در سال های اخیر، موضوع«حس مکان» در رشته های مرتبط با امور شهری و برنامه ریزی شهری مورد توجه قرار گرفته است. این وضعیت رویکرد نوینی پیش روی محققان و دست اندرکاران امور شهری قرار داده و بیشترین تأکید را متوجه میزان حس مکان در محلات شهری (به ویژه در شهرهای تاریخی) می نماید. درک موضوع حاضر و شناخت علمی آن می تواند، توسعه پایدار و همه جانبه شهر را هر چه بهتر و مطلوب تر تحقق بخشد و طرح های مختلف توسع...

زمان در طراحی شهری از مباحثی است که در موارد اندکی بدان پرداخته ‌شده‌ است. بعد زمان به ناچار بخش مهمی از فرآیند ادراک در شهر است و در سطوح مختلف از جمله شیوه ادراک شخص در فضا قابل تعمیم و بررسی است. تجربه ذهنی از زمان، متأثر از برخی متغیرهای مکان است. پس از ارائه ایده اولیه پژوهش با اتکا به حوزه‌های نظری موجود در باب ادراک زمان، هدف این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر ادراک زمان در مکان شهری و بررسی...

با وجود اتمام فرآیند بازسازی زلزله بم، مطالعات جامعه‌شناسی هنوز از پیامد روانی حاصل از سوگ و اختلال در دلبستگی به سکونتگاه حکایت دارند، چرا که بازسازی بم با رویکردی کالبدی معطوف به ایجاد سرپناه و بدون توجه به پیوند عاطفی انسان- مکان انجام شده است. هدف این مقاله شناسایی ابعاد مؤثر دلبستگی به مکان در بازسازی پس از سانحه و تبیین نظریه‌ای مبتنی بر درک ساکنان محلات بم را از پیامد بازآفرینی دلبستگی ب...

کودکان بی‌سرپرست به‌دلیل محرومیت از محبت خانواده و دوستان دارای مشکلات هویتی- شخصیتی فراوانی هستند و محیط پرورشگاه به‌عنوان کاشانه‌ای که در آن سکنی گزیده‌اند، تنها همراه همیشگی آنان محسوب می‌گردد. بنابراین احساس تعلق خاطر به چنین مکانی به‌دلیل نقشی که حس‌ مکان در شکل‌گیری هویت کودکان ایفا می‌کند، به‌‌مراتب نسبت به کودکان عادی از اهمیت بیشتری برخوردار است. پژوهش پیش رو بر آن است تا ما را در راست...

مکان پدیده ایست که انسان در طول زندگی خود به آن معنا بخشیده و به آن وابسته می شود. وابستگی به مکان از کیفیت فضا و نحوه طراحی متأثر است و افراد طی دوره زمانی خاص آن را می آفرینند. میان دلبستگی به مکان و ادراک و شناخت مکان از سوی فرد رابطه مثبت وجود دارد تا آنجا که خود را با آن بازمی شناسد. این پژوهش به بررسی رابطه طرح کالبدی و حس دلبستگی به مکان در بین ساکنین مجتمع های مسکونی می پردازد. پس ازپرد...

زمینه¬های اصلی رساله حاضر را که پژوهشی توسعه¬ای کاربردی است، تحلیل ویژگی¬های شهر ایرانی- اسلامی آرمانی؛ تحلیل عوامل موثر بر انگاره¬های زیبایی¬شناسی محیطی و حس تعلق به مکان؛ و تحلیل داده¬های جمع¬آوری شده از فضاهای عمومی منتخب در شهر ایرانی- اسلامی (میدان¬های حسن¬آباد، توپخانه تجریش و ولی¬عصر شهر تهران) شکل داده¬اند. رساله حاضر به منظور ارائه چارچوب¬¬های نظری و عملی برای قضاوت زیبایی¬شناسی محیطی ...

با وجود اتمام فرآیند بازسازی زلزله بم، مطالعات جامعه شناسی هنوز از پیامد روانی حاصل از سوگ و اختلال در دلبستگی به سکونتگاه حکایت دارند، چرا که بازسازی بم با رویکردی کالبدی معطوف به ایجاد سرپناه و بدون توجه به پیوند عاطفی انسان- مکان انجام شده است. هدف این مقاله شناسایی ابعاد مؤثر دلبستگی به مکان در بازسازی پس از سانحه و تبیین نظریه ای مبتنی بر درک ساکنان محلات بم را از پیامد بازآفرینی دلبستگی ب...

ظهور اسلام در ایران و سایر نقاط جهان، با پیام‌هایی مبنی‌بر برابری انسان‌ها ، آزادی عقیده و... همراه بود که به شدت مورد استقبال و پذیرش جوامع طبقاتی و تحت فشار آن دوران قرار گرفت. هنرمندان مسلمان به‌واسطه ‌این ایدئولوژی جدید، تحولی عظیم در هنر و معماری به وجود آوردند که بیشتر در مفاهیم، زبان و بیان، اصول و صفات و مرتبط ساختن هرچه بیشتر این مفاهیم با قرآن، دستورات اسلام و سنن پیامبر بوده است. مهم...

انسان­ها در زندگی روزمره­ با هویت­سازی، خود را از دیگران متمایز می‌­سازند و بین خود و دیگری تمییز قائل می‌­شوند. مکان نیز با حضور انسان و فعالیت‌­های وی هویت پیدا می‌کند. تعلق‌خاطر و حس مثبت داشتن به مکان و انباشت تجربه‌ها و خاطرات مبتنی بر مکان نشانه‌ای از هویت مکان است. در این مقاله تلاش شده است تا با مطالعه­ ­تطبیقی میان دو مجتمع مسکونی واقع در مناطق 15 و 1 تهران و با اتخاذ رویکردی کیفی از ط...

توسعه تکنولوژی‌های جدیدِ ارتباطی در سال‌های اخیر، به حدی رسیده است که برای به‌دست‌آوردن اطلاعات از سراسر دنیا، دیگر نیازی به سفری واقعی و حضور در محل احساس نمی‌شود. انسان در دنیای امروز، قادر است از درون خانه خود، با استفاده از امکانات فضای مجازی، در هر زمان که بخواهد، به مناطق دوردست سفر کند. گردشگری، در این اوضاع، دیگر وابسته به زمان و مکان و نیازمند برنامه‌ریزی مالی و زمانی خاص نیست. در این ز...