مباحث حاضر چکیده نشست علمی است که با حضور دکتر تاجیک در تاریخ 14/10/84 در گروه علوم سیاسیپژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی برگزار گردید.

زمینه پژوهش، فرهنگ زبان و ادبیات عامه ی هر قوم که با گذشت روزگار در سینه ی مردان و زنان آن قوم به ودیعه گذاشته شده است. کامفیروز نگین سبز فارس از دیرباز اهمیت داشته و دارای سابقه تاریخی و فرهنگی می باشد. در این پایان نامه فرهنگ و ادبیات عامه، خرفات، عقاید، آداب و رسوم، بیماریها، غذاهای محلی، اشعار و داستان های محلی منطقه بررسی می شود. فرهنگ و ادبیات شفاهی (فولکلوریک) کامفیروز برای دوست داران ع...

یکی از غنی ترین و ارزشمند ترین انواع اشعار فارسی شعر عاشورایی با موضوع حماسه عظیم عاشورا است که در زبان فارسی جزو ادبیات آیینی قرار می گیرد. شعر و ادب آیینی به لحاظ محتوایی از چنان گستره دامنه داری برخودار است که کمتر اثر منثور و یا منظومی را می توان در عرصه زبان فارسی نشان داد که از نظر موضوعی در حیطه این نوع ادبیات قرار نداشته باشد. ادبیات آیینی از نظر ساختار لفظی و نمای بیرونی و به کارگر...

روشن رحمانی از فولکلورشناسان برجستۀ تاجیکستان است که بخش زیادی از عمر خود را به آموزش و بررسی ایجادیات شفاهی مردم اختصاص داده است. این مقاله با هدف معرفی این دانشمند تاجیک به نگارش درآمده و در پایان فهرستی از آثار وی ارائه شده است. روشن رحمانی در سال ۱۹۸۰م به‌همراه گروهی از استادان و کارمندان دانشگاه ملی تاجیکستان در سمت مترجم به دانشگاه کابل رفت و در آنجا به گردآوری، تحقیق و بررسی ایجادیات شفا...

سیدرضا علیزاده یکی از سرشناس‌ترین روشن‌فکران و معارف‌پروران تاجیک است. او در سال 1887م در ناحیۀ باغ‌شمال سمرقند در خانواده‌ای هنرمند به دنیا آمد، در همین شهر کسب علم کرد، زبان‌های گوناگون (حدود هفت زبان) را آموخت و با مطبوعات ایران و آذربایجان و دیگر ممالک شرق آشنایی پیدا کرد. علیزاده از روزهای نخست تأسیس نشریه‌های معارف‌پرور تاجیک، سمرقند و آیینه، به‌عنوان مسئول بخش تاجیکی ای...

فرزانه خجندی از شاعره‌های هوشمند، فرهیخته و اندیشه‌ور تاجیک است که از زاویۀ اندیشه‌های پربار به زندگی می‌نگرد و از آن الهام می‌گیرد. او در کار شعر، ازقبل برای موضوع طرح نمی‌سازد؛ یعنی شعر را قالب نمی‌بندد، بلکه شعر اول در او می‌جوشد و آن‌گاه قالب یا شکل می‌گیرد. در این مقاله، زاویۀ نگاه، لطافت خیال، نازک‌خرامی اندیشه، زیبایی تصاویر و اصالت شعر این شاعرۀ تاجیک با ذکر نمونه‌هایی از اشعار او بررسی...

آثار فارسی عبدالرّئوف فطرت بخارایی (1886-1938م) در ماوراءالنّهر از نخستین نمونه های نظم و نثر نوین فارسیِ تاجیکی در این منطقه است. مناظرۀ مدرّس بخارایی با یک نفر فرنگی در هندوستان دربارۀ مکاتب جدیده، معروف به مناظره (استانبول، 1328ق/1910م)، علاوه بر آنکه نخستین اثر منثور و روایی این نویسنده و شاعر ماوراءالنّهری است، اوّلین اثر مستقلِّ نوشته شده به زبان فارسی در ادبیّات نوینِ فارسیِ تاجیکی در این منطقه نیز...

موسی‌ رجب‌اف از خادمان بزرگ حزب کمونیست و ملت تاجیک و ازجملة شخصیت‌هایی است که در ساختار حیات اجتماعی تاجیکستان و به خصوص در عرصة علم و فرهنگ آن سهمی بسزا داشته است. در این مقاله نگارنده پس از بیان شرح‌حال استاد، به معرفی و تبیین آثار او پرداخته است. رجب‌اف در طول عمر خود در تشکیلات گوناگون حزب کمونیست و دولت آن‌روز تاجیکان، تاجیکستان شوروی، به‌ویژه در مؤسسه‌های علمی و آموزگاری جمهوری، به‌عنوان...