تقسیم علم به حضوری و حصولی از ابتکارات فلاسفه اسلامی است. اولین بار ابن سینا به این تقسیم اشاره کرد و پس از او شیخ اشراق، به گونه ای شفاف، بر این تفکیک تصریح کرد و از آن بهره برد. بنابر مشهور، علم حضوری علمی است که در آن، واقعیت معلوم بدون واسطة صورت حاکی نزد عالم حاضر می شود امّا علم حصولی معرفتی است با واسطة صورت حاکی. از همین جاست که مهم ترین تفاوت این دو علم، رخ می نمایاند: خطاناپذیری علوم ...

انسان در مسیر شناخت خویش در نهایت به شناخت غایت آفرینش یعنی خداوند نائل می شود. اگرچه تفاوتهایی میان فیض کاشانی و صدر المتألهین در برخی مسائل فلسفی و کلامی وجود دارد و به طور کلی نگاه فیض به فلسفه با ملاصدرا تا اندازه ای متفاوت است اما این تفاوتها از تأثیر عمیق این استاد بر فیض نمی کاهد. فیض شارح و محرر حکمت متعالیه و دیدگاههای صدرالمتألهین است این اثر بر آن است تا با بررسی مکتب فلسفی فیض کاشان...

سابقه‌ و هدف‌: عزت نفس قطعی ترین عامل در روند رشد روانی فرد بوده و اثرات برجسته ای در جریان فکری، احساسات، تمایلات، ارزش ها و هدف های وی ایفا می کند. ورزش سبب ایجاد احساس کفایت و افزایش کارایی فرد می شود. این کارایی و کفایت موجب احساس کنترل بر زندگی شده و در نتیجه به افزایش عزت نفس منجر می شود. پژوهش حاضر با هدف تاثیر برنامه ورزشی منظم گروهی بر عزت نفس دانشجویان پرستاری صورت گرفت.مواد و روشها:...

آنچه نفس این موجود بی همتای الهی را از دیگرموجودات متمایزمی سازد، صفت بقا و جاودانگی است. این نوشته سعی دارد مسأله خلود نفس ـ که یکی ازمسایل مشکل و بنیادین درعلم النفس است ـ را از دیدگاه ابن سینا بعنوان نمایند? فلسفه ی مشاء و ملاهادی سبزواری بعنوان نماینده ی حکمت متعالیه مورد بررسی قراردهد. در آغازپس ازنگاهی گذرا به مسائل بنیادین نفس، به دلیل رابطه ی تنگاتنگ میان تجرد و بقاء به دلایل اثبات تجرد...

ملاصدرا در مباحث مربوط به علم به جایگاه نفس به عنوان فاعل شناسا توجه بسیاری داشته و آن را موجودی خلاق معرفی می نماید. از سوی دیگر از آنجا که یکی از مباحث اساسی در معرفت شاسی، واقع نمایی ادراکات است در این نوشتار ادعا می شود تکیه بر خلاقیت نفس در فرایند ادراک، نمی تواند تضمین کننده عینیت ماهوی ادراکات با موجودات مادی به عنوان یکی از متعلقات ادراک آدمی باشد بلکه صور مخلوق نفس که همان معلوم بالذات...

این مقاله به دنبال پاسخ به این سؤال است که آیا ماهیت و وجود نفس از دیدگاه ابن‌سینا و کانت قابل شناخت است. به نظر می‌رسد ابن‌سینا علم ما به وجود نفس خود را، حضوری و نسبت به ماهیت نفس، با واسطه و از طریق استدلال می‌داند. اما کانت دیدگاهی متفاوت با ابن‌سینا دارد. به اعتقاد وی، ما صرفاً با وحدت آگاهی‌ها مواجه هستیم نه یک موضوع مشخص. وی حمل مقولات بر نفس و فراتر از محدودة تجربة ممکن را موجب مغالطه می...

«علم به امور مادی» نزد حکیمان مسلمان مساله ای سابقه دار و مهم بوده و کمتر حکیمی را می توان یافت که در این مساله ورود نکرده باشد. مراد از «مادی» هر آن چیزی است که متقوم به ماده باشد.حکمای اسلامی در خصوص این علم به دو گروه عمده تقسیم شده اند؛ حکمای مشاء واغلب اصحاب حکمت متعالیه خصوصا صدر المتالهین در بسیاری از آثار خود،مدافع حصولی بودن این علم در مورد انسان می باشند که بر اساس آن هنگام ادراک حسی ...