صفت حکمت الهی در کلام شیعه برای اثبات برخی قواعد و اصول اعتقادی به کار رفته است. متکلمان شیعه در استدلال های خود هدف آفرینش انسان یا مکلف نمودن او را تعیین می کنند و وسیله های لازم برای رسیدن به هدف را بر او واجب می دانند و آنچه را که مانع رسیدن به هدف می بینند بر خدا قبیح می شمارند. در این نوشتار با روش تحلیل منطقی کفایت ادلۀ مبتنی بر حکمت الهی، در قاعدۀ لطف، عدل الهی، ضرورت نبوت و امامت، و ضر...

موسسۀ تحقیقات اجتماعی وابسته به دانشگاه فرانکفورت، یکی¬ از دستاوردهای مهم مارکسیسم غربی پس از لوکاچ بود که در سال 1923 در شهر فرانکفورت آلمان تاسیس شد. میراث فکری و نظری این موسسه، بعدها با نام«مکتب فرانکفورت» یا «نظریه انتقادی» مشهور شد. نقد مدرنیسم، صنعت تکنولوژی، نقد فرهنگ و فرآیند عقلانیت جامعة مدرن از «عصر روشنگری» تاکنون، مهمترین محورهای اندیشه اصحاب مکتب فرانکفورت است. مکتب فرانکفورت با ...

«وعدۀ اجرا»ی تعهد، عقد عهدی است که تابع آثار و احکام عمومی قراردادهاست. مسئله این است که آیا «وعدۀ ایفای» تعهدات طبیعی نیز می‌تواند تنها با ارادۀ مدیون، این تعهد فاقد ضمانت اجرا را وارد جهان حقوق کند؟ یا، تحقق این امر، نیاز به رضایت طلبکار دارد؟ پراکندگی نظرها میان دکترین حقوقی و رویۀ قضایی، در این زمینه، درخور ملاحظه است. گاه نتیجۀ «وعدۀ اجرا» را تکوین تعهد جدید حقوقی با موضوع ادای دین اخلاقی ...

در کلیسای ارتدکس هدف عارف مسیحی از سلوک، شهود و رسیدن به مرتبۀ خداگونگیاست. در هنگام شهود، قوا و تجلیّات خدا برای سالک، مشهود و در عین حال ذات خدا،نامشهود و وصف ناشدنی است . از این رو، در الاهیات کلیسای ارتدکس خدا به دو صورتنور و تاریکی نمادپردازی شده است . آموزۀ خداگونگی، به معنای رسیدن به شباهت الاهیو دریافت موهبت تشبّه به خدا و اتّحاد الاهی، نقطه محوری الاهیات و عرفان مذهبارتدکس است که با آموزۀ...

مقالۀ حاضر به این مسئله‌‌ می‌پردازد که آیا فنّاوری رسانه و تبلیغات قدرتی فراتر از ارادۀ آدمیان یا منطق و اراده‌‌ای از خود دارد؟ آیا فنّاوری در خدمت مقاصد و اهداف آدمیان است یا خود رسانه و تبلیغات است که مقاصد و اهداف آدمیان را تعیین می‌‌کند؟ به‌عبارت خلاصه‌‌تر و فنی‌‌تر، آیا فنّاوری رسانه و تبلیغات خودمختار است؟ برای پاسخ به این پرسش، محتوا و استدلال‌های دیدگاه‌‌های هایدگر (M. Heidegger) و بورگمان...

یکی از دلایل پیدایش و شکل گیری زبان عرفانی،رویکرد تأویلی است که در قرآن وجود دارد؛ زیرا در قرآن، بخش زیادی از مفاهیم در قالب داستان بیان شده است. تفاسیر عرفانی نیز که غالباً صورت تأویلی دارند، از داستان های قرآنی در تبیین مفاهیم عرفانی بهره برده اند.در این میان،داستان حضرت یوسف(ع)، از جمله داستانهایی است که وجوه عرفانی فراوانی دارد و از شخصیتها و حوادث داستان در راستای بیان مفاهیم عرفانی بهر...

مقدمه - تعریف مساله و تبیین موضوع: در عالم انسانی مسائلی وجود دارند که تا زمانی که موجودی به نام انسان باشد و تفکر و اندیشه لازمه چنین موجودی باشد این مسایل همواره ضرورت پرداختن به آن ها را به انسان تحمیل می کند و تا او هست آن ها نیز هستند اگر چه جواب قطعی برای آن ها نتوان یافت از جمله این مسائل، مسئله قضا و قدر است. مسئله ای همگانی که هر کس به نحوی سعی کرده است با ارائه نظری خود را قانع سازد....

بررسی محتوایی منابع و مصادر اخلاقی اسلام به ضمیمه تأملات خاص در مبانی فلسفی آن اثبات می کند که آنچه به عنوان اخلاق اسلامی مطرح شده است را می توان در قالب یک نظریه منسجم با ویژگیهای خاص یک نظریه ارائه داد. هدف این پژوهش آن است که مبانی، غایات و قواعد کلی اخلاق را با استناد به منابع اولیه دین- آیات وروایات- استخراج کند و با روش تلفیق میان تحلیل های عقلی و داده های نقلی به یک نظریه منسجم اخلاقی دس...

عباس ایزدپناه[1] اصغر آقایی[2] این تحقیق  در تلاش است تا با بررسی اجمالی موضوعات مختلف کلامی و فلسفی که با علیت رابطه‏ای مستقیم دارند، دایره بسیار گسترده این بحث را روشن کند  تا در پرتو آن به اهمیت شگرف  بحث علیت برسیم. روشن است که از یک سو میان مسأله علیت با مسائل کلامی‏ مانند اراده الهی، اختیار انسان و اعجاز و از سوی دیگر میان آن و برخی مسائل فلسفی و عرفانی چون قاعده الواحد و وحدت وجود، ارتبا...