دامنۀ کوه های پامیر یا بدخشان از زمان های قدیم مکان سکونت اقوام ایرانی نژاد بوده که بازیافت های باستان شناسان گواه این گفته هاست. در قلمروی تاجیکستان، آثار تمدن باستانی عصرهای مختلف (سنگ، برنز و آهن) زمان حکمرانی دولت های باختر، سغد، خوارزم، هخامنشی و... کشف شده است که نشان دهنده تاریخ قدیم تمدن باستانی و غنی این سرزمین است. عالمان باستان شناس پس از تحقیق و بررسی عمیق قدیمی ترین موضع های سکونت ...

یکی از ادوار مهم تاریخی ایران که کمتر مورد نظر پژوهشگران قرار گرفته مربوط به دوران حکومت اسکندر و جانشینان پس از وی در ایران تحت عنوان سلوکیان بوده که تنها با ماهیتی تاریخی و سیاسی شناخته شده است در حالی که با بررسی باستان شناسی سلوکی در ایران می توان به درک بهتری از باستان شناسی اشکانی به عنوان ادامه ی دوره هلنیسم دست یافت و بسیاری از مضامین تازه را در آن توجیه نمود زیرا سلوکیان همانند دیگر فر...

دوره اشکانی به دلیل دوران طولانی امپراطوری ،گستردگی وسعت زیاد قلمرو حکومتی و وجود مذاهب مختلف ،  شیوه های متنوعی جهت دفن اجساد وجود داشته است. تاکنون گورستانهای متعدی از این دوره با شیوه های متفاوت تدفین از قبیل :قبور خمره ای ، سردابه ای ، گور معبد ، تابوتی ، چاهی ، مکعب مستطیل ، گودالهای ساده و سنگ چین در نقاط مختلف داخل و خارج ایران کشف و حفاری شده است. در بخش شمال شرق فلات مرکزی ایران و بخصو...

این پایان نامه می کوشد به بررسی چگونگی تولد، زندگی و مرگ گاو به عنوان یکی از اسطوره های ایرانی در فرهنگ اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و بومی ایرانیان باستان بپردازد. گاو در زندگی بومی ایرانیان دارای کاربردی است و در ایران باستان از دیرترین روزها و به اشکال مختلف دیده می شود. بررسی هایی که در سال های اخیر در گرگان و مازندران بر روی پیکره های گاو و گاومیش ساخته شده در 4000 سال پیش تا پیکره معروف گاوی ک...

موضوع این تحقیق بررسی هنر هخامنشیان در مصر بر اساس یافته های باستان شناسی ایرانی در این سرزمین و آثار مصری در ایران می باشد. در این پژوهش از روش کتابخانه ای وبررسی و مطالعه گزارش های پژوهش¬های میدانی استفاده شده است. برای فهم تأثیرات فرهنگی هنری و آگاهی از گستردگی روابط متقابل تمدن ایران و مصر لازم است یافته های باستان شناسی کاوش¬های علمی در ایران و مصر مورد مطالعه قرار گیرد تا براساس حجم داده¬...

علم باستان شناسی در دهه های اخیر شاهد ظهور مکاتب نوینی همچون باستان شناسی روندگرا1 و پسا روندگرا2 بوده است. این مکاتب همواره کوشیده اند تا با بهره گیری از سایر علوم، باستان شناسی را از قالب سنّتی خود جدا ساخته و دستاوردهای جدید و متفاوتی از آن حاصل نمایند. یکی از این علوم میان رشته ای، ادبیّات می باشد. نیک می دانیم در تاریخ، فرهنگ و معماری ایران زمین ادبیّات نقش تأثیرگذار و قابل توجهی داشته است. ب...

دوره اشکانی به دلیل دوران طولانی امپراطوری ،گستردگی وسعت زیاد قلمرو حکومتی و وجود مذاهب مختلف ،  شیوه‌های متنوعی جهت دفن اجساد وجود داشته است. تاکنون گورستانهای متعدی از این دوره با شیوه‌های متفاوت تدفین از قبیل :قبور خمره‌ای ، سردابه‌ای ، گور معبد ، تابوتی ، چاهی ، مکعب مستطیل ، گودالهای ساده و سنگ چین در نقاط مختلف داخل و خارج ایران کشف و حفاری شده است. در بخش شمال شرق فلات مرکزی ایران و بخصو...

آن چه نگارنده را به نگارش این مقاله واداشت به نوعی بیان اهمیت بهره گیری از تئوری ها در فعالیت های میدانی می باشد. متأسفانه یکی از رفتارهای غلط علمی که در گذشته در اروپا و امریکا صورت پذیرفته، توجه صرف در چاپ گزارش حفاری ها و بررسی هایی که هنوز در صحت و سقم نتایج آن تردید وجود دارد، بوده است؛ با این حال، بعدها دریافتند که صرف پرداختن به گزارش های میدانی مشکلی را از جوامع باستانی برطرف نمی کند. د...

علاوه بر کتب و نشریات فارسی، مجلات و کتاب­های تخصصی خارجی فراوانی پیرامون معماری و مرمت آثار و بناهای تاریخی و هنرهای وابسته به آن، هنرهای سنتی، باستان شناسی، مردم شناسی تاریخ و ادبیات بر غنای علمی کتابخانه سازمان میراث فرهنگی افزوده­اند. به همین جهت نشریه اثر در نظر دارد از این شماره به معرفی تازه های کتاب و مجلات خارجی بپردازد. باشد که از این رهگذر زمینه آشنائی بیشتر محققین و علاقمندان با تاز...