نگاهی گذرا به نقدهای محمّد حسین ذهبی مؤلّف «التفسیر و المفسّرون» بر مجمع البیان طبرسی است. نگارنده پس از شرح حال اجمالی از طبرسی و تفسیر مجمع البیان به نقدهای محمد حسین ذهبی از این تفسیر می پردازد و در آغاز بر این نکته تأکید می ورزد که ذهبی بیش از آنکه به نقد تفسیر مجمع البیان بپردازد به مذهب مفسّر توجه نشان داده است، چنان تلقی از نقد ذهبی، نگارنده مقاله را به بررسی دیدگاه و مبانی فکری ذهبی واداشته...

 شناسایى و بررسى پیش فرض‌ها و انتظارات مفسّران در تفاسیر قرن اخیر است. نویسنده، "هرمنوتیک" و "علم التفسیر" را معادل یکدیگر دانسته و پنج اصل را در کار تغییر متون کهن بر شمرده که عبارتند از: 1. پیش فهم‌ها یا اطلاعات پیشین مفسّر، 2. علایق و انتظارات مفسّر از متن مورد تفسیر، 3. تلاش مفسّر براى شناسایى فضاى تاریخى شکل‌گیرى متن، 4. شناخت مرکز معنایى متن و تفسیر مجموعه پیامها و معارف بر محور آن و 5. ترجمه...

تفسیر قرآن به قرآن به عنوان یک روش تفسیری ویژه و دارای اصول و مبانی خاص، در قرن چهاردهم مورد استقبال مفسرانی چون علامه طباطبایی و عبدالکریم خطیب قرار گرفت و به عنوان صحیح ترین روش تفسیر قرآن شناخته شد. پژوهش حاضر که به بررسی تطبیقی روش یاد شده در تفاسیر این دو مفسر اختصاص دارد، می تواند از یک طرف گامی موثر در جهت شناساندن بهتر این روش و کشف مبانی و وجوه آن به شمار آید و از طرف دیگر، امتیازات رو...

در «کتاب التفسیر» مسند امام رضا علیه السلام روایات تفسیری مربوط به مباحث خانواده تحت عناوینی مانند آداب ازدواج، آئین همسرداری، سقط جنین، نفقه و نشوز مرد مطرح گردیده است که در بخش مربوط به نشوز بیان شده است: نشوز به معنای کراهت و عدم سازش هر یک از زوجین می‌باشد که می‌تواند به صورت ترک واجبات و یا صرف عدم ملاطفت و حسن معاشرت باشد، نشوز و اعراض مرد که در آیه 128 سوره نساءو روایات تفسیری مرتبط با آ...

سابقه و هدف: سبک‌شناسی، در اصطلاح علمی در حوزه زبان‌شناسی است که موضوع آن بررسی شیوه‌های گوناگون بیانی در متون است. از این دیدگاه شیوه‌ای که از آغاز تا پایان متن یک اثر به شکل قابل‌توجهی تکرار شده باشد، سبک نامیده می‌شود. مقاله حاضر به بررسی سبک‌شناسی کتاب «الجامع فی‌الأدویه المفرده» نوشته ابن بیطار پرداخته است. «ابن بیطار»، از جمله گیاه‌شناسان و داروشناسان اندلسی بوده که با نگارش کتاب خود، تأث...

غافقی (سدۀ 6ق) گیاه شناس اندلسی است و مهم ترین اثر او الجامع فی الأدویة المفردة، یکی از اصلی ترین پایه های دانش گیاه شناسی در اندلس و از منابع مهم برای حفظ و احیای میراث گذشتۀ این دانش است. این کتاب از آثار گیاه شناسی پیش از خود، به ویژه النبات دینوری و قانون ابن سینا، تأثیر بسیاری گرفته است. در این مقاله ابتدا مشهورترین نسخه های این کتاب معرفی شده است، سپس بر اساس نسخۀ کتابخانۀ ملک با بررسی ار...