کتیبه ی بیستون بزرگترین و مهمترین سند تاریخی زمان داریوش است چرا که ، وقایع را از زبان خود او بازگو می کند . این کتیبه شرح پیروزی داریوش اول بر گوماته ی مغ و به بند کشیدن یاغیان را نشان می دهد ؛ سپس داریوش در ابتدای کتیبه ، خود و خاندان هخامنشی را معرفی می کند و پس از آن به شرح چگونگی اعاده ی پادشاهی به هخامنشیان ، مرگ کمبوجیه و طغیان گوماته ی مغ و کشته شدن او ، شورش و طغیان در بسیاری از سرزمین...