گسترش دخالت دولت در امور شهروندان و کنترل هرچه بیشتر امور برای ایجاد نظم در جامعه، منجر به نزدیکی حقوق عمومی و حقوق خصوصی به همدیگر شده، به نحوی که در پاره ای موارد با تلاقی این دو شاخه اصلی حقوق مواجهیم. دیگر تمایز و تشخیص این دو از هم به سادگی گذشته نیست. در مورد بسیاری از اعمال حقوقی که یکطرف آن دولت یا نهاد عمومی غیردولتی است، تشخیص اینکه عمل مزبور تابع حقوق عمومی است یا حقوق خصوصی بسیار مش...

عقد پنهانی به معنای خاص در جایی مطرح می شود که طرفین یک عقد ظاهری تنظیم نموده و در حقیقت تمام و یا بخشی از آن مطابق با اراده آنها نبوده و آنچه را واقعاً خواسته اند در سند سری یا معارض بیان می کنند، البته ممکن است در همه موارد سند سری تنظیم نشود ولی طرفین شفاهاً بر آنچه می خواهند توافق نمایند. برای انعقاد عقد پنهانی به معنای خاص الزاماً باید دو عقد منعقد شود که یکی به صورت واقعی که مقصود طرفین است ...

ملتها همیشه در سیر زمانی و تاریخی خود با رویدادهائی روبرو می شوند و وقایعی برای آنان اتفاق می افتد که همین رویدادها و وقایع جزء پیشینه تاریخی آن ملت محسوب می گردد که گاه آنان را با ناکامی یا برکامی مواجه می سازد و بدون آگاهی از این رویدادها، شناخت صحیح از پیشینه فرهنگی قوم مذکور میسر نمی گردد خاقانی در دیوان خود به فراوانی از این نکات تاریخی، مذهبی بهره برده است و شناخت صحیح از شعر او-که می توا...

تکلیف از نظر بسیاری از علما و متکلمان امامیه، به معنای اراده تشریعی خداوند است که به انجام یا ترک کاری از سوی مکلفین، تعلق می گیرد. دسترسی مکلفین به پاداش و ثواب اخروی، وجود تکالیف را ضروری می سازد؛ همچنین انسان به عنوان یک موجود اجتماعی، برای ادامه حیات و رفع نیازهای خود، نیازمند قوانین جامع و کاملی است که بتواند نظم و عدالت را در جامعه برقرار سازد، از هرگونه پیامد منفی به دور باشد، و زمینه رش...

مقصود از بحث ماهیت حقوقی وصیت، توضیح این مسئله است که آیا وصیت از اعمال حقوقی یک طرفه (ایقاع) است و با ایجاب موصی محقق می شود، یا برای وقوع آن غیر از اراده ی موصی، اراده ی دیگری هم تأثیر دارد و به بیان دیگر وصیت، یک عمل حقوقی دو طرفه (عقد) است؟ مقصود از بحث ماهیت حقوقی وصیت، توضیح این مسئله است که آیا وصیت از اعمال حقوقی یک طرفه (ایقاع) است و با ایجاب موصی محقق می شود، یا برای وقوع آن غیر از ار...

نزاع بر سر تقدم فکر بر اراده و یا بالعکس نزاعی دیرینه در عالم تفکر بوده است به طوری که فیلسوفان غالبا مدافع تقدم فکر بر اراده بوده اند و طایفه ای از متکلمان اراده را اصل دانسته و علم و فکر را تابع آن قلمداد کرده اند به طوری که مشیت و اراده حق تعالی را بر علم و حکمت او مقدم داشته اند در فلسفه جدید ما با فیلسوفانی سر و کار داریم که کمابیش تقدم اراده بر فکر را تایید کرده اند و این رای که با رای مت...

اراده به عنوان عنصر اصلی عقود و ایقاعات همواره مدنظر فقها و حقوقدانان بوده، اما هیچ گاه اراده به عنوان عاملی که بتواند در ارث نقش داشته باشد چه به صورت مستقل و چه به صورت غیرمستقل مورد توجه نبوده است، اگرچه بسیاری از آنان در مصادیق و مباحث مختلفی آثار این اعمال اراده را پذیرفته اند. عدم توجه به بحث مذکور مبتنی بر این است که اساساً در رابطه با قواعد ارث این نگرش وجود دارد که ارث بنا بر ماهیت خود ...

یکی از رویکردهای مفسران زن­محور، با هدف هجمه به برداشت­های مردسالارانه از قرآن، رویکرد تاریخی است. برخی با اشاره به تحولات گوناگون تاریخ جاهلی و عرب عصر نزول، در طراحی الگویی متفاوت برای اثبات برابری جنسیتی تلاش کردند. بایستگی تحقیقات منسجم به فراخور زمینه­سازی برای طرح آراء و نظرات مختلف موجب شد، پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به تقریری از دیدگاه­های تاریخی­نگر مفسران زن­مدار بپردازد و مبانی ...

بر مبنای جهان بینی توحیدی همۀ اجزای نظام هستی به اقتضای خلقت خود و به طور تکوینی قابلیت های ارتباطی گوناگونی دارند کهاین قابلیت ها در انسان به دلیل برخورداری از روح به اوج خود می رسد و ظرفیت های ارتباطی مادی و فرامادی بی انتهایی در اختیار اوقرار می دهد. در همین حال به دلیل مأموریت و مسئولیتی که بشر به عنوان اشرف مخلوقات دارد علاوه بر هدایت تکوینی - که تمامیموجودات را در برگرفته 2- از هدایت تشری...

فقه و سیاست یا فقه سیاست، عمری به درازای ادیان الهی و، به‌طور مشخص، اسلام دارد (تاریخچه)، اما رابطة فقه و سیاست، به‌ویژه در دیدگاه عالمان دینی معاصر، بر جامعه علمی مبهم است (مسئله)، البته، دربارة این موضوع مباحث فراوان ولی ناکافی، ارائه شده است (پیشینه)؛ درنتیجه اکنون با این پرسش روبه‌روایم: که فقهای معاصر(شیخ انصاری،آیت‌الله نائینی و امام خمینیŠ) از موضوع فقه سیاست چه خوانش‌هایی داشته‌اند؟ (سؤ...