در واپسین دهه‌های قرن بیستم فرآیندهای گوناگونی موجب شکل‌گیری پدیده‌ای به‌نام «شهری‌شدن فقر» یا «فقر شهری» شد که یکی از بازتابهای کالبدی آن در ساختیابی سکونتگاههای غیررسمی تبلور یافته است. فرجا م ناگریز توسعه شهری به دلیل سرریز نیروی کار مناطق روستائی و ناکارامدی سیاستهای تعدیل اقتصادی در دهه هشتاد میلادی و تأثیر آن بر کا هش آهنگ توسعه اقتصادی بر شمار گروههای آسیب‌پذیرتر به‌ویژه درکشورهای در حال...

سکونتگاه های خودرو (غیررسمی) ، سکونتگاه هایی انسانی هستند که امکان لذت بردن از فرصت های زندگی شهری و استانداردهای کافی زندگی را برای ساکنین خود فراهم نمی کنند. این سکونتگاه ها بطور گوناگونی توصیف شده اند، مانند مناطق نه شهر و نه روستا، مراکز سکونتی برنامه ریزی نشده، کانون های جمعیتی که دارای رشد سریع جمعیتی باشد. سکونتگاه خودرو را می توان نوعی محل اسکان بدون برنامه-ریزی دانست که معمولاً مهاجران ...

با مطرح شدن توسعه پایدار شهری و لزوم توجه به همة ابعاد وجودی شهر ـ اعم از زیست‌محیطی، اقتصادی و فرهنگی ـ به‌عنوان پایه‌های توسعه پایدار شهری، مشکل سکونتگاه‌های غیررسمی وارد فاز مطالعاتی جدیدی شده است و محققان علوم انسانی با دیدی کلی و نگاهی جغرافیایی، پدیدة اسکان غیررسمی در شهرها را مورد مطالعه قرار می‌دهند. این پدیده که در سال‌های گذشته و تا قبل از دهه 70 در ایران فقط از لحاظ توصیفی ـ تعریفی م...

مناطق کلان شهری یکی از مهمترین پدیده های نوظهور در چند دهه گذشته می باشد که الگوی متفاوتی از شهرنشینی، نظام اسکان، اندازه شهر، ساختار و سازمان فضایی را عرضه کرده است. برآوردها نشان می دهد که مسائل و مشکلات موجود در منطقه کلان شهری تهران به ویژه حوزه اسلام شهر ـ رباط کریم از جمله مانند توسعه بی برنامه و سریع کانون های جمعیتی، تمرکز گروه های محروم و کم درآمد، تشدید جدایی گروه های اجتماعی، فقدان ت...

هدف تحقیق حاضر، تحلیل نقش کاداستر در توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی قائم شهر می باشد که به دلیل قرابت بیشتر محله سمنادشت به معیارهای اسکان غیررسمی، این محله به عنوان نمونه موردی از میان محلات دارای اسکان غیررسمی در قائم شهر انتخاب گردید. از میان انواع کاداستر، کاداستر ملکی-حقوقی مورد تاکید ما در این تحقیق است. در این نوع از کاداستر مباحثی همچون تحدید حدود تصرفات اشخاص و حقوق متصرفان زمین به م...

 تهران شهری است که به طور مستمر تولید (یا بازتولید) می­شود، در این معنا، تهرانِ معاصر از زمانی آغاز می­شود که منطق جدیدی بر این فرآیند تولید حاکم شده است. در این‌جا به مطالعه تاریخ تهران از منظری تبارشناختی پرداخته شده­است تا با درک منطق­های پیشین تولید شهر، نظم نوین تهران و چرایی و چگونگی ممکن شدن آن صورت­بندی شود. از سال 1368 با تغییر رویکردهای اقتصادی دولت و به تَبَع آن تحول در مدیریت شهری، ام...

حاشیه نشینی شهری یکی از پدیده هایی که با زندگی جدید شهری پیوند عمیقی دارد و موجب ایجاد سکونتگاه هایی شده است که از نظر کالبدی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی با مشکلات جدی مواجه اند. با گذشت چند دهه تلاش نظام برنامه-ریزی و سیاست گذاری، سکونتگاههای غیررسمی همچنان یکی از دغدغه های اصلی مدیریت شهری به شمار می روند. در ایران و در شهر کرمانشاه (به عنوان یکی کلان شهرهایی که از دیرباز با این معضل شهری دست ...

یکی از مهمترین مسائلی که شهرهای کشورهای در حال توسعه را با بحران مواجه کرده است، مسئلۀ گسترش سکونتگاه های غیررسمی در آنها می باشد. این سکونتگاه ها با تفاوت در تعریف به عنوان مسکن های کنترل نشده، غصبی، در حال تغییر و تحول، حاشیه ای و خود ساخته خوانده می شوند. طبق برآوردهای صورت گرفته در حدود یک میلیارد نفر، در سرتاسر جهان در این سکونتگاه ها زندگی می کنند. این پهنه ها بستری برای بروز و گسترش ناهن...

شهر کرج به دلیل موقعیت جغرافیایی، نزدیکی به پایتخت و انتخاب آن به عنوان مرکز استان البرز دارای جاذبه مهاجرت بالایی می باشد. مهاجران تازه وارد به دلیل عدم توانایی در پرداخت هزینه های اجاره یا تملک واحدهای مسکونی رسمی ناگزیرند در سکونتگاه های غیررسمی اسکان یابند. اغلب ساکنان سکونتگاه های غیررسمی دارای درآمد ناچیز و جزو طبقات پایین جامعه هستند. به همین دلیل سرمایه اجتماعی در این سکونتگاه ها در سطح...

  توسعه شهرها و تمرکز منابع در نقاط محدود، زمینه ساز جذب جامعه بشری به این پهنه‌های انسان ساز شده است. نیاز اقشار کم درآمد به مسکن شهری، باعث افزایش تقاضا برای بازار غیررسمی مسکن شده و اسکان غیررسمی نوعی از سکونت در شهرها را پدید آورده است. مشکلات فراوان این سکونتگاه‌ها برای توسعه پایدار شهری، مدیران شهری را به فکر تغییراتی در این سکونتگاه‌ها انداخته است، تا زمینه ساز کاهش طردشدگی و عدم انسجام ...