چکیده بر دانشمندان و محققان این نکته پنهان نیست که در بین تمام شرایع و ادیان الهی، شریعتی کامل تر از شریعت اسلام نبوده است، چرا که هم پیام آور این شریعت از همه ی پیامبران افضل بوده و هم خلفا و اوصیائش بر دیگران فضیلت داشته اند. در شرع مقدس اسلام، احکام الهی به طور کامل بیان شده است. هر چند در قرآن کریم به برخی از احکام به طور اجمال اشاره شده، لکن پیامبر گرامی اسلام و ائمه ی اطهار به شرح و تفس...

امکان یا عدم امکان استفاده از احکام جزائی پیش بینی شده در کتاب و سنت نزد مسلمانان به یکی از بحث های بنیادین نه تنها جوامع اسلامی بلکه جوامع بین المللی تبدیل شده است زیرا که ما مسلمانان با اعتقاد به ختم نبوت و اینکه بعد از حضرت محمد پیامبر دیگری برای بشریت فرستاده نخواهد شد قائل به این می باشیم که خداوند الگوهائی نه تنها برای امت اسلامی بلکه برای تمام بشریت ارائه داده است که پاسخگوی تمامی نیازها...

دیرسالیست که اصطلاح روح قانون و موارد مشابه آن (مذاق شریعت، مقاصد شریعت، اصول کلی حقوقی و....) در ادبیات حقوقی ما کاربرد فراوان یافته است. تبیین و کشف مبانی نظری روح قانون و بررسی حجیت آن در قوانین موضوعه، گره‌گشای بسیاری از مسائل خواهد بود. به دیگر سخن در کشورهای با حقوق موضوعه با وجود تلاش مقنن در جهت پیش‌بینی غالب مسائل و لحاظ احکام آن‌ها در قوانین و بنا نهادن منطق تقنینی خود براساس نگاهی مو...

نظریه امامت و ولایت مبتنی بر آیات قرآن و احادیث نبوی و علوی و ولوی است که با نگاه‌ درون دینی قابل دسترسی و اثبات است و یک ضرورت عقلانی- معرفتی و به منزله استمرار نبوت و رسالت است که با رویکردی «برون‌ دینی» قابل تبیین و دفاع معقول و منطقی و مبرهن است و همچنین یکی از ضروریات «فطرت» و باطن شریعت است. لذا امامت و ولایت نظریه‌ای قدسی، اصلی و کلامی است نه عرفی، ‌فرعی و فقهی، هرچند که دارای ساحت‌های ا...

تجدید نظر و اعتراض به آرا و احکام قضایی یکی از موضوعاتی است که بعد از انقلاب اسلامی محل بحث و اختلاف نظر زیادی بوده است. روند قانون گذاری بخوبی نشان می دهد که قانون گذار، آن چنان که باید ماهیت، ارزش و اعتبار تجدیدنظر را مورد توجه قرار نداده است. با آن که بخش از مقررات بیش از سایر بخش ها دستخوش تغییر و تحول بوده است، هنوز تا رسیدن به جایگاه واقعی خویش فاصله زیادی دارد. این امر از این جا ناشی می ...

چکیده این پژوهش بر آن است تا با استفاده از نظریة تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه توصیف جامعی از اصول تفکر سیاسی جامعة مدرسین حوزة علمیة قم را در دهة اول انقلاب ترسیم کند و با واکاوی در بیانیه های این تشکل، مؤلفه های دال مرکزی و دال های شناور گفتمان جامعة مدرسین، به ویژه دیدگاه های فقهی ـ سیاسی در این چهارچوب تبیین شود تا رابطة آن ها با یک دیگر و نحوة ارجاع این دال ها به مدلول مشخص شود. بر این اساس...

نقش اجتهاد صحیح در رسیدن به احکام شریعت نجات بخش اسلام بر هیچ کس پوشیده نیست؛ زیرا آگاهی به احکام اسلامی، مقدمه عمل به آن ها محسوب می شود. راه دست یابی به این احکام، مراجعه به منابع چهارگانه کتاب، سنت، اجماع و عقل است. اما از میان آن ها، این پژوهش به تبیین نقش عقل در اجتهاد و استنباط احکام شرعی پرداخته، و زمینه های ورود عقل به حوزه دین، و ارتباط عقل و اجتهاد را در جامعه اسلامی با استفاده از روش...

تجدید نظر و اعتراض به آرا و احکام قضایی یکی از موضوعاتی است که بعد از انقلاب اسلامی محل بحث و اختلاف نظر زیادی بوده است. روند قانون گذاری بخوبی نشان می دهد که قانون گذار، آن چنان که باید ماهیت، ارزش و اعتبار تجدیدنظر را مورد توجه قرار نداده است. با آن که بخش از مقررات بیش از سایر بخش ها دستخوش تغییر و تحول بوده است، هنوز تا رسیدن به جایگاه واقعی خویش فاصله زیادی دارد. این امر از این جا ناشی می ...

چگونگی حیات فقه قرآنی در بستر متحوّل زمان به همراه عناصر و زمینه های آن مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. فقه مبتنی بر تشریعات قرآنی از پویایی ویژه ای برخوردار است. نویسنده با بیان دو نوع انگیزه برای طرح بحث جاودانگی و عدم جاودانگی قوانین شریعت، به بررسی سه دیدگاه در مورد عوامل جاودانگی شریعت پرداخته که عبارتند از: 1 - تغییر پذیری احکام بر اساس تغییر موضوعات، 2 - نقش اجتهاد و 3 - پویایی ذهن و شنا...

خانواده از منظر بین الملل اهمیّت زیادی دارد تا آنجا که بیست و پنجم اردیبهشت ماه به عنوان «روز بین المللی خانواده ها» نامیده شده است. چنین اقدامی بدین معنی است که خانواده با مسائلی جهانی که حل و فصل آنها همتی بین المللی می طلبد، مواجه است. از سوی دیگر، اسناد بین المللی نیز در نهاد خانواده اثر گذاشته و در رابطه با خانواده، ازدواج و به خصوص حقوق زنان و کودکان بنیان های حقوقی نظام ملّی خانواده را اعم...