اکثریت قریب به اتفاق کسانی که به تحقیق دربارۀ فلسفۀ اخلاق کانت مشغول اند کانت را به دلیل مباحث موجود در بنیادهای مابعدالطبیعه اخلاق و نقد عقل عملی، به عنوان فیلسوفی می شناسند که مخالف این دیدگاه است که «انسان شناسی و مطالعه تجربی ماهیت انسان نقش مهمی در اخلاق دارد.» به این دلیل، آن ها فلسفۀ اخلاق کانت را به سبب عدم توجه به امور تجربی، صوری یا محض تلقی کرده، به انتقاد از آن می پردازند؛ ولی آیا م...

در مقالۀ حاضر با استفاده از روش تاریخی و تکنیک تحلیل فرایند، به آزمون نظریۀ هونث در زمینۀ تحلیل نقش نیروهای اجتماعی- اقتصادی در وقوع انقلاب اسلامی ایران طی دهه های چهل و پنجاه پرداخته ایم. تحقق انقلاب ایران با توجه به این رویکرد نظری، به ناکامی شاه در اجرای برنامۀ مدرنیزاسیون برمی گردد که دارای ابعاد سکولاریسم، ناسیونالیسم و کاپیتالیسم بود. تحلیل داده های تاریخی با توجه به این نظریه نشان می دهد...

موضوع رابطۀ دین و اخلاق از مباحث مهم و تأثیر گذار در فلسفۀ اخلاق است که شناخت صحیح آن آثار مثبتی را در عرصه های گوناگون فکری و اجتماعی در پی دارد. در این پژوهش تلاش شده با تحلیل احادیث اصول الکافی، دیدگاه پیشوایان دین در بارۀ نسبت اخلاق با متون و منابع اسلامی شناسایی و تبیین گردد. این بررسی نشان می دهد که از  نگاه احادیث این مجموعه، عقل به عنوان منبع اخلاق، بدون هیچ قید و شرطی معتبر است و اخلاق...

این مقاله به بررسی تقدم اخلاق بر فلسفه نزد لویناس پرداخته است. لویناس با محور قراردادن «دیگری» در کانون اخلاق خود نگاهی کاملاً متفاوت با نگاه سنتی به اخلاق اتخاذ کرده و مفاهیمی از قبیل دیگری، چهره، زبان، نامتناهی، تعالی را در تقابل با مفاهیمی مثل من یا خود، حلول، بازنمایی و تمامیت قرار می­دهد. او بر همین اساس اخلاق را بر فلسفه مقدم می­داند و اخلاق خود را نوعی فلسفة اولی معرفی می­کند که ماهیتاً با...

هایدگر در مورد اخلاق بسیار کم می­نویسد و خود نیز بیان می­کند که پرسش­های اخلاقی در مباحث او جایی ندارند. بنابراین، جایگاه اخلاق در اندیشة­ او بسیار مبهم و ناآشکار است و این خود سبب شده است تا تفاسیر متفاوتی راجع به دیدگاه اخلاقی او شود. با این حال، می­توان مباحثی را در آثار او یافت که جدای از اینکه به هستی­شناسی و مسئله وجود می­پردازند، جنبة ارزش­گذارانه نیز داشته باشند، مانند بحث از اصالت و بو...

در تاریخ اخلاق پژوهی، تاکنون شاخه ای مستقل با عنوان «فلسفه اخلاقی» وجود نداشته است. از نظر این نوشتار هم امکان و هم مطلوبیت چنین شاخه ای در کنار دیگر شاخه های مربوط به اخلاق، وجود دارد. تاکنون بیشتر توجه پژوهشگران حوزه اخلاق (در علم اخلاق، فلسفه اخلاق، تاریخ اخلاق و...) بر این بوده است که به نحو فلسفی، تاریخی و... «در اخلاق» بنگرند. در عرصه «فلسفه اخلاقی» تأکید بر این است که به شیوه فلسفی، «با ...

چکیده : انسان جسم مادی و روح ملکوتی دارد و برای سلامتی جسم مادی نیازمند دانش پزشکی وبرای سلامتی روح ملکوتی، نیازمند دانش اخلاق است و با توجه به اولویت تزکیه نفس نسبت به رفتار بیرونی ، اگر رابطه پزشک و بیمار در چارچوب ارزش های اخلاقی و معنویت باشد ، می توان به سعادت جسم و جان در فرد و جامعه امیدوار بود ، در غیر این صورت فرد و جامعه دچار آسیب می گردد . در مکتب اخلاقی اسلام ، که مبتنی بر عقل و و...

به دلیل گسترش و توسعه صنعت و فناوری، تصمیمات یک مهندس می¬تواند به طور مستقیم بر زندگی روزمره انسانها اثر بگذارد. از آنجا که مشاغل به سمت حرفه¬ای شدن پیش می¬روند، مقابله با تعارضهای اخلاقی و گرفتن تصمیمات منطبق با اخلاق مهندسی در حرفه¬ای بودن یک مهندس بسیار مهم است. مهندسان معمولاً به صورت گروهی با مهندسان دیگر یا وابسته به سازمانها یا شرکتها کار می¬کنند و کمتر به صورت فردی فعالیت دارند؛ به همین ...

در فلسفة اخلاق، سه نگرش کلی دربارة میزان مطالبة اخلاق وجود دارد که عبارتند از اخلاق حداکثرگرا، اخلاق اعتدال گرا و اخلاق حداقل گرا. در این میان، اخلاق اعتدال گرا، که بسیار نزدیک به تصور کنونی بشر دربارة میزان مطالبة اخلاق و مقتضیات آن است، از دو سو مورد هجوم قرار گرفته است: از یک سو حداکثرگرایان بر این باورند که  آنچه اخلاق اعتدال گرا، و نیز بشر امروز، از آن به عنوان میزان مطالبة اخلاق و مقتضیات...

چکیده به دنبال تحولاتی که در دهه‌های اخیر به وقوع پیوسته، بار دیگر دین به‌عنوان متغیری مهم و اثرگذار وارد عرصه اجتماعی شده و مرجعیت سکولاریسم را در تمامی حوزه‌ها به چالش کشیده است. این مهم سبب شده تا نه تنها بار دیگر توجهات معطوف به نقش دین در مناسبات سیاسی جوامع انسانی شود؛ بلکه بسیاری اکنون برآنند که به‌رغم تصور غالب، دین همواره در جوامع حضور داشته و به شیوه‌های گوناگون به ا...