ازآن‌جاکه گفتمان حدوث و قدم قرآن، از نخستین تأملات کلامی مسلمانان درباره قرآن کریم است واکاوی مواجهه امام‌رضا(ع)با گفتمان مذکور که حیات مبارک ایشان مصادف با دوران شکل‌گیری این گفتمان کلامی بوده، بسی قابل‌توجه و تأمل است. این نوشتار در صدد است با تکیه بر روش تحلیل‌گفتمان در میراث تفسیری امام‌رضا(ع)و میراث کلامی و تاریخی فریقین، نحوه مواجهه آن امام همام با گف...

ازجمله وظایف خطیر حاکمان اسلامی،موضع‌گیری‌ مناسب دربرابر تهدید‌ مخالفان داخلی می‌باشد.راهکار مناسب،الگوگیری از سیره امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) دربرابر اولین مخالفان داخلی حکومت علوی است.پژوهش حاضر به مطالعه مجموع سخنان حضرت درباره«اصحاب جمل»، با روش علمی و نظام‌مند «تحلیل محتوا»می‌پردازد. از دیدگاه امام،برخورد هدایت‌آمیز با مخالفان و تحلیل حرکت سیاسی آنان اهمیت بسزاییدارد. ایرادحجم عمده‌ای از‌ خ...

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): یکی از محورهای مهم در سوره ی واقعه تقسیم بندی افراد می باشد. در این سوره انسان ها در قیامت به سه دسته سابقون، اصحاب المیمنه ( یا اصحاب الیمین) و اصحاب المشئمه ( یا اصحاب الشمال) تقسیم گردیده اند. از این سه دسته، دو گروه نخست " سابقون و اصحاب المیمنه" اهل سعادت و اهل بهشت اند که اعمالشان در دنیا با ایمان و عمل صالح همراه ب...

در دیوان بین‌المللی دادگستری اصحاب دعوی از آزادی در ارائۀ هرگونه دلیل، از جمله ادلۀ شفاهی، مانند شهادت و گواهی کارشناسی برخوردارند. با این‌حال، دیوان با ادلۀ شفاهی ارائه‌شده از سوی اصحاب دعوی با احتیاط ویژه‌ای رفتار کرده و صرفاً در شرایطی برای آنها ارزش اثباتی خاصی قائل شده است. در این مقاله ضمن بررسی آن‌دسته از پرونده‌های مطروحه نزد دیوان بین‌المللی دادگستری که در آنها اصحاب دعوی از شاهد یا شاه...

اشرافیت، دنیا طلبی، رفاه زدگی و عشق و علاقه مفرط به دنیا به طور عام (مقام، ثروت و ...) که باعث می شود انسان در همه این زمینه های دنیوی یا برخی از آنها خواستار برتری و والایی باشد، یکی از صفات مذموم است که مانند یک ویروس خطرناک، فرد، جامعه و اعتقادات آنها را مورد هدف قرار داده و به نابودی می کشاند. در این تحقیق که با روش نقلی وحیانی و بهره برداری از منابع کتابخانه ای انجام شده قصد داریم با توجّه...

 از آغازین روزهای پیدایش اسلام، بعد از قرآن، سنت به‌عنوان دومین چشمه زلال گسترش و تبیین معارف دینی شناخته شده است؛ امّا این جریان دستخوش پاره‌ای از آسیب‌ها شد که حساسیت دلسوزان و عالمان و بزرگان اسلامی را برانگیخت. یکی از این آسیب‌ها، پدیده وضع و جعل حدیث بود. با عنایت به این که مقابله با این جریان از سوی بسیاری از بزرگان اسلامی از همان روزهای آغازین پیدایش این پدیده نامبارک در دایر...

علم پیامبر و امام که در علم کلام اسلامی اصطلاحاً «علم امام» ‌گفته می‌شود، هرچند از مقولاتی است که بیشتر دانشمندان و متکلمان اسلامی، اعتقاد بدان را از ضروریات دینی به شمار نمی‌آورند، ولی در مجامع علمی و محافل مذهبی شیعه، گاه همچون ضروریات دینی، مورد بحث و گفتگو بوده و چه بسا که در قرون اخیر، حوزه‌های علمیه را با چالش مواجه نموده و گرایش‌های فکری ناهمسانی را به وجود آورده است؛ چنانچه گاه برخی را چ...

مرجئۀ شیعه نام جریانی است که در کوفۀ سدۀ دوم نقاب از چهره برگرفت. این گروه که عمدتاً به دنبال بروز شرایط اجتماعیـ سیاسی کوفه و احتمالاً به منظور حل و فصل معضلات پیش روی جامعه شیعی، خود را از شیعیان اعتقادی متمایز کردند، در مسئلۀ امامت به عنوان محوری‌ترین کانون فکری شیعه، ایده‌ای مطرح ساختند که به‌ واقع گونه‌ای عقب‌نشینی از این مبنای فکری شیعه بود. سامان‌دهندگان این رویکرد که بعضاً از اصحاب امام با...

ابو محمد اسماعیل بن عبد الرحمن بن ابی کریمه معروف به سُدّی کبیر، از مفسران امامیّه و از اصحاب سه تن از ائمه اطهار؛ حضرت سجاد، امام محمد باقر و امام جعفر صادق علیهم السلام به شمار می رود. سدّی از جمله تابعین و تریبت شدگان مدرسه کوفه است که علاوه بر تفسیر، عالم به حدیث و آشنا به وقایع و حوادث تاریخی بوده است. وی درعلم قرائت نیز صاحب نظر بوده است. او را در تفسیر می توان در ردیف مجاهد و قتاده به شمار آ...

اهمیّت این تحقیق، از آن روست که یکی از مبادی شناخت و سنجش فرهنگ سیاسی قرآن به شمار می‏رود. در نظر حجه‏الاسلام والمسلمین کورانی، اصطلاح سیاسی در قرآن کریم، کلمه یا عبارتی است که بُعد سیاسی در آن غالب یا آشکار باشد. بنابراین واژه‏های «ابرار و فجّار» اصطلاح سیاسی نیستند، امّا «اصحاب الیمین» و «اصحاب الشمال» سیاسی است. در پژوهش حاضر، بعد از بیان روش تحقیق در فرهنگ و اصطلاحات سیاسی قرآن، چند اصطلاح با ت...