إذا کان أسلوب الاستفهام لطلب فهم أمر لا علم لنا به فالاستفهام حقیقی. ولکن کثیراً ما یأتی الاستفهام من أجل أغراض أخری تسمّی بالأغراض الفرعیه تفریقاً لها عن الغرض الأصلی منه، وتسمّی تلک الأغراض الفرعیه بتجاهل العارف وهو مبحث من مباحث البلاغه المثیره للجدل، حیث وضعه بعضهم فی علم المعانی ووضعه آخرون ضمن علم البدیع. إنّ أقصی سعینا فی هذا البحث هو أن نبیّن الأغراض المختلفه لتجاهل العارف فی القرآن الکریم وأ...

إن الزیاده ظاهره لغویه رائعه تشمل الاسم والفعل والحرف فیتوصّل الباحث عبر البحث عن أسبابها وأغراضها إلی نتائج بالغه الأهمیه فی اللغه العربیه. إن الحروف الزائده فی الکتابه حروف تکتب فی الخط ولا یلفظ بها وتبین مدی روعه اللغه وحیویتها. وقد أشارت هذه المقاله فی المقدمه إلی سابقه البحث وأهمیته بعد أن ألقت الضوء علی الزیاده فی مداخل المعاجم والاصطلاح ثم تناولت مواضع زیاده الحروف فی رسم المصحف وکشفت عن ...

موضوع این پایان نامه، اخلاق اجتماعی در تفسیر فی ظلال القرآن می¬باشد. یکی از مسائل مهمی که اسلام برای آن اهمیت فراوانی قائل شده و در معارف قرآن کریم نیز مورد توجه قرار گرفته، اخلاق اجتماعی و جامعه¬ی اخلاقی مطلوب است. به دنبال آن در تفاسیر قرآن به ویژه تفاسیر معاصر نیز می توان به نکات مفیدی در این زمینه دست پیدا کنیم. تفسر فی ظلال القرآن الکریم (تألیف سید قطب) از جمله تفاسیر اجتماعی است که بن¬مای...

إعجاز القرآن واحتواؤه علی کل شارده ووارده کان موضوعا طالما اشتغل به الباحثون وراح یتدبر فیه الحازمون لکی ینفضوا غبار الشکوک الذی غطی وجه الحقیقه. فالدراسات التّی قام بها الباحثون غالبا ما تکون فی إطار البلاغه أوالمباحث التفسیریه ولم تکن ترنو إلی ترسیخ إعجاز القرآن الکریم فی القلوب علی حد ذاتها بل هی فی سیرها النقدی التحلیلی أکدت علی إعجازه بشکل غیر مباشر.   فهنالک مدارس نقدیه حدیثه من السریالیه ...

در زمینه حروف مقطعه قرآنی (حروف بخش بخش شده در اوایل 29 سوره قرآن کریم) از دیرباز تاکنون نظرات و تفاسیر مختلفی وجود داشته که یکی از جدیدترین آن ها، نظر سعد عبدالمطلب است. او پژوهشگری مصری است که در کتابش، هیروگلیف در قرآن، بر این ادعا تأکید دارد که توانسته است با استفاده از «هیروگلیف» (زبان مصری باستان)، حروف مقطعه قرآن را رمزگشایی کند. این مقاله درابتدا نظرات گوناگون درباره حروف مقطعه را بررسی...

یقترح محمد أرکون - باحث جزائری فی جامعة السوربون - مناهج جدیدة فی فهم وتأویل القرآن تکون بدیلة عن مناهج المفسرین المسلمین وله آراء غریبة فی بعض آیات القرآن تخالف ما أجمع علیه المسلمون ومن ضمن آراءه، تفسیره لکلمة الکلالة الوارد ذکرها فی الآیة الثانیة عشر من سورة النساء بالکنّة أی زوجة الابن، وإن المفسرین والفقهاء تعمدوا تحریفها عن هذا التأویل لأسباب اجتماعیة وبسبب إکراهات الأوضاع الاجتماعیة السائ...

هذه الرساله حول دراسه الأسلوب فی سور المسبّحات أی السّور التی تبدأ ب "سَبّحَ" أو مشتقاتها تهدف إلی موارد الاشتراک والاختلاف فی السور السّبع. وقد انتهج هذا البحث المنهج الأسلوبی، الوصفی التحلیلی؛ وقد استفتحتُ المبحث بالتنظیر لکل قضیه تناولتها، مستقیه ذلک من کتب العلوم المختلفه والکتب التفسیریه حسب ما یقتضیه المبحث. ثم شرعت فی تطبیق ما سجلته علی النصوص المحدده فی البحث، تطبیقاً قائماً علی المنهج الأ...