در این پایان نامه، چگونگی تحول در ساختار سیاسی دوره ی صفویه، با تکیه بر مهاجرت و اسکان قزلباشان در ایران از شاه اسماعیل تا پایان سلطنت سلطان محمد خدابنده بررسی شده است. قزلباشان که از آناطولی وارد ایران شدند، از طریق مرید و مرادی و ارادتی که به مرشد کامل داشتند، توانستند در ساختار سیاسی ایران جایی پیدا کنند. آنان که ابتدا به مرشد کامل، اعتقاد خالصانه داشتند، به مرور زمان، به واسطه ی برخورد من...

اقدام مهم شاه اسماعیل یکم در رسمیت¬بخشی مذهب تشیع و برقراری پیوند بین مذهب و سیاست در حکومت صفویه، تحول مهمی بود درایران صورت گرفت و در ایجاد وحدت سیاسی و شکل گیری هویت ملی و ارضی نقش عمده¬ای ایفا کرد. اگرچه در آغاز، قدرت شمشیر شاه اسماعیل در تصرف شهرها و ترویج مذهب جدید بی تأثیر نبود، اما صفویان دریافتند که برای تثبیت این مذهب در تاروپود جامعه و نهادینه¬سازی آن نیاز به اقدامات گسترده¬ی فرهنگی ...

تاکنون سهمی که هنرمندان ایران در شکل گیری مکتب استانبول داشتند، چندان مورد توجه قرار نگرفته و یا به دلیل عدم دسترسی به منابع دست اول مغفول باقی مانده است. در این مقاله سعی شده هنرمندانی که پس از جنگ چالدران بین شاه اسماعیل و سلطان سلیم، به استانبول کوچانده شده و یا مهاجرت کرده اند شناسایی شوند. پیش از هر چیز محیط تبریز از سده هفتم تا نهم هجری بررسی می شود تا میزان فعالیت هنرمندان در تبریز روشن ...

هدف اصلی این مقاله، تحلیل و نقد ایده­های ایدئولوژیکِ تاریخ­نگاری شاه اسماعیل اول صفوی در کتاب ایران در عصر صفوی نوشتۀ علی­اکبر ولایتی است. این کتاب در 656 صفحه، در یک مقدمه و پنج فصل با هدف بررسی تاریخ ایران در عصر صفویه سامان یافته است. نویسنده مقاله کوشیده است پیش از ورود به متن اصلی، سابقه­ای از کاربست رهیافت­های ایدئولوژیک را در تاریخ­نگاری عصر صفویه به دست دهد. در این مسیر، دو رویکرد کلی ای...

در مطالعات صفوى روابط سیاسی و دیپلماتیک بین شاه اسماعیل و بایزید دوم، که در یک محیط  نسبتاً صلح‌آمیز در جریان بود، ظاهراً تحت‌الشعاع جنگ‌های بعدى قرار گرفته است. به‌ طور کلی، مطالعات صفوى بر دوره‌ای که با جنگ‌های ناشی از روى کار آمدن سلیم شروع می‌شد، متمرکز شده است. شاید مهم‌ترین دلیل آن نبود منابعی باشد که در آنها به چنین نکاتی اشاره شده است. با این حال، اسناد عثمانى نشان می‌دهند که هر دو طرف قب...

چکیده جنگ چالدران(1514 م /920 ق )یکی از مهمترین جنگهای دوره صفوی است. نبرد دولت نوپای صفوی(1135-907 ق) با عثمانی و شکست شاه اسماعیل(930/907 ق) از سلطان سلیم اول(1530/1512م)تاثیری عمیق در ایران نهاد.اخبار این نبرد که رویارویی دو قدرت بزرگ آن روز جهان بود در کشورهای اروپایی نیز بازتاب داشت. به ویژه در ایتالیا که دولت شهرهای آن ایران را سدی محکم در برابر عثمانی قلمداد می کردند. تاکنون در آثار مختل...

منابع شناخت اسماعیلیه در هفت قرن اول هجری چهار دسته‌اند: امامیه، اسماعیلیه، اهل سنت، و تحقیقات اخیر. برای واکاوی دلایل اقبال شیعیان به اندیشة اسماعیلیه شناخت فضای فرهنگی، سیاسی، و کلامی حاکم بر این دوره ضروری است. تصور اولیه (ارشدیت اسماعیل و مورد علاقة امام بودن) و تکذیبة بعدی ایشان (گناه‌کار بودن اسماعیل) در کنار هم موجب بروز دو نوع اشتباه بزرگ شد. مبانی اقتدار اندیشة اسماعیلیه در ابتدا بیش ا...

هویت نویسندگان رسائل اخوان الصفا تاکنوندر پردۀ ابهام مانده و میان محققان، بحث و گمان‌هایی در باب انتساب آنان به فرق و مذاهب، به ویژه اسماعیلیه جریان داشته است. از دیرباز اسماعیلیه بر این باور بوده‌اند که رسائل نوشتۀ یکی از پیشوایان این گروه به نام احمد بن عبدالله بن محمد بن اسماعیل است. همچنین در دوران معاصر، برخی خاورشناسان و نیز محققان اسماعیلی مذهب، اخوان و رسائل را به اسماعیلیه منسوب کرده‌ا...

منابع شناخت اسماعیلیه در هفت قرن اول هجری چهار دسته اند: امامیه، اسماعیلیه، اهل سنت، و تحقیقات اخیر. برای واکاوی دلایل اقبال شیعیان به اندیشه اسماعیلیه شناخت فضای فرهنگی، سیاسی، و کلامی حاکم بر این دوره ضروری است. تصور اولیه (ارشدیت اسماعیل و مورد علاقه امام بودن) و تکذیبه بعدی ایشان (گناه کار بودن اسماعیل) در کنار هم موجب بروز دو نوع اشتباه بزرگ شد. مبانی اقتدار اندیشه اسماعیلیه در ابتدا بیش ا...

چکیده تأسیس سلسله صفوی نه تنها ایران را از هرج و مرج ناشی از قدرت نمایی پانزده قدرت ریز و درشت به تثبیتی دیگر باره رهنمون ساخت که پس از نه قرن، مبادی استقلال آن را فراهم نمود.استقلالی که مبتنی بر شعایر صوفی ـ شیعی شاه اسماعیل برای نخستین بار نهادینگی تشیع را به ارمغان آورد.با اینهمه تثبیت تشیع امامیه با رویکردی دو سویه همراه بود:برقراری انتظام و تمرکز داخلی و حفظ جزیر? شیعی ایران که در اقیانوس...