آنچه تا کنون در حوزه مطالعات تاریخ اسلام و حوادث قرن اول هجری به ویژه دوران حکومت امیر المؤمنین (ع) مطرح شده، بیشتر تبیین تاریخی حوادث بوده که موجب شده است بسیاری از جوانب فرهنگی و اجتماعی آن وقایع مغفول مانده و تنها به گزارش شرح حالی از روند وقایع اکتفا شود.   به نظر می رشد آنچه امروزه می تواند راه گشای فهم بسیاری از وقایع آن دوران باشد، تبیین دیدگاه ها و مبانی نظری افراد شاخص و مطرح اعم از م...

مفسران اهل­ سنت درباره مصداق آیه 43 سوره رعد، دیدگاههای مختلفی را بیان کرده­ اند، اما یک دیدگاه میان آنان و مفسران شیعه مشترک است. در این آیه خداوند به پیامبرش دستور می دهد: به کسانی که منکر نبوت تو هستند، بگو: خدا و کسی که علم کتاب نزد او است، میان من و شما گواه است. این مفسران مراد از اسم موصول در این آیه یعنی «وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْکِتَاب» را امیرالمؤمنین علی(ع) می­ دانند که در شناخت حقانیت قرآن و ب...

خانواده نهاد اساسی و محوری در جامعه است و به عنوان هسته نخستین سایر نهادهای اجتماعی به شمار می‏آید. خانواده کوچک‏ترین واحد اجتماعی است که اساس و زیرساخت واحدهای بزرگتر به شمار می‏رود. میزان موفقیت و سهمی که افراد برای ایفای نقش در واحدهای بزرگ اجتماعی ایفا می‏کنند بستگی تام به نحوه رشد و تربیت و شکوفایی استعداد های آنها در کانون مقدس خانواده دارد. همچنین با نگاهی به وضعیت نابسمان اجتماع درمی یا...

تحقیق حاضر، به روش تطبیقی-تحلیلی، به بررسی سندی و دلالی روایت «قرآن، ذَلول و دارای وجوه مختلفی است، آن را بر بهترین وجه حمل نمایید»، در مصادر اهل سنت و شیعه می­پردازد. روایت فوق غالباً در مصادر اهل سنت یافت شده و برخی از عالمان امامیه از جمله طبرسی و فیض کاشانی بدون سند به آن اشاره کرده­اند. این حدیث از نظر سندی ضعیف است و در زمره‌ احادیث منتقله به شمار می­آید، ولی می‌توان گفت از نظر دلالی و متنی...

یکی از زیباترین شاخصه های اخلاق فردی و اجتماعی عدالت طلبی است که اسلام نیز آن را فضیلتی بزرگ می شمارد. بارزترین شخصیت عدالت طلب در اسلام بعد از پیامبر(ص)حضرت علی(ع)می باشد که به حق تجسم عینی عدالت بود. ایشان با به کارگیری عدالت در زمینه های مختلف اعم از زندگی فردی و حکومتی ،الگوی مناسبی برای عدالت دوستان می باشد. از مهم ترین اقدامات او در جهت تحقق عدالت اقتصادی، توزیع عادلانه درآمدها و ثروت ها ...

گزارشی از تأثیر شگرف قرآن نسبت به سایر منابع معرفتی، بر اندیشه امام علی(ع) است. نویسنده پس از شمارش منابع معرفتی امام از قرآن به عنوان مهم ترین منبع یاد می کند و سپس از گونه های تأثیر قرآن سخن گفته و آن را به دو قسم مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می کند و گونه دوم را در دو محور دسته بندی می کند: 1. ایجاد دیدگاه های کلی 2. تبیین معارف و مفاهیم. از محور نخست به عناوینی چون: بینش ارزشگذاری، نگاه آینه ای...

این نوشتار کوششی در جهت ارائه الگوی اخلاقی قضایی با بهره گیری از اندیشه اسلامی بالأخص سیره و سخنان حضرت علی (ع) است. در این راستا ، ابتدا با توجه به اهمیت اخلاق حرفه ای در دنیای امروز و نقش و جایگاه مهم آن در زندگی انسان معاصر، حوزه های مختلف اخلاق من جمله اخلاق کاربردی و اخلاق حرفه ای (یکی از شاخه های اخلاق کاربردی) به عنوان مقدمه ای ضروری برای درک بهتر مطالب مورد بررسی قرار گرفته است و در ادا...

«وقف» که به معنای «حفظ اصل مال و استفاده از منافع آن برای تأمین نیازهای دیگران» است، یکی از روش های پسندیده جوامع برای کمک به مردم، به ویژه اقشار آسیب پذیر جامعه انسانی است. این کار انسان دوستانه در جوامع انسانی از دیرباز، به شکل های گوناگون وجود داشته؛ اما با ظهور اسلام، با راهنمایی های گفتاری و رفتاری رسول خداˆ به خوبی در رفتار مسلمانان جای گرفته است. با مطالعه منابع تاریخی و کتب متعدد حدیثی ...

نوشتار حاضر نقد مقاله علی بن ابی طالب نوشته وگسیا وگلی یری است که در دائرة المعارف اسلام به چاپ رسیده است. چهره ای که از علی(ع) در این مقاله ترسیم شده، غیرواقعی و تحریف شده است. در تمام مقاله، سه محور اساسی درباره شخصیت سیاسی ـ مذهبی علی(ع) مورد تأکید و توجه مؤلف قرار گرفته است: الف) علی(ع) و خلفا; ب) علی(ع) و مواجهه با مخالفان; ج) علی(ع) و کفایت لازم سیاسی و اجتماعی برای حل مشکلات حکومت. در ...

من المواضیع المطروحة فی الفقه السیاسی الإسلامی، والذی یُعتبر هدفاً قرآنیاً، هو موضوع المحاربین. وفی هذا السیاق، یُعتبر أنموذج سلوک الأئمّة المعصومین (ع) والذین یُعتبرون المفسّرین الحقیقیین للقرآن الکریم، من أفضل المعاییر فی إطار هذه المواجهة. کان الإمام علی (ع) فی مواجهة المحاربین خلال خلافته التی إستمرّت خمس سنوات. کان المحاربون فی زمن أمیر المؤمنین (ع) ینقسمون إلی ثلاث مجموعات؛ الناکثین والقاسطین وال...