چکیده: درحوزه جامعه شناسی ادب، جامعه شناسان، ادب را آشکار کننده کمبود های اجتماعی برای انسانی کردن جامعه می دانند واز نظر آن ها، آن گاه که در آثار ادبی از کمبود ها سخن به میان می رود حالت جامعه مورد هدف قرار می گیرد. از سویی دیگر، یکی از مهم ترین اهداف ادب تلاش برای تحقق جامعه آرمانی وانسانی است. به همین جهت ادب از مهمترین ابزارها برای نقد جامعه به شمار می رود. برای اجرایی شدن این هدف، ساختا...

‏ ‏یمکن أن ترجع النهصةالشعریة فى سوریة - لبنان ألى أیام حعرب العالمیةالأولى. ففى هذه الفترة تبلورت الخطوط الأساسیة للمسیرة الشعریة. و ظهر شعراء کثیرون أبدعوا و أعادواالشعر إلى عهد ازدهاره. و لم یتقیدالشعراءالعرب باتجاه شعرى واحد، فنراهم کلاسیکیین و رومانسیین و رمزیین فى آن واحد. ‏کما ان الشاعر منهم فى العصرالحدیث ینظم على الأبحرالخلیلیة أو التفعیلة الواحدة. أو یخرج أحیانا عن الأوران. و هو فى کل...

بعد حلول نکبة عام 1948م و وقوع الأراضی العربیة فی‌قبضة العصابات الصهیونیة و تشکیل الکیان الإسرائیلی الغاصب، حدثت حرکة نزوح واسعة للاجئین الفلسطینیین نحو البلدان العربیة و کذلک داخل الأراضی الفلسطینیة فی‌الضفة الغربیة و قطاع غزة، و منذ ذلک الحین لم ینعم هؤلاء اللاجئین بالأمن و الاستقرار السیاسی طیلة حیاتهم، و ما من شکّ فإنّ هذه الأوضاع المضطربة قد انسحبت آثارها علی مقولات الشعر الفلسطینی الذی عاش ...

کان النقد یعنی الحکم علی الآثار الأدبیة عند مختلف الشعوب، ومما لا شک فیه، أن النقد العربی کان موجوداً منذ الجاهلیة حتی العصر الحاضر؛ أما الشیء الذی لا نستطیع إنکاره، فهو تأثر الأدب العربی المعاصر بالنقد الغربی، وهذا التأثر یوجد فی کل البلاد العربیة. فلهذا وجد الشعراء السوریون المعاصرون، مجالاً لأخذ هذه المناهج النقدیة الغربیة بنظر الإعتبار فی أشعارهم من الناحیة الکلاسیکیة أو الرومنتیکیة أو الواقع...

الملخّص دَرَسَ الأقدمون من النقّاد والبلاغیین العرب قضیة التکرار فی اللغة العربیة وهی تُعتبر من الجذور الأساسیة لظاهرة الموتیف والتی تعنی فی الأدب الفکرة الرئیسة أو الموضوع الذی یتکرر، ونلاحظ هذه الظاهرة موجودة عند شاعرنا أدیب کمال الدین؛ الشاعر العراقی المهجری المعاصر الذی یقطن أسترالیا حالیاً ومازل یترجم عواطفه وأحاسیسه بلغته الشعریة، وقد عُرف بالحروفـی؛ لأنّه رکز علی الحرف وأوغل فی ترکیزه. فی هذا ال...