عزاداری، مرثیه‌سرایی و سوگواری از دیرباز در میان ملت‌های مختلف جهان معمول بوده است و بخشی از ادبیات، فرهنگ، آداب و رسوم همه اقوام را به خود اختصاص می‌دهد. همواره این اعتقاد وجود داشته که عزادارى براى اهل بیت موجب احیاى یاد و نام آنها و در کنار آن فرهنگ و مکتب و هدف آنان است. به عبارت دیگر در شکل یک پیوند روحى راه آنان به جامعه الهام گشته و پیوستگى پایدارى بین پیروان مکتب و رهبران آن برقرار مى‏س...

جَرون­نامه، حماسه­ای منظوم و مصور متعلق به نیمه دوم دوره صفوی و مکتب نقاشی اصفهان است که در موزه بریتانیا نگهداری می­شود. این اثر را به قدری شیرازی نسبت داده­اند و داستان آن شرح نبرد سپاه ایران با پرتغالی­ها در زمان شاه عباس اول و توصیف صحنه­های رزم و رشادت­های فرماند­هان سپاه صفوی می­باشد. ده نگاره جَرون­نامه فاقد هر گونه امضا یا شناسه است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و شیوه استقرایی، جَرون­ن...

تعزیه، طی فرآیند پیچیده‌ای در تاریخ و فرهنگ ایران از دل برگزاری مراسم سوگواری امام حسین(ع) پدید آمده و ملت ایران در تمامی تحرکات سیاسی فرهنگی خود به نحوی تحت تاثیر پیام عاشورا است و این طبیعی‌ترین بستر تحولات انقلابی در ایران اسلامی به شمار می‌آید. در این تحقیق خوانش سیاسی تعزیه و قیام امام حسین(ع) و تاثیر آن بر انقلاب اسلامی ایران مورد بررسی قرار گرفته است. لذا سوال اصلی این مقاله بدین صورت بی...

«مولود» اصطلاح و نام مراسم دینی در میان مردم تاجیک است که در بزرگداشت زادروز پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) برپا می‌شود. در تاجیکستان امروز مراسم مولود را نه‌تنها در ماه ربیع‌الاول که ماه ولادت پیامبر اسلام (ص) است، بلکه در هر ماه و فصل سال ضمن جشن‌ها و مراسم‌ سوگواری برگزار می‌کنند. برپاکنندگان مراسم مولود چند روز قبل آمادگی می‌گیرند و حافظان قرآن، روحانیون مشهور، میهمانان و همسایگان را دعوت می‌کن...

در قیام شکوهمند حسینی، به مدد معماری هوشمندانه و شجاعت دوراندیشانة آن یگانة دوران، تمامی ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی واقعة کربلا، چنان سنجیده و در آرایشی بی‌بدیل، در کنار هم قرار گرفتند که سیر زمان، دم به دم بر استحکام، عمق و اثرگذاری آن می‌افزاید. با این‌حال، یکی از مهم‌ترین دلایل این اثرگذاری، سیرة ائمه اطهار(ع) در زنده نگه‌داشتن یاد و راه سیدالشهدا(ع) است. این مقا...

سلامت روانی از جمله عوامل رشد و شکوفایی انسان و در بر گیرنده مؤلفه های مختلفی همچون سلامت فکری، توانایی مقابله با مشکلات، توانایی برقراری روابط سالم با دیگران و خودآگاهی و هدفمندی است. از میان متغیرهای مرتبط با سلامت روان دو عامل عزت نفس و پذیرش اجتماعی مهمتر بنظر  میرسند. با توجه به چندبعدی بودن موضوع برخی از محققان به بررسی تأثیر مذهب در این زمینه  پرداختهاند. به عنوان مثال برگن (1988) مذهب ر...

چکیده موضوع تحقیق حاضر، سیمای جامعه در آثار سیف فرغانی و عبید زاکانی است. برای این منظور، سیمای جامعه در آثار سیف و عبید، ویژگی های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی، آداب، اعتقادات و باورها مورد تحلیل قرار گرفته است. در بخش هیئت حاکمه، نقش پادشاهان، وزیران، دبیران، حاجبان، عمیدان، قاضیان، محتسبان و... بررسی شده است. در بخش بعدی به بررسی ورزش ها و سرگرمی های جامعه ی آن عصر، شطرنج، نرد و چوگان اخت...

قیام امام حسین(ع) در جان فرهنگ و هنر و زیست مردم ایران نشست به گونه ای که کمتر کسی را می توان دید که از این خرمن طلایی، بی بهره باشد. از جمله مواردی که در مراسم عزاداری و سوگواری آن حضرت در شهرهای مختلف از جمله اصفهان استفاده می شود کتیبه ها و بیرق های عزاداری بر خاسته از فهم شیعی است. این کتیبه ها و بیرق ها از نقوش مختلف سنتی تا نشانه های جدید و خطوط متنوعی چون کوفی، ثلث، نسخ، نستعلیق، رایانه ...

آیین‎های سوگواری ماه محرم در شهر اردبیل پدیدۀ مذهبی ساده‌ای نیست، بلکه چنان کیفیتی را داراست که خصایص یک نمود زنده و فعال فرهنگی و اجتماعی را آشکار می‎سازد. هدف این مقاله درک و توصیف دقیق مراسم عاشورا در جامعۀ اردبیل به‌عنوان میراثی فرهنگی در زمان کنونی و تحلیل مردم‏شناختیکارکردهای اجتماعی این مراسم در جامعۀ مورد بررسی است. مقالۀ حاضر می‎کوشد با تکیه به روش مردم‎نگاری، توصیفی جامع، عینی و بدون ...

آیین‌ها و مراسم سوگواری مذهبی، از مهم‌ترین منابع رسیدن به هویت، ریشه‌های فکری، و سبک زندگی افرادی است که به‌طور جمعی در منطقۀ مشخصی برای اجرا و حفظ آن می‌کوشند. آیین عزاداری حسینی در شهرک ماسوله، اجرای آیینی سنتی است که پس از ورود اسلام به این منطقه، لباس نمادین خود را به قامت سوگواری‌های مسلمانان نشانده و شیوۀ‌ آیینی سنتی را برای ابراز همدردی با امام حسین(علیه‌السلام) و یارانش به‌روز کرده ‌‌اس...