حرکت لازمه‌ی ادراک معمارانه است. فضای معماری به واسطه خواص پویایی، سیالیت و مکث، موجبات حرکت فیزیکی، بصری و ذهنی را در ناظر فراهم می‌آورد.در فلسفه، عامل حرکت مبنای ادراک حقایق جهان مادی است. فیلسوفان اسلامی، حرکت را امری کمالی و دارای غایت می‌دانستند که مشمول اصل قوه و فعل است.طبق نظریه‌ی حرکت جوهری ملاصدرا، وجود مادی به واسطه‌ی حرکت دائمی خود به سمت وجود روحانی، با طی مراتب و گذر از عوالم محسو...

انسان از آغاز تا انجام حیاتش با حرکتی جوهری از منازل بی‌شمار مسیر تکاملی می‌گذرد. این حرکت به حالت‌های گوناگون قهری، اختیاری، اشتدادی و تضعفی است. اعمال اختیاری ویژه‌ای که به کسب هیئات و ملکاتی خاص و در نتیجه کمال وجودی انسان می‌انجامد نیل به مقامات رفیع را ممکن می‌سازد. این کمالات وجودی به جهت یگانگی "وجود" و "خیر" در حکمت متعالیه، کمالات ارزشی اخلاقی نیز هستند‌ و به جهت توقفی که بر افعال اختی...

پرسش مقاله حاضر این است که با فرض پذیرش این که صدرالمتألهین واجد فلسفه سیاسی و به تبع فلسفه تاریخ است، عناصر و مؤلفه های آن چیست و مسئله رابطه اصالت فرد و جامعه بر اساس حرکت جوهری در فلسفه وی چگونه تحلیل میشود؟ از این رو در نوشته حاضر، عناصری که در شکل گیری و تداوم جامعه حضور و نقش دارند مورد اشاره قرار گرفته و مطالب ضمن پرهیز از ورود به دیدگاه های مختلف در این زمینه با بحث حرکت و زمان، حرکت جو...

از نظر ملاصدرا، انسان در آغاز حیات خویش، ذات و جوهری فقیر و فاقد کمالات دارد؛ فقیر از حیث ذات، ابزارها (قوا)، معلومات و انواع متکثری که انسان ها پس از رشد عقلی می توانند با عمل¬کرد اختیاری خود به آن ها تبدیل شوند. از طرف دیگر، انسان دارای حرکت جوهری اشتدادی است؛ به این معنا که می تواند کمالاتی را که فاقد آن ها است، به دست آورده، بی آن که کمالاتی را که داشته، از دست بدهد. حرکت جوهری، تأثیری شگرف...

مسئله نفس و بدن و رابطه آن دو، از مسائل دیرین فلسفی است که به طور جدی ذهن فیلسوفان را در همه قرون و اعصار به خود مشغول کرده است. این مسئله که در غرب، از آن به problem mind – body یاد می شود، امروزه یکی از جدی ترین مسائل فلسفه ذهن معاصر است. با وجود تلاش های زیادی که فیلسوفان ذهن امروز، به کار برده اند، قادر به ارائه تبیین معقولی از این مسئله نیستند. در فلسفه اسلامی نیز تا قبل از ملاصدرا، تبیین ...

دراین مقاله به بررسی تطبیقی دیدگاه ملاصدرا واسپینوزا درباره چیستی وجاودانگی نفس پرداخته شده است . ملاصدرا واسپینوزا باتوجه به اصول ، تعاریف وروش فلسفی خود به بقای نفس معتقدند وآن را جاویدان می دانند ملاصدرا برای جاودانگی نفس ازاصل حرکت جوهری استفاده می کند واسپینوزا از اصل صیانت ذات ( کوشش برای حفظ ذات ) بهره می گیرد . اسپینوزا نفس راجوهر نمی داند بلکه آن را صفت یا حالتی ازعلم خداوند بشمار می آ...

نظریۀ جسمانیةالحدوث و روحانیةالبقاء بودنِ نفس نظریه‏ای است که نه تنها به چگونگی پیدایش نفس انسان اشاره دارد، بلکه به ماهیت نفس نیز اشاره دارد. ملا صدرا از مسیر اصول بدیع فلسفه خود و به ویژه حرکت جوهری به نظریه ای راه می یابد که ماهیت نفس آدمی را در پیدایش موجودی جسمانی می داند. این نفس جسمانی با حرکت جوهری مراتب پایین وجود را پشت سر می گذارد تا به مرتبۀ بالای وجود که تجرّد نفس است، برسد. این نظری...

چکیده ندارد.

نسبت بین نظریه حرکت جوهری ملاصدرا که بحث از هستی شناسی دارد و منطق ترجمه که صحبت از معناشناسی می کند در ظاهر قیاسی مع الفارق است. اما اگر مراد از ترجمه بیان مراد ماتن باشد که عملاً درکی فراتر از متن تنهاست، در این صورت می توان برای نظریه ملاصدرا در این خصوص وجهی قائل شد. این تحقیق، با تمسک به نظریه حرکت جوهری ملاصدرا، کشش معنا در امتداد زمان و مکان را با مفهوم حرکت بررسی می کند. برداشت مترجم، به...

دیدگاه ملاصدرا درباره ادراک غیر، حاصل مطالعه عمیق و نقد جدی آرای ابن سینااست و فهم دقیق آن توجه بیش‏تر به این نقدها را می طلبد. ابن سینا ادراک غیر را حصولی و انطباعی می‏ داند. صدرا این نظریه را مورد انتقاد قرار داده رد می کند؛ زیرا آن را مبتنی بر اصولی چون ثبات جوهر جسمانی، انکار مثل افلاطونی و نفی اتحاد عاقل و معقول می داند که از نظر وی به هیچ وجه قابل قبول نیست. صدرا برخلاف ابن‏سینا تفسیر خود...