حضرت موسی (علیه ‌السلام) پس از بازگشت از کوه طور با مشاهدۀ گمراهی قوم بنی ‌اسرائیل به دلیل گوساله ‌‌پرستی با برادرش هارون که جانشین وی در میان قوم بود به شدت برخورد کرد. این رفتار حضرت در آیۀ ۱۵۰ سورۀ اعراف بیان شده است. پس از این واکنش، گفتگویی میان حضرت موسی (علیه‌السلام) و هارون انجام می‌شود که در آیات ۹۲ـ۹۴ سورۀ طه بدان پرداخته شده است. رفتار غضب‌آلود حضرت موسی (علیه‌‌السلام) با عصمت، شأن و...

چکیده الساندرو بائوزانی (Alessandro Bausani)، از مستشرقان بزرگ اروپا و بزرگ‏ترین اسلام‏شناس ایتالیا، از جمله محققانی است که دستی در استشراق دارند. این محقق شهیر، علاوه بر آثار متعدد در‏بارۀ ایران و اسلام، ترجمه و تفسیر مختصری از قرآن به زبان ایتالیایی انجام داده است که از معروف‏ترین ترجمه‏های اروپایی قرآن، و از منابع به‌نام خاورشناسان مغرب‏زمین به‏شمار می‏رود. حواشی و تفسیر بائوزانی بر قرآن، ب...

 بحث از محکم و متشابه از روزگاران دیرین مورد توجه قرآن پژوهان و صاحب نظران حوزه قرآن پژوهی، و یکی از زیر بنایی ترین مباحث تفسیری و علوم قرآن بوده است؛ مبنایی که خود قرآن آن را بنیان گذاری کرده و روایات نیز به شرح وتفصیل آن پرداخته اند. و در پی آن، مفسران با کاوش های فراوان آرای متعددی درباره آن ارائه کرده اند. نگارنده موضوع پیش گفته را از سه منظر لغت، روایت و قرآن کاوید و به این نتیجه رسیده است...

 واژه ذکر یکی از کلماتی است که به دو معنای لغوی و اصطلاحی در آیات قرآنی به کار می رود. کاربرد اصطلاحی آن در جایی است که با مفاهیم وحیانی و تنزیل مقارن شده است. در آرای مفسران، اتفاق نظری در استفاده از واژه  ذکر در آیات قرآنی وجود ندارد؛ طوری که آن را گاه، صفت یا نامی برای قران و گاه منطبق بر دیگر کتب آسمانی به ویژه تورات می دانند، درحالی که براساس آیات قرآنی، نزول ذکر، جز بر پیامبر اسلام (ص)، ب...

در آیه 33 سوره «آل‌عمران» به برتری برخی انبیای الهی و خاندان ایشان تأکید شده است. پرسش پژوهش حاضر پیرامون چگونگی دلالت این آیه بر برتری «آل‌محمد (ص)» طبق دیدگاه فریقین است. این مقاله درصدد است با استناد به تفاسیر و روایات فریقین، و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، آرای مفسران فریقین را ذیل آیه 33 آل‌عمران، در توضیح دلالت آیه بر برگزیدگی آل‌محمّد (ص) مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. بررسی‌ها نشان می...

این نوشتار در پی بیان ویژگیهای تفسیر الکاشف و روش تفسیری محمد جواد مغنیه است. نویسنده نخست از گرایش تفسیری مغنیه سخن می گوید. سپس ویژگیهای الکاشف را در عناوینی چون پیرایش تفسیری، رودرروی با آرای مفسران، نوآوریها، ساده نویسی و روان نگاری، فقه مقارن و کلام تطبیقی، راهنمائی موضوعی آثار، راهنمائی موضوعی تفسیر، تفسیر موضوعی و بهره گیری از ساختار پرسش و پاسخ، مطرح می کند. آنگاه روش تفسیری مفسر را توض...

با عنایت به حقیقت اتصال قرآن به خزانۀ علم الهی، در این مقاله تلاش شده تا با روش بررسی آرای مفسران، حقایق مسلم دینی و تطبیق و تحلیل آنها، به رمزگشایی از اشارات رازآلود قرآن به ظفرمندی بی بدیل ذوالقرنین در طراحی و تأسیس زیرساخت های یک تمدن شوکت مند و رهیافته در عرصۀ مدیریت و فناوری پرداخته شود. مدیریت منحصر به فرد ذوالقرنین، در درنوردیدن شرق و غرب عالم، ظلم ستیزی و عدالت گستری، و مهارت فناورانۀ ...

یکی از ویژگی های قرآن کریم و باورهای بنیادی مسلمانان، جامعیت کلام الهی است که همانند جهان شمولی و 606 ) صاحب جاودانگی قرآن مورد توجه مفسران و قرآن پژوهان از گذشته تاکنون بوده است. امام فخر رازی ( 544 از « روح المعانی فی تفسیر العظیم و السبع المثانی » 1270 )، مؤلف تفسیر - تفسیر مفاتیح الغیب و آلوسی ( 1217 جمله مفسرانی هستند که به موضوع جامعیت قرآن توجه کرده اند. با توجه به اینکه فخر رازی از مفسر...

هدف از نگارش این مقاله، بررسی اخلاق از منظر علامه طباطبایی و دلالت های آن در تربیت اخلاقی است. در پژوهش حاضر که با بهره گیری از رویکرد کیفی و با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده، پس از بازبینی منابع قابل دسترس، دلالت های تربیت اخلاقی بر اساس آرای اخلاقی ایشان استنباط شده است. نتایج بدست آمده از این قرار است که بعد از تعریف اخلاق از منظر علامه، مساله اخلاق از طریق مبانی معرفت شناسی، هستی شناس، روان ...

بحث از حجیت قرائات سورۀ حمد با توجه به ضرورت قرائت این سوره در نماز، از اهمیت فراوانی نزد مسلمانان برخوردار بوده و همواره مورد ابتلاء آنان بوده است. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به ملاک حجیت قرائات سورۀ حمد، سیر تاریخی آرای مفسران و محدثان امامیه را در ارتباط با تواتر قرائات و حجیت آن‌ها بررسی کرده است. بر اساس رهنمودهای اهل بیت علیهم السلام، مسألۀ تعدّد نزول قرآن نزد بسیاری از دانشمندان شیعه مردود...