چکیده چیرگی و سرآمدی ایرانیان بر بخش بزرگی از جهان باستان آن روز، استقرار و آرامشی پدید آورد که در سایة آن، مردمان توانستند به فرهنگ‌سازی و گسترش روابط انسانی در میان خویش بپردازند. در عصر ساسانیان، در نتیجة نفوذ سیاسی و دینی گستردة ایران؛ به ویژه در دو منطقة حیره و یمن، اعراب به تدریج تأثیرات کلانی را از تمدّن ایرانی به دست آوردند. به دنبال گسترش اسلام و فتح ایران توسّط اعراب مسلمان، آداب و فره...

با فروپاشی امپراتوری ساسانی، بسیاری از مبانی نظری اندیشه سیاسی ایران شهری با چالش جدی مواجه شد. نظام فکری اعراب مهاجم به هیچ روی با سنت‌های سیاسی و آداب ملک‌داری ساسانیان سازگاری نداشت. پیشینه قومی و قبیله‌ای و اینک آموزه‌های اسلامی، فرهنگ سیاسی اعراب را از خصایصی برخوردار می‌نمود که آنان را از پذیرش مفاهیم سیاسی ایرانیان دور می‌ساخت. اما فتح ایران به دست اعراب و از میان رفتن وحدت سیاسی و سازما...

شهر اصفهان در مرکز فلات ایران، اقلیم مناسب و شرایط اقتصادی و راهبردی قابل اعتنایی دارد. این شرایط ضمن تاثیرگذاری بر ساختار حیات جمعی ساکنان شهر، در سیر تحول تاریخی آن نیز موثر بوده است. اصفهانِ اواخر دوران ساسانی از مراکز مهم تجاری، کشاورزی و نظامی ایران بود و این اهمیت تا حدی است که یزدگرد سوم به هنگام گریز در برابر اعراب، به اصفهان وارد شد، اما شرایط موجود را به نفع خویش ندید. اعراب نیز، پس از...

رابطه فرهنگ‌های محلی و فرهنگ عمومی یا رسمی یک کشور ازجمله مسائل بسیار مهم و قابل توجه در هر جامعه‌ای است. تعامل خرده‌فرهنگ‌های یک جامعه و ارتباط آن با فرهنگ رسمی کشور تأثیرات شگرفتی بر فرآیند جامعه‌پذیری فرد دارد و عدم انسجام میان این فرهنگ‌ها، تعارضات و تضادهای درونی فراوانی را در کنشگران ایجاد می‌کند. این پژوهش که در میان اعراب استان خوزستان انجام گرفته است، به‌دنبال طرح این مسئله است که احسا...

شناخت فتوح نخستین اسلامی بدون شناخت شخصیت­های مؤثر در آن ناقص خواهد بود؛ از جمله این افراد مثنّی بن حارثه است که با آغاز فتوح به دنیای اسلام اتصال یافت و با شناخت او بسیاری از نکات مبهم فتوح آغازین اسلامی روشن می­شود. در تاریخ­نگاری نخستین مورخان اسلامی، مثنی کمتر مورد توجه قرار­گرفته و موضع­گیری­های دوگانه و گاه متناقضی از او در منابع ترسیم شده است. یکی از دلایل توجه سردمداران مدینه به سواد و ا...

نفوذ استعمارگران در خاورمیانه و مهاجرت یـهودیان به فلسطین باعث واکنش اعراب به این مسأله گردید و موجب دو درگیری خونین در سال های 1948 و 1967 بین آنان و اسرائیل شد و جامعه ادبی را به شدّت متأثّر ساخت که نمود آن در جنگ ژوئن کاملا محسوس نظر می رسد، عمق فاجعه تا آنجایی بود که اعراب از آن به عنوان نکسـه یعنی سر افکندگی یاد می کنـند. شاعران با بررسـی دلایــل شکسـت و با تجدیـد نظـر در موضوعـات شعـری از ا...

یکی از عوامل مهمی که باید در برنامه ریزیهای توسعه مدنظر قرار گیرد.، فرهنگ حاکم بر آن جامعه است . بی توجهی به این عامل می تواند برنامه های توسعه را با ناکامی روبرو سازد. بر همین اساس رساله حاضر با عنوان "نقش اقوام جنوب خراسان در توسعه ناحیه، نمونه اعراب شهرستانهای بیرجند، قاینات و نهبندان" تهیه شده است و با طرح این فرضیه که اعراب ناحیه با ویژگیهای فرهنگی خاص خود تا زمان حاضر شیوه معیشت سنتی خود ...

موضوع جنگهای ایران و اعراب در آغاز اسلام هنوز جای بحث و گفتگو دارد. زمان قطعی جنگ ها مسئولیت شاهان و دولت ساسانی در قبال آنها دقیقا" مورد بررسی قرار نگرفته و هنوز روشن نشده است که چرا اعراب از تعقیب پادشاه ساسانی (یزدگرد سوم) سرباز زده و خود را در مرکز و شمال ایران مشغول کرده اند. رساله به این مسائل پاسخ می دهد.

تحلیل صحیح الفاظ و وجوه اعرابی آنها، تأثیر مستقیم بر درک و فهم معنای آیات دارد تا آنجا که در مواردی اعرابگذاری نادرست کلمات در آیات، به استنباط ناصواب از سخنان خدا منجر میشود. با توجه به اینکه الفاظ، ظروف معانی هستند شناخت دقیق و صحیح معانی و فهم درست آنها فقط با درک دقیق رابطه میان الفاظ و اجزای تشکیلدهندة کلام میسّر است که کشف این رابطه، سبب درک پیام آن میشود. در برخی آیات قران، تعدد معانی ...