غزالی مشهدی شاعر قرن دهم هجری و از شاعران مشهور دوره ی سلطنت شاه طهماسب صفوی است که به هندوستان کوچ کرد و به دربار خانزمان علقلی خان، حاکم جونپور و سپس به دربار اکبر شاه گورکانی راه یافت و به مقام ملک الشعرایی دربار اکبرشاه نایل شد. غزالی در 930 هجری در مشهد بدنیا آمد و در سال 980 هجری در گجرات هندوستان از دنیا رفت. وی شاعری صوفی منش بود و مثنوی های عرفانی نیز سروده است. زبان ساده و روان بارزتر...

اقبال در مثنوی اسرار خودی، از عناصر بیانی مختلفی، بخصوص تشبیه، برای بیان اندیشه­ها و مفاهیم و معانی اندرزگونه ی خود بهره جسته است.  این جستار بر آن است تا از طریق استفاده از جامعه آماری، ساختارهای تشبیهی موجود در اسرارخودی اقبال را مشخص و انواع تشبیهات و عناصر تشکیل دهنده ی آن ها را باز نماید. مبنای این مقاله از جهت ساختاری بر اساس معرّفی و تحلیل انواع تشبیهاتاز جهت عناصر و موّاد بکار رفته، حسی و...

رازداری یکی از مسائل اخلاقی بسیار مهم به ویژه در فرایند روان شناسی و مشاوره است. به همین علت در نظام‌نامه اخلاقی سازمان روان شناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران مورد تاکید قرار گرفته است. مسئله افشای اسرار یکی از چالش‌های مهمی است که روان شناسان و مشاوران با آن مواجه هستند. در این مقاله که با روش توصیفی ـ تحلیلی تنظیم گردیده مسئله رازداری و موارد نقض آن از منظر آموزه‌ها و تعالیم اسلامی مورد بررس...

چکیده هتک حیثیت اشخاص از طریق افشای سر در محیط مجازی گرچه تصور حیات بشر خارج از اجتماع دور از ذهن می نماید اما بی تردید هر انسان دارای یک بعد وجودی از حیات فردی نیز می باشد. در این عرصه هر شخص دارای خطوط قرمزی است که دست یابی دیگران را بر آن برنمی تابد. اسرار شخصی و حریم خصوصی افراد از جمله ی این محدوده های ممنوعه به شمار می روند. در حقوق جزای مدرن کنونی نیز تجاوز به این امور، مورد عنایت ...

بلاغت، به معنای مطابقت کلام با مقتضای حال مخاطب، هماره به عنوان یکی از جلوه­های اعجاز و هماورد ناپذیری قرآن، مطرح بوده است. علم معانی، در جهت شناخت دقیق ابعاد مختلف بلاغت کلام به صورت عام و کلام الهی به صورت خاص، پدید آمده است. این علم، کلام را به لحاظ افادۀ معانی ثانوی و تبعی، موضوع خود قرار داده و برای این هدف، انواع مختلف کلام، چه خبر و چه انشاء را بررسی می‌کند. در این میان، انشاء بر این اسا...

آثار و تعابیر عرفانی به دلیل امکان ایجاد تحول و دگرگونی در چگونگی ارتباط آدمی با دنیای پیرامون، اشیا و فرآیندهای بیرونی و بازآفرینی حقایق هستی، بستری مناسب جهت ایجاد معنا و تفاسیر معنوی به شمار می­آید. به بیان دیگر این دسته از آثار مکتوب گذرگاهی است از دنیای واقعی به جهان آرمانی. تحول، صیرورت و پایگاهی برای گذشتن و فرارفتن به سوی مدینه ی غایات و وصول به مرحله­ای از معنویت و عرفان که نه عقل را ا...

در این مقاله ضمن احصای آثار تفسیری ابن­سینا و اقسام آنها از سبک، روش و گرایش تفسیری او سخن گفته­ایم. سبک تفسیری او متفاوت و در نهایت ایجاز است. تفاسیر او فاقد مقدمه و طرح بحث و مباحث لغوی­اند ، اما در همه آنها از موضوع وهدف سوره سخن رفته است. روش تفسیری وی عقلی و در راستای اثبات هماهنگی عقل و دین و یا قرآن و حکمت است. گرایش تفسیری او فلسفی و از بارزترین مصادیق آن است. تفسیر قرآن او تأویل فلسفی ...

عرفان عبارت است از علم به خداوند از حیث اسماء و صفات و افعال و مظاهرش و علم به احوال مبدأ و معاد و به حقایق عالم و چگونگی بازگشت آن حقایق به حقیقت واحدی که همانا ذات احدی حق تعالی است و تلاش برای رها ساختن نفس از تنگناهای قید و بند جزئیت و پیوستن به مبدأ خویش و... . پژوهش حاضر با هدف شناسایی آراء و عقاید دو عارف شیعی بزرگ جهان اسلام، میرزا جواد آقا ملکی تبریزی (در اسرار الصلاه) و محمد علی شاه...

در این مقاله تلاش می شود با نگاهی به وی‍ژگی های شاخص نثر کنوز الحکمه، آخرین اثر احمد جام، و دیگر آثار برجستة صوفیه قبل و بعد از آن، از قبیل کشف المحجوب، اسرار التوحید، مرصادالعباد، و مصباح الهدایه و مقایسة آن ها، جایگاه نثر کنوزالحکمه معلوم و سطح کلی زبان صوفیان معروف روشن شود. اغلب صوفیه از زبانی ساده، که در دوران سامانیان کاربرد داشت و نهایتاً تا قرن ششم مرسوم بود، استفاده می کردند. هدف عمدة آ...