سکولاریسم هم مانند هر پدیده بشری با چالش های جدّی بلکه حیاتی مواجه است و تنها در جهان اسلام است که این چالش قابل رؤیت است. ناتوانی اندیشه سکولار از ارائه تعریف جدید و هویت مدرن برای مسلمانان، ناتوانی در شناخت صحیح و گذار جوامع اسلامی به دنیای مدرن و از همه مهم تر بحران زایی صهیونیسم یهودی برای غرب؛ از جمله موارد بی شمار چالش سکولاریسم در جهان اسلام است. سکولاریسم غربی هم چون حمله مغولان به دنیای...

وجه اشتراک جوامع اسلامی در مواجهه با غرب در دوران استعمارکلاسیک (قدیم)، احساس ناتوانی و عقب ماندگی شدید بود که همراه خود چالش های فکری دراز دامن را در عرصه های گوناگون برای یافتن راه حل و جبران عقب ماندگی ها، در بین متفکران و نخبگان سیاسی جوامع اسلامی درپی آورد. در مصر این جدال فکری و مناقشه ذهنی ناشی از مقایسه فروتری خود با فراتری رقیب، برای نخستین بار در اندیشه محمدعلی پاشا مجال بروز یافت. با...

خانه در اندیشه های هستی شناسانه، مکان احراز هویت و نماد خویشتن انسان است. این مفهوم به مثابه ی بنیانی وجودی بر زمینه ای از تقابل سنت و مدرنیته در فیلم های داریوش مهرجویی، حضوری پرمعنا و مرتبط با شخصیت های فیلم ها دارد؛ این ارتباط تا جایی است که از شیوه ی بازنمایی خانه می توان به شناخت و تحلیلی از شخصیت ها دست یافت. در این پژوهش کوشش شده است مفهوم خانه در برخی از فیلم های مهرجویی برای تبیین شخصی...

رابطه سنّت و مدرنیته از مسائل مهمّی است که جامعه امروز با آن رو به رو است و به عنوان یک موضوع اجتماعی در ادبیات مخصوصاً رمان بازتاب مییابد. احمد محمود یکی از نویسندگان ایرانی است که در آثار خود به این مسأله توجّه میکند. همسایهها و درخت انجیر معابد ( اوّلین و آخرین رمانهای محمود) بیش از سایر آثار وی به تقابل سنّت و مدرنیته میپردازند. این پژوهش شاخصهای سنّت و مدرنیته و نظرگاه احمد محمود را درباره این دو...

در جستجوی الگوی هویت در اندیشه روشنفکران ایرانی، ضرورت داشت به این پرسش پرداخته شود که چه عواملی نگاه روشنفکران ایرانی به هویت را تحت تأثیر خود قرار داده است؟ و آیا می‌توان توضیحی از تنوع الگوها به دست داد؟ با بهره‌گیری از جامعه‌شناسی معرفت «وبری» و جستار روشی توماس اسپریگنز، تلاش شده تا تحول و تنوع الگوها توضیح و نشان داده شود که چگونه نظریه‌های متعدد هویتیِ روشنفکران ایرانی، تحت تأثیر بحران زم...

نوع برخورد و عکس‌العمل اندیشمندان عرب در برابر روشنگری و مدرنیته، تعیین‌کننده دستگاه نواندیشی آنان است. رویکرد اقبالی برخی از این اندیشمندان به اندیشه روشنگری و روشنفکری غربی، با گرایش به  ارزش‌های  مدنی و ویژگی‌های فکری و فلسفی تمدن اروپایی آغاز شد. سپس این رویکرد با گرایش به مطالعات جدید علوم انسانی مانند ساختارگرایی، زبانشناسی، هرمنوتیک، معناشناسی و انسان‌شناسی، توسط گروهی از روشنفکران برجست...

انقلاب مشروطیت نقطه عطف رویارویی هویتی ایرانیان با مدرنیته است که از آن به عنوان انقلابی برگرفته از مفاهیم مدرن در تمایز با سپهر اندیشه و هویت سنتی یاد می شود. مشروطیت، سرفصلی جدید از تاریخ ایران است که تحولات آن بر تاریخ سیاسی ایران در قرن بیستم سایه افکنده است و بر فرهنگ، اقتصاد و سیاست کشور ما تأثیری غیرقابل انکار نهاده است. یکی از گفتما‌ن‌های هویتی مندرج در گفتمان مشروطه، گفتمان تجددگرائی ا...

در این مقاله سعی می شود تا با تأمل و باز اندیشی در روند سریع و پرافت و خیز نوپردازی(مدرنیزاسیون) شهری و منطقه ای و با تکیه بر اندیشه های فلسفی مغرب زمین، اصول ثابتی که در طول دوران شهرسازی نوگرا قابل دریافت و ملاحظه بوده و هست، اخراج شود. در این تلاش ابتدا به تعریف واژه های کلیدی متن می پردازیم و سپس با تکیه بر آن و کاوش در آثار اندیشمندان برجسته نوگرا، به برنامه ریزی شهری و منطقه ای نوگرا می ر...

دغدغه این نوشتار، توصیف و تحلیل رابطه دین و سیاست در اندیشه مدرن است. گرچه متفکران زیادی در عصر مدرنیته به نسبت یابی دین و سیاست پرداخته اند، تمرکز بر سه متفکر بزرگ این دوره؛ یعنی هابز، لاک و کانت، کمک خواهد کرد تا برخی از ریشه های مجادلات کنونی ایران درباره نسبت دین و سیاست را کشف کنیم. تفکیک دین طبیعی از مذهب مدنی و ابزار نگاری دین در نظریه هابز، تفکیک نهاد دولت از نهاد دین و بنیان گذاری نظر...

جهانی شدن دارای اثرات مختلفی بر زندگی انسانی بوده و این تغییرات در جوامع روستایی ملموس تر از شهرها بوده است. بر این اساس هدف این مقاله، بررسی اثرات جهانی شدن بر سبک زندگی جوامع روستایی می باشد. روش شناسی به کاربرده شده در این پژوهش، توصیفی _ تحلیلی بوده و شیوه و ابزار جمع آوری داده ها در مطالعه نظری به صورت کتابخانه ای و در مطالعه میدانی از طریق پرسش نامه می باشد. محدوده مورد مطالعه، روستاییان ...