این پژوهش، اوضاع سیاسی ماوراءالنهر را در قرون اولیه اسلامی تا تشکیل دولت صفوی در ایران مورد بررسی قرار می دهد. روند تأسیس دولت های مستقل و نیمه مستقل و پیدایش نیروهای محلی در شرق فلات ایران به تشکیل دولت صفوی و ایجاد دولت واحد کمک شایانی کرد. از سوی دیگر تحولات سیاسی ماوراءالنهر به پیدایش دولت تیموریان و اندکی بعد ازبکان در آن منطقه انجامید. تحولات درونی و حیات سیاسی و مذهبی تیموریان و ازبکان و...

فرآیند توسعه قبل از این که پیشرفت تکنولوژیکی و الگوهای فنی¬-اقتصادی باشد، ریشه در ساختار نهادی جوامع و الگوهای ذهنی بازیگران آن دارد. برای فهم عملکرد متفاوت جوامع در پیمودن مسیر توسعه، مطالعه تاریخ آن جامعه اجتناب¬ناپذیر است تا بتوان به نحوه شکل¬گیری و دوام نهادهای آن جامعه پی برد. در این پژوهش با مطالعه¬ای تاریخی از ایران عصر صفوی تحت سطوح تحلیل نهادی، به بررسی تاثیر نهادها (محدودیت¬ها و قوانی...

مقاله حاضر مبین گزارش شمس الدین بیگ (سفیر عثمانی)از تحولات مشروطه خواهی در ایران است.وی به مدت سیزده سال(1326-1313ه ق )مقام سفارت کبرای دولت عثمانی را در ایران داشته و هم چنین به مدت چند سال، برخوردار ازمقام «مقدمه السفرا» بوده است.همین موضوع، نشان دهنده جایگاه بالای او در نزد سفرای کشورهای دیگر و دستگاه حاکمه قاجاری می باشد.او دراین گزارش در مقام شاهد و ناظری بیرونی، تحلیل و برداشت خود از تحول...

پرسش از محتوا و بنیاد های دولت ایران در عصر پیشامشروطگی، یکی از مهمترین موضوعاتی است که پژوهشگران حوزۀ دولت در ایران با آن رو به رو هستند. یکی از دلایل مهم توجه جدی پژوهشگران به این مقوله، احتمالاً، بروز بحران در این دولت و برآمدن مشروطه و گذار به نوع جدید دولت در ایران بود. گرچه بیش تر این کوشش ها با تکیه برالگوی مرسوم مألوف در نوع شناسی غربی، خصوصاً ادبیات چپ، صورت پذیرفته است، با این حال شناخت...

در طی قرن 19م روسها بنا به وصیت پطر کبیر در صدد رسیدن به آبهای گرم و آزاد دریای عمان و خلیج فارس برآمدند. در طی جنگهای قفقاز ، ایران در حدود 17 شهر را از دست داد و روسها بر طبق عهدنامه ترکمن چای حق ایجاد کنسولی در شهرهای ایران را بدست آوردند نیاز بریتانیا به مواد خام و بازار فروش در پی انقلاب صنعتی باعث شد که روی به استعمار ملل آسیایی و آفریقایی آورد. و در میان مستعمرات بریتانیا هند از همه سود ...

تاریخ‌نویسان عصر قاجار از آغاز ورود ایران به میدان سیاست جهانی در سال‌های نخست قرن 19م./13ق. با پدیدۀ اروپا و فرنگ روبه‌رو شدند که به سرنوشت ایران و دولت قاجار مربوط می‌شد. شناخت اروپا و تمدن جدید غرب برای تاریخ‌نویسان آن دوره دشوار بود، اما آنها به ضرورت زمانه باید علاوه‌بر آشنایی با دستاوردهای اقتصادی، نظامی و فکری غرب به برنامه‌های استعماری‌شان که جنبۀ دیگر تمدن آنها بود نیز توجه می‌کردند. ا...

چکیده یکی از مهم‌ترین کارکردهای پدیده اجتماعی شهر، مناسبات اقتصادی وابسته به جامعه شهری است. در تاریخ شهرنشینی ایران در دوران اسلامی، این مسئله در کنار نظام تولید، توزیع و مبادله بین جامعه شهری و روستایی نقش بسزایی در پویایی حیات اقتصادی ـ اجتماعی شهرهای ایران در قرون میانی و متأخر اسلامی ایفا کرده است. پژوهش حاضر بر اساس روش تحلیل تاریخی و بهره‌گیری از منابع تاریخی و مطالعات...

این مقاله فاقد چکیده می​باشد.

تشکیل حکومت صفوی در ایران با شاخص های فراوانی همچون احیای سلطنت، دستیابی به حکومت مرکزی و ملی به نام ایران وایجاد ساختار نظامی و سیاسی و مذهبی جدی همراه است. درگیری ها و دشمنی های سیاسی و نظامی با عثمانی که در پوشش اختلافات مذهبی رخ داد، ایران را به تاریخ اروپا وارد نمود و در صحنه جهانی نقش عمده ای بازی کرد. به گونه ای که بسیاری از مورخان معتقدند که اختلافات سیاسی و جنگهای مذهبی ایران و عثمانی،...

علل تعاملات سلاطین صفوی با علمای شیعه و نتایج آن جمشید نوروزی[1] شهرام رمضانی[2] چکیده تأسیس حکومت صفویه و برخی اقدامات آن مانند اعلام تشیع اثناعشری به عنوان آیین رسمی ایران و رویارویی با حکام سنی‌مذهب همسایه، شماری از فقها و علمای شیعه امامیه را بر آن داشت که به تفکر و بحث درباره مشروعیتِ سیاسیِ این حکومت و جوازِ همکاری یا عدم همراهی با آن بپردازند. در دوران صفویه، پاره‌ای همکاری و همگرایی متقابل...