ترانه¬ها دل¬سروده¬های ناب و بی¬پیرایه¬ای هستند که معمولاً افراد عوام و گمنام آنها را سروده¬اند. از این¬رو، با احساسات باطنی و اندیشه و زندگی مردم هر قوم پیوند ناگسستنی دارند و به عنوان میراث فرهنگی و ادبی اقوام، بیانگر آرزوها، عواطف، آرمان¬ها، انتظارات، روحیات و نیازهای آنها هستند. این سروده ها از انواع ادبیات عامیانه به شمار می آیند و تحقیق درباره آنها علاوه¬بر فایده ادبی و ارزش زبان¬شناسی، از ...

اگرچه بررسی کارنامۀ تاریخ‌نگاری مسکویه منحصر در کتاب تجارب‌الامم نیست، می‌توان گفت شاکلة اصلی تاریخ‌نگاری وی را در بر می­گیرد. مسکویه مورخ برجستة سده‌های چهارم و پنجم هجری از بنیان­گذاران تاریخ‌نگاری انتقادی به شمار می‌رود که با تألیف آثار خود نگرشی خاص را در تاریخ‌نگاری اعمال کرده است. شیوه‌ای که او در تاریخ‌نگاری استفاده کرده در روند تکوین افق‌ها و کلیت تاریخ‌نگاری تأثیری بسزا بر جای گذاشته ا...

امیر پازواری، مشهورترین شاعرِ بومی سرای مازندران است. زمان و مکان زندگی او به­درستی مشخص نیست. خاورشناسان در سدۀ سیزدهم هجری دیوانش را ثبت کردند و برنهارد دارن آن را تنظیم و با نام کنزالاسرار مازندرانی در سن پترزبورگ منتشر کرد. اشعار برجای­مانده از امیر پازواری، بیانگر وجود دیوانی مکتوب، تا دست­کم دو سده پیش از کتاب کنزالاسرار است؛ ولی آنچه امروزه به آن استناد می شود همین کتاب مذکور است. امیر در...

هر قوم و ملتی در سیر تغییر و تحولات زمان، تاریخ، فرهنگ و تمدنی برای خود ساخته است. سرزمین ایران خاستگاه اقوام مختلفی است، که سالها در کنار هم زندگی کرده اند. بختیاری ، یکی از این اقوام ایرانی است که به گواه پژوهشگران داخلی و خارجی، دارای تمدنی دیرینه، از هزاره های قبل از میلاد می باشد. به همین پشتوانه می توان مدعی بود که قوم بختیاری دارای فرهنگ و ادبیاتی کهن و غنی است. سیر تحول ادبیات قوم بختیا...

ذخیرهء نامهای تاریخی این سنگ نبشته،اعم از نامهای جغرافیایی و نام مردان تاریخ ساز،که هیچ گونه دگرگونی ای را نمی توانسته اند به خود راه دهند و همچنان به صورت تاریخی خود برای ما محفوط مانده اند،نیز بسیار ارجمند و گرانبها است.با تفسیر سنگ نبشتهء بیستون ازاین روی یک بار دیگر از نزدیک با این نامها آشنا می شویم.

این مقاله تلاش خواهد کرد تا با کنار هم قرار دادن و مقایس? داده‌های مکتوب و باستان‌شناختی نشان دهد که به چه دلیل، بر خلاف نظر تعدادی از محقّقین و باستان‌شناسان، نمی‌توان منطق? کرمان را گزین? مناسبی برای موقعیّت جای نام شیماشکی در دور? ایلام کهن دانست. در این مقاله بر نتایج هر دو دسته داده‌های مکتوب و باستان‌شناختی استناد و از آنها در ساختن تصویری منسجم از وضعیّت جغرافیای تاریخیِ منطقه، استفاده خواهد...

از دیرباز تاکنون، حاصل مطالعات و اندیشه های دانشمندان گذشته به صورت مکتوب به ما رسیده است. یکی از راههای دستیابی به پیشینه فرهنگ هر جامعه نیز، تصیح و احیای متون مکتوب برجای مانده مربوط به آن می باشد. از جمله علوم مورد مطالعه، علم تفسیر قرآن است. این علم نیز دارای شمار زیادی منابع مکتوب و خطی بوده که به منظور فهم آنها، باید به تصحیح و تحقیق این منابع همت گماشت. از جمله نسخ خطی مربوط به این علم،...

یکی از ماندگارترین کهن الگوهای موجود در ادبیات مکتوب و شفاهی، کهن الگوی سفر قهرمان است که جوزف کمبل مبتنی بر آرای یونگ درباره کهن الگوی قهرمان، آن را مطرح کرد. به عقیده کریستوفر وُگلر، بسیاری از فیلم‏ها و داستان‏های سراسر جهان نیز از این الگوی جهان شمول قصه ها و اسطوره ها برخوردار هستند؛ به عبارت دیگر، در برخی از داستان ها و فیلم ها و اسطوره ها و قصه ها عناصر ساختاری مشترکی یافت می شود و با تحلی...

عظمت حادثه کربلا و تإثیرات عمیق و گسترده سیاسی و اجتماعی آن در تاریخ اسلام و بویژه تاریخ تشیع, هر ذهن کنجکاو و علاقه مند به درک و فهم حقایق تاریخی را به شناخت منابع گزارش های این رویداد سوق می دهد; خاصه آن که از دیر باز ادعای نامکتوب ماندن گزارش های تاریخی در اسلام تا نیمه سده دوم هجری, از سوی خاورشناسان مطرح و شایع گشته است. در این مقاله با معرفی اجمالی کتاب مقتل الحسین(ع) ابومخنف نشان داده ای...

ادبیات تطبیقی شاخه ای از ادبیات است که ظاهراً ادبیات کشورهای مختلف جهان را  بیشتر با تاکید بر نفوذ موضوع ها و روش های تفکر ادبی. که به نهضت های بزرگ فکری منجر شده است بررسی می کند. یا به تعبیری دیگر، موضوع آن بحث «در روابط و تأثیرات ادبی» دوکشور است. در واقع ادبیات تطبیقی به طور اساسی از زمانی مطرح شدکه ارتباط بین ملت ها گسترش یافت و رفت و آمدها فزونی گرفت و سیّاحان و مبلغّان مذهبی و خاورشناسان به...