چکیده واژه «قیامت» از ریشه «قوم» به معنای ایستادن و به پا خاستن است. بر خلاف نظر برخی مستشرقین واژه­ای اصیل است. واژه مذکور هفتاد بار در قرآن کریم استعمال شده است و با برخی از اسامی دیگر رستاخیز مانند «بعث»، «حشر»، «نشور» و... هم معنا و با واژه «قعود» و «جلوس» متضاد است. در معنا شناسی قرآنی، لازم است این واژه در کنار عبارات «یوم یقوم الحساب»، «یوم یقوم الاشهاد»، «یوم یقوم الروح و الملائکه صفاً»...

از جمله مباحث کلامی، رویت خداوند متعال، به ویژه در روز قیامت می باشد که امامیه، اشاعره و معتزله در خصوص آن دچار اختلاف نظر هستند؛ امامیه بر عدم جواز رؤیت و در مقابل اشاعره، بر جواز رؤیت خداوند در روز قیامت معتقدند؛ از جمله دلائل هر یک از آنها استدلال بر آیه « لاتدرکه الابصار » است. در این مقاله دیدگاه کلامی هر یک بررسی شده و ضمن بیان نظر علامه طباطبایی، مفسر بزرگ معاصر امامیه در خصوص عدم رؤیت، ...

موضوع امکان اعاده معدوم و هویت انسان در قیامت، یکی از مهم ترین و در عین حال چالش برانگیزترین مباحث فلسفی و کلامی در تفکر اسلامی است. این موضوع با همه انضمام ها و بایسته های آن در تقریرات فلاسفه مسلمان به شکل ها و صورت های متنوعی آورده شده و مورد بحث قرار گرفته است. آرای علامه حلی به عنوان یکی از دانشمندان مسلمان به سبب غنای مطالب و شرح پیوسته آن ها با سایر موضوعات، بسیار مورد توجه است. وی نوع د...

عنوان پایان نامه حاضر «حجاب از دیدگاه قرآن و سنت» است که در آن نخست با استفاده از آیات و روایات یاد شده در این پایان نامه، زن باید از: گفتار متواضعانه با مردان دیگر و بیگانه و نامحرم، تبرج و خودنمایی، نازک صدا و آهنگ انداختن به آن خودداری کند و حریم بین محرم و نامحرم را مراعات نماید و جز برای شوهر خود را نیاراید و جز وجه و کفین از بدن خود را نمایان نسازد و حرمت حریم خانه و خانواده و حق و حقوق ش...

پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) همانگونه که مسئولیت ابلاغ پیام الهی را داشت؛ مسئولیت تفسیر، تبین، و توضیح کلام الهی را نیز بر عهده داشت، آن حضرت در طول دوران رسالت خود، احکام و معارف قرآن کریم را در دو سطح عام و خاص تفسیر و تبین کرد. وی در اواخر حیات نورانی خود دو حقیقت جدایی ناپذیر قرآن و اهل بیت را به جانشینی خویش در میان مردم معرفی کرد و هدایت را تنها در گرو تمسک به این دو دانست . با توجه ب...

چکیده هدف پژوهش حاضر تبیین ایمان به حیات پس از مرگ و دلالت های تربیتی آن در دیدگاه علامه طباطبایی(ره)است. این پژوهش که در زمره تحقیقات کیفی قرار دارد بر اساس آراء و اندیشه های علامه در باب معاد تدوین شده است که در آن به مفهوم شناسی معاد و جایگاه آن در تعالیم دین مبین اسلام و سایر ادیان پرداخته شده و سپس دلایل منکرین، پاسخ علامه با دلایل قرآنی و عقلی و همچنین اثبات معاد و حیات پس از مرگ مورد ب...

امام خمینی بر تقسیم بندی قیصری بر مراتب عالم اشکال کرده، آن را از لواحق ماهیت دانسته نه وجود و اسم رحمن را مقام بسط (ظهور) و اسم رحیم را مقام قبض (بطون) وجود آورده، اسم «الله» را جمع بسط و قبض دانسته، لذا مانند فلاسفه، اسم رحمن را رب عقل اول و اسم رحیم را رب نفس کلی نمی گیرد. جعل را متعلق به ماهیت می گیرد و در حضرت علمیه و غیر آن بین وجود و ماهیت فرقی قائل نمی شود. در بحث «شیئیت ثبوت» می گوید: ...

برخی از مهم‌ترین مسائل کلامی و فلسفی در حوزۀ اسماء و صفات به ماهیّت وجودی و تکوینی صفات و رابطۀ آن با ذات الهی باز می‌گردد. این مسائل که گاه ذیل عنوان کلی «توحید صفاتی» دسته‌بندی می‌شوند، در هستی‌شناسی دینی اهمیّت بسیار دارند و به‌ویژه در برهه‌ای از تاریخ، مجادلات فراوانی را دربارۀ شرک و توحید در میان اندیشمندان مسلمان برانگیخته‌اند. این‌گونه مباحث را در اصطلاح، مباحث وجودشناختی صفات می‌نامند. ای...

آیات متعددی از قرآن کریم بر اصل رجعت دلالت می ‏کند. یکی از آیاتی که در آن به خروج «دابه الارض» اشاره شده است، آیه 82  نمل است. واژه «دابه» از نظر معنا، جنبنده ای است که قابل اطلاق بر انسان و غیر انسان است. درباره چیستی «جنبنده زمینی» و چگونگی برنامه و رسالت او، قرآن به صورت اجمال چنین می‏فرماید که: موجود متحرک و جنبنده ‏ای است که خدا او را در آستانه رستاخیز، از زمین ظاهر می‏سازد. او با مردم سخن...