با ظهور و بروز اخلاق فضیلت در سال‌های اخیر، بسیاری به نقاط قوت و ضعف آن پرداخته‌اند که یکی از مهم‌ترین اشکال‌های مبنایی بر این نظریه، تردید یا نفی اوصافِ درونی اخلاقی (فضایل و رذایل) است. برخی از فیلسوفان اخلاق بن‌مایه‌های این اشکال را از روان‌شناسی اجتماعی برگرفته‌اند و بر اساس آن اِسناد رفتار اخلاقی آدمی را به اوصاف درونی، از مقولۀ خطای بنیادین اِسناد دانسته‌اند. گیلبرت هارمن و جان دوریس با تکیه...

انسان از آن جهت که دارای بُعد مادّی است و در محدودة حرکت به سر می¬برد و از منطقة تکاپو بیرون نیست، از آشوب و جنگ و ستیز، خواه به عنوان تهاجم و خواه به عنوان دفاع، بیرون نیست. درتاریخ همه ملّت¬ها، اقوام و جامعه¬های بشری، رویارویی، ستیز و پدیده¬ای به نام «جنگ» همواره بوده و خواهد بود. در این جنگ¬ها و ستیزه¬هاست که واژگانی چون « مهاجم ، مدافع، هجوم، دفاع، مظلوم، ظالم، کشته یا شهید، ویرانی، انتقام، آو...

پیشرفت فناورانه وسایل اطلاعاتی و ارتباطی جدید، به‌خصوص شبکه‌­های اجتماعی مجازی، نقش تعیین­‌کننده‌ای در برقراری ارتباط و انتقال اطلاعات بین متولدان دهه 60 ایفا کرده است. در پژوهش حاضر تلاش شده است، با درک واقعی ساختار تجربه زیسته افراد مشارکت‌کننده از شبکه­‌های اجتماعی مجازی، مؤلفه­‌های اصلی تشکیل‌دهنده اخلاق اجتماعی و چگونگی تبلور آن در رفتار اجتماعی آنان تحلیل شود. روش پژوهش، کیفی با ا...

منطبق بر دیدگاه بلاسی (1980) پیش بینی رفتار اخلاقی در شرایط مختلف آرزوی دیرینه بشر و علوم اجتماعی است. مطالعه حاضر همسو با این آرزو به دنبال ساخت و رواسازی سیاهه رفتار اخلاقی است. به همین جهت با نظر شش متخصص، 40 گویه مرتبط با رفتار اخلاقی طراحی و به همراه سیاهه پنج عامل بزرگ شخصیت(جان و سریواستاوا، 1999) و پرسشنامه حساست اخلاقی (تیری و نکولینین، 2007) بر روی 229 نفر از دانشجویان دوره کارشناسی ا...

پژوهشگر در این مقال بر این باور است که سرشت انسان همواره میل به اعمال نیک و پسندیده دارد، لذا شناخت صحیح حقیقت وجودی انسان باعث می‌شود تا شهروند رفتار و اعمال خود را به گونه‌ای تنظیم کند که با سرشت پاک او سازگار باشد و موجب سعادت و نیک‌بختی او شود. از آنجایی که اخلاق از ضروری‌ترین نیازهای جامعه انسانی است و بسیاری از مشکلات فردی و اجتماعی ریشه اخلاقی دارد، می‌توان اصلاح اخلاق را زیربنای اصلاح ج...

اسفندیار غفاری‏نسب، استادیار بخش جامعه‏شناسی دانشگاه شیراز *   محمدتقی ایمان، استاد بخش جامعه‏شناسی دانشگاه شیراز     چکیده   در این مقاله به بررسی نقش و اهمیت معیارهای اخلاقی در جامعه‏شناسی کاربردی پرداخته می‏شود. اخلاق کاربردی به بحث در باره نحوه به کارگیری نظریه‏های اخلاقی هنجاری در امور گوناگون می‏پردازد، و معطوف به موارد جزیی و عینی است و می‏کوشد معضلات اخلاقی را رفع نماید. جامعه‏شناسی کار...

زمینه: شادکامی به‌عنوان مهم‌ترین متغیر مورد بحث در روانشناسی مثبت‌نگر و عاملی مؤثر در بسترهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی هر جامعه، پژوهش‌های فراوانی را برانگیخته است. یکی از مباحث مهم در ادبیات شادکامی، بررسی رابطۀ شادکامی با اخلاق است. فلاسفه، بیشتر بر نقش اخلاق در ایجاد شادکامی تأکید دارند و نظریات آنها بر مبنای دو مکتب فکری لذت‌گرایی و نیکی‌گرایی شکل گرفته است. نظریه‌های فلاسفه در باب رابطۀ اخ...

تحقیق حاضر با بررسی بنیان علم اخلاق و اخلاقیات در دو نظام مختلف، سعی در بررسی و نشان دادن شباهت‌ها و تفاوت‌های بنیادین میان مفاهیم اخلاقی در تفکر افریقایی و غربی دارد، و بدین منظور از اصل قاعدۀ زرین در علم اخلاق افریقایی و امر مطلق کانت در اخلاق غربی به مثابه ابزارهایی برای تحلیلی تطبیقی استفاده می‌کند. اخلاق بومیِ افریقایی حول «اصل قاعدۀ زرین» به مثابه واپسین قانون اخلاقی در گردش است. این قاعدۀ...