صاحبنظران و اندیشمندان غرب و شرق، بر مبنای تفاوت در بنیادهای معرفتشناختی خود، نظرات متفاوتی دربارة همگرایی یا واگرایی و قلمرو ورود عقل در عرصة سیاست ابراز داشتهاند. این پژوهش با اعتقاد به ضرورت بومیسازی علوم سیاسی و با هدف غنای نظری این الگوی بومی و بر مبنای هرمنوتیک اندیشهشناسانة اسکینر، رابطة عقل و سیاست در منظومة معرفتی آیتاهلل جوادی آملی را بررسی نموده و با فرض استوار بودن سیاست بر بنیادهای...

اعتقاد به حصول ماهیت اشیاء در ذهن، در بحث وجود ذهنی، سبب طرح اشکالات متعددی در این زمینه گردیده است که از آن جمله می‌توان به اتصاف ذهن به امور متضاد، اتصاف ذهن به لوازم ماهیت و مهم‌تر از همه اجتماع دو مقوله اشاره کرد. اندیشمندان زیادی در پی پاسخ به این اشکالات برآمده‌اند. یکی از این پاسخ‌ها متعلق به فاضل قوشچی در شرح بر تجرید الاعتقاد است. وی می‌کوشد با بیان تمایز بین دو امر حاصل در ذهن و قایم ...

جایگاه حدیث در تفسیر تسنیم که از تفاسیر جامع و روشمند، با رویکردی همه سویه به قرآن کریم است، مشخص شود. مفسر، ارائ? تفسیر قرآن به قرآن را وجه? همت خود قرار داده اند، با این حال، روایات در این تفسیر به شکلِ وسیعی به کار گرفته شده است. به نظر می رسد، حدیث در تفسیر تسنیم، تنها به مبحث «بحث روایی»، خلاصه نمی شود، بلکه در تمام مباحث، هر جا که ضرورت آوردن مویدی از روایات باشد، مفسر، آن را به عنوان شاهد...

بشر معاصر غرق در چالش های گوناگون، در هیچ برهه ای به اندازه امروز، نیازمند حکومت فراگیر مهدوی نبوده است که به لحاظ محتوایی برخوردار از تعالیم بی نظیر، جهانی و جاودانی اسلام، و نویدبخش عدالتی الهی و امنیتی راستین باشد. حال چه لزومی دارد موضوع اخلاق را در نظریه ولایت شیعه که مظهر آن امام معصوم است و دلایل نقلی و عقلی بسیاری دال بر وجودش در دست است، از منظر سیدحیدر بن علی آملی (سیدحیدر)وتحقیقات ی...

چکیده علّامه حسن حسن زاده آملی یکی از فرهیختگان مکتب اسلام، به سال 1307 ه‍ . ش. در روستای ایرای آمل متولّد شد. وی در کلام اسلامی، فقه و اصول، حکمت و عرفان، ریاضیات، ادبیات و شعر، نجوم، هیئت و علوم غریبه و... تسلّط دارد و در مقام استادی در سطوح مختلف حوزه ی علمیّه تدریس می کند و در برخی خود صاحب سبک و نو آوری می باشد. علّامه حسن زاده با سرودن اشعار عرفانی اخلاقی در قالب های متنوّع شعر کلاسیک، اشعار ...

سراج الدین قمری آملی از جمله شاعرانی است که درسرودن قصاید مصنوع توانا بوده است. وی در اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم می زیسته و دیوان شعری نیز از او باقی مانده است. رساله ی حاضر بر آن است تا با بررسی قصاید وی، ابتدا به توضیح واژه های دشوار بپردازد و سپس با توجه به واژه های معنی شده، ابیات را معنی کند. بر این اساس فصول رساله به ترتیب زیر است: فصل اول: شامل مقدمه، هدف تحقیق، سوالات، ضرورت تحقی...

گوهر و صدف دین در نظر سید حیدر آملی در مفاهیم سه گانه شریعت طریقت و حقیقت (ظاهر و باطن ) جلوه گر است مرحله شریعت ممکن است در عموم دین داران بدن طریقت و حقیقت تحقق یابد ولی مراحل طریقت و حقیقت برای سالکان بدون التزام به شریعت امکانپذیر نیست چرا که این مراحل همان عمق و باطن شریعت هستند بنابراین اگر چه احکام فرعی تر شریعت نسبت به زمان و مکان و افراد قابل تغییرند اما کلیت آنها غیر قابل تغییر و حذف ...

رساله ای که پیش رو دارید تحت عنوان «مبانی نظری و عملی نهضت های شیعی ـ صوفی در ایران قرن 7 تا 10هـ» بر اساس نظریه گفتمان لاکلا و موف، در صدد دریافت چیستی مبانی نظری و عملی قیام های یاد شده برآمد. بر این اساس مدعای خود را شکل گیری گفتمان شیعی ـ صوفی طی قرون مورد نظر و تلاش آن برای حاشیه رانی رقیب به عنوان عامل اساسی پیدایش این جنبش ها قرار داد. به منظور اثبات یا رد فرضیه فوق ضروری بود پیش از هر ...

معنویت و رویکردهای مختلف به آن ، از مباحث مهم کلام جدید و دغدغ? کثیری از متفکران و محققان این حوزه است که در قرن حاضر بسیار به آن توجه شده است . در بین متفکران مسلمان ، چهار اندیشمند که در عین برخورداری از اشتراکات عقیدتی – فرهنگی ، رویکردهای نسبتاً متفاوتی بر این مقوله دارند . آیت اللّه عبداللّه جوادی آملی ، سید حسین نصر ، عبدالکریم سروش و مصطفی ملکیان که هر چهار دین پژوه مسلمان ، شیعی و ایرانی...

حدوث و قدم زمانی عالم، از کهن ترین مسائل فلسفی است. صدرالمتألهین بر اساس حرکت جوهری وتجدد مداوم عالم، پاسخی جدید به این مسأله داده است. گفته های فیلسوفان معاصر این مکتب، گامی در تنقیح و پرورش نظریۀ صدرایی است؛ اما در این سخنان اختلاف نظرهایی دیده می شود. در این نوشتار، نظریات حکمای فرزانۀ معاصر، علامه طباطبایی، آیت الله جوادی آملی و آیت الله مصباح یزدی تبیین، بررسی و نقد می شود. این نقد و بررسی...