نخستین مکانی که در سده های نخستین اسلامی به منظور آموزش مورد استفاده قرار می گرفت؛ مسجد بود. اما با شکل گیری نظامیه ها در دوره ی سلجوقی، مدارس مستقل به وجود آمدند. پس از این دوره، مدارس علوم دینی به عنوان یکی از بناهای مهم معماری دوره اسلامی ایران، قلمداد می شود. در این میان، مفهوم آموزش و رویکردهای آموزشی هر دوره، به علت تغییر در ایدئولوژی غالب و حکومت ها، رویکردی متفاوت از دوره ی دیگر داشته ا...

یکی از پرسشهایی که در محافل حرفه‌ای و آموزشی معماری مطرح می‌شود این است که آیا معماری ذاتی یگانه و والا دارد که معماران برای رسیدن به آن می‌کوشند یا مسئله‌ معماری به تعداد معماران پاسخ دارد؟ در این مقاله در باره وجود و عدم این ذات با رجوع به زمان بحث شده است. زمانی این ذات وجود داشته و معماری را با عالم قدسی مرتبط می‌کرده است، زمانی این ذات را پیشگامان معماری مدرن (معماران بزرگ) ابداع و پیشنهاد...

یکی از پرسشهایی که در محافل حرفه­ای و آموزشی معماری مطرح می­شود این است که آیا معماری ذاتی یگانه و والا دارد که معماران برای رسیدن به آن می­کوشند یا مسئله­ معماری به تعداد معماران پاسخ دارد؟ در این مقاله در باره وجود و عدم این ذات با رجوع به زمان بحث شده است. زمانی این ذات وجود داشته و معماری را با عالم قدسی مرتبط می­کرده است، زمانی این ذات را پیشگامان معماری مدرن (معماران بزرگ) ابداع و پیشنهاد...

در رابطه با چرایی نبودِ سیستم آموزشی کارآمد در آموزش آفرینشگَری و خلّاقیت بالاخص در معماری با الگوبرداری از طبیعت، اولین گام پیش از اقدام عملی برای آموزش، تعیین اهداف آن و تطبیق سازگاری محتوای برنامه­های عملی کلاسی و فرایند آموزش در دروس و بالاخص دروس طراحی است. برای سنجش کارآیی هر محتوای آموزشی، ارائه نتایج تجربه آموزش این دروس می­تواند امری راهگشار در خلال تجربه­های آموزش خلّاق معماری بشمار رود. ...

در رابطه با چرایی نبودِ سیستم آموزشی کارآمد در آموزش خلّاقیت بالاخص در معماری، اولین گام پیش از اقدام عملی برای آموزش، تعیین اهداف آن و تطبیق سازگاری محتوای برنامه­های عملی کلاسی و فرایند آموزش در دروس و بالاخص دروس طراحی همراه با شناسایی ابعاد میزان خلاقیت عمومی (آزمون خلّاقیت تورنس و عابدی) است. برای سنجش کارآیی هر محتوای آموزشی و منجمله: سیالی، بسط، ابتکار و انعطاف­پذیری در طراحی معماری و شهرسا...

پیش از ظهور سیستم‌های نوین آموزشی، آموزش معماری در قالب مدرسه و دانشگاه به شیوه سنتی انجام می‌گرفت، آموزشی هدف‌دار بود و مهارتی به شاگرد آموزش داده نمی‌شد مگر آنکه راهِ به کار گرفتن آن نیز نشان داده می‌شد. این آموزش از طریق نظری و عملی، توامان و در محل خلق اثر صورت می‌گرفت. در آموزش معماری به شیوه مدرن، به تدریج از اهمیت آموزش به شیوه عملی کاسته شده و جای آن‌را تئوری-هایی بدون‌درک شیوه استفاده ا...

برخی، تمام و یا بیشتر روند آموزش معماری را فرایندی تربیتی می‌دانند تا برنامه‌ای صرفاً آموزشی؛ این موضوع دستمایه برخی پژوهش‌های حوزه آموزش معماری در ایران نیز بوده است. رویکردهای تربیتی مبتنی بر «جمع‌محوری» یا «فردمحوری»، موضوعی است که در ادبیات علوم تربیتی و آموزش معماری مورد توجه است. بر این اساس، دو طیف قابل تشخیص است: طیف تعامل «استادـ­شاگرد» با دو قطب «استادمحوری» و «شاگردمحوری»؛ و طیف تعامل...

بیان مساله: آموزش دروس پایه از جمله دروس مقدمات طراحی معماری، جهت آشنایی دانشجویان با مؤلفه‌های طراحی معماری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. یکی از کلید واژه‌هایی که دانشجویان معماری می‌بایست در فرآیند طراحی با آن آشنا شوند، کانسپت می‌باشد. در معماری، خلق کانسپت مرحله‌ای است که طی آن، نیازهای فیزیکی، شرایط محیطی و باورها به هم می‌پیوندند و به این ترتیب کانسپت‌ها، بخش مهمی از روند طراحی معماری را...

معماری به عنوان هنر، همچون علم در بستر تاریخی خود چون یک ارگانیسم زنده دائما در حال تغییر و تحول است و در یک سیر دیالکتیکی قرار دارد. تعامل میان فناوری و تاریخ از موضوعات بسیار مهم در دست‎یابی به یک معماری کارآمد و پیشرفته در هر عصر و زمانی است، مفهومی که ریشه در آموزه‎های معماری سنتی ایرانی دارد. آموزش مبتنی بر سیستم استاد ـ شاگردی در دوران گذشته هم‌قدم با روح زمان در هر دوره‌ تاریخی و سبک معم...