور دنیوی است و باید از حوزه هایی نظیر جامعه، سیاست، اقتصاد، روانشناسی، اخلاق و...، جدا گردد. به عبارتی به طور طبیعی با رشد و توسعه ی جامعه و مدرنیته و روشنفکری، دین اعتبار خود را برای حضور در همه ی صحنه ها از دست خواهد داد. این نظریه از زمان قدیم و مخصوصاً در ج...

مترجم: احمدرضا مفتاحرابطه عقل و ایمان همواره مسئله ای بحث انگیز بوده است. عالمان الهیات قرون وسطا در پی تلفیق فهم فلسفی و ایمان دینی بودند. اگوستین و آنسلم فهم را پاداش ایمان می دانستند و آکویناس تلاش کرد میان فلسفه ارسطویی و وحی مسیحی هماهنگی برقرار کند. پس از دکارت با تفکیک میان امور ذهنی و عینی، زمینه تفکیک قلمرو علم از الهیات فراهم شد. علاوه بر این، با نقادیهای کانت و هیوم از الهیات عقلی، ا...

چکیده رویکرداستاد جعفری به قلمرو دین رویکردی حداکثری است.ایشان به دلایل زیر معتقداند دین و فقه اسلام می تواند به تمامی نیازهای مادی و معنوی بشر پاسخ مناسب بدهد:1-حیات معقول؛این نوع حیات بعنوان حیات حقیقی واصیل انسانطبق تعریف (تلاشی آگاهانه به رهبری شخصیت انسانی در مسیر قرار گرفتن در جاذبه کمال مطلق)بر اعتقاد به کمال مطلق یعنی خداوند منطبق است.واین یعنی بدون حضور دین وپیروی از دستورات الهی در ت...